დოგმატური ცნობიერებისა და სულიერი ცხოვრების შესახებ- არქიმანდრიტი სოფრონი სახაროვის მიხედვით.

….წერილებიდან ნათელი ხდება,რომ ღვთისმეტყველება(თეოლოგია) მათში აღწევს იმგვარ სიმაღლეს,როდესაც დოგმატური ცნობიერება უკვე უწყვეტად არის დაკავშირებული მთლიანი აზრით შინაგან სულიერ ცხოვრებასთან. საღვთისმეტყველო (თეოლოგიური) დიალოგი დავიდ ბულფერთან (შემდგომში არქიმანდრიტთან) საქმეში ცხადსყოფს იმას,რომ ყველანაირი,საღვთისმეტყველო (თეოლოგიური) ცნობიერება უთუოდ ცვლის შესაბამისი ზომით სულიერო ცხოვრების ფორმასა და სახეს. და პირიქით , გარემიქცევა ჭეშმარიტებისაგან შინაგან სულიერ ცხოვრებაში იწვევს დოგმატური ცნობიერების შესაბამის ცვლილებას.ღვთაებრივი მადლით  განათლებული გონება , თავის თავში ატარებს საყოველთაო მყოფობის სრულ სურათს , სადაც ყველანაირი გამოვლინებას სულიერ ცხოვრებაში აქვს მისივე  შეფასება ღვთაებრივი ჭეშმარიტების პოზიიციდან . ამ აზრით  საღვთისმეტყველო აპოლოგეტიკის უეჭველ შედევრად გვევლინება საკუთარ თავში სისრულისა და სისავსის მომცველი ხედვა და წინასიტყვაობა მართლმადიდებლური მოღვაწეობის დოგმატური საფუძლების შესახებ , რომელზეც საუბარის მის მიერვე მიწერილ #28-ე წერილში დავიდ ბულფერისადმი- ,, მართლმადიდებლური დოგმატური ცნობიერების შესახებ“. იგი დაიწერა პასუხის სახით დავით ბულფერისადმი , მაშინ როდესაც იგი ეძებდა უფრო მეტს და ,,აღმატებულს“ ვიდრე მართლმადიდებლობას , ვინაიდან მას  ეჭვი შეჰქონდა  მართლმადიდებლობის საყოველთაო ჭეშმარიტებაში . წერილში შესაძლოა  მიაკვლიო თანმიმდევრული სიცხადით   ეკლესიოლოგიურ,დოგმატურ და ასკეტურ ერთობის პრინციპს. ,, სამი რამ არ მესმის,-წერს მამა სოფრონი , - 1)ადოგმატური რწმენის, 2) უეკლესიო ქრისტიანობის, 3) უასკეტო ქრისტიანობის. და ეს სამნი : ეკლესია,დოგმატი და ასკეტიკა (ანუ საეკლესიო მოღვაწეობა) -ჩემთვის მთლიანი, განუყოფელი ცხოვრებაა.

მამა სოფრონი ნათლად წარმოაჩენს, რომ ასკეზა არის ადამიანის დოგმატური ცნობიერებისა და ხედვის  პრაქტიკული ანარეკლი. არაფერი არ არის  შემთხვევითი სულიერ და ასკეტურ ცხოვრებაში, რამეთუ ,,ყოველივე მნიშვნელოვანია“: ,, ყოველგვარი ასკეტიკის საფუძველი უეჭველად ამა თუ იმდეოლოგიაში(დოგმატში) დევს. ყველანაირ რელიგიას - წარმართობას, იუდაიზმს,მაჰმადიანობას,პანთეიზმს,ქრისტიანობას - გააჩნიათ თავისებური ასკეტიკური კულტურა,რომელიც განსხვავდება სხვა ყველა რელიგიური მიმდინარეობის  ასკეტიკური კულტურისაგან და ეს განსხვავება განპირობებულია დოგმატური ხედვის სხვადასხვაობით. ამასთან ერთად დოგმატიკა, როგორც ჭეშმარიტების ვერბალური(სიტყვიერი) სახით გამოთქმა , არის ეკლესიის ხელშეუხებელი მფლობელობა : ,, მე როგორღაც შინაგანად დავრწმუნდი , - წერს მამა სოფრონი , -  რომ ეკლესიის უარყოფა  მიგიყვანს მოციქულთა ქადაგების უარყოფასთან... ,,სიტყვა ხორციელ იქმნა“(იონ.1,14)სახელდობრ ამ განხორციელებულ ლოგოსს, ხილულს, ხელშესახებს  ქადაგებს ეკლესია თავის დოგმატებში.

მამა სოფრონი მის ერთ-ერთ წერილში წერს : ,,ქრისტიანი აუცილებელია მოღვაწე იყოს“. ღვთისშემეცნების ღვაწლი,რომელსაც ეს წიგნი შთაგვაგონებს ჭეშმარიტად აღემატება ადამიანურ საზომს. სწორედ ამაშია მისი ნამდვილი სახარებისეული განზომილება.ამ წიგნის მოწოდება თავად ქრისტესაგან არის გახმოვანებული,როდესაც ბრძანებს: ,,იყავით სრულნი,ვითარცა მამაი თქვენი ზეცათაი სრულ არს“(მთ.5,48). ადამიანური განსჯა იქანცება ამაზე ფიქრისას, როგორ შეიძლება დაუჯერო ამ მოწოდებას და გაბედო ამგვარი ღვაწლი?თუმცაღა სარმწუნოა  ღმრთის სიტყვა,რომელიც ჩვენ მცნებად დაგვიდო..

                                         სულიერი ცხოვრების შესახებ..

სწორი სულიერი ცხოვრების დაწყება მხოლოდ მაშინ არის შესაძლებელი,როდესაც ადამიანი განმტკიცდება რწმენაში და თუნდაც შესაძლოა ეს რწმენა იყოს არასრულყოფილი ,  გაგონილი ან  მოსმენილი,მაგრამ აუცილებელია , რომ სული ეჭვშეურევნელად იწყნარებდეს ეკლესიის და წმინდა მამების სწავლა-მოძღვრებას. როდესაც სული მადლის წყალობით შეიგრძნობს ჭეშმარიტებას , მაშინ იგი ურყევი ხდება სარმწუნოებაში და თავად ეს რწმენა ხდება სხვაგვარი, გამოცდილებითა და განცდით გაძლიერებული , მაგრამ აქვე არის რწმენითი განვითარების ცნობილი თანიმდევრულობა. ერთის მხრივ ღვაწლი რწმენისა სიკვდილამდე უნდა იყოს ჩვენგან გაწეული , რადგან ჩვენ მოცემული გვაქვს მისი (რწმენის)ნაწილობრიივ გაცნობიერება,როგორც ,, რადგანაც ახლაბუნდოვნად ვხედავთ, როგორც სარკეში, მაშინ კი პირისპირ ვიხილავთ; ახლა ნაწილობრივვიცი, ხოლო მაშინ შევიცნობ, როგორც თავად შევიმეცნები.“(1კორ.13,12). და მე არ ვიცი ვისთვის როგორ,მაგრამ ჩემთვის ღვთის მოწყალებით  , გადაწყვეტილია და მე სიხარულით ვღებულობბ რწმენის ღვაწლს , განცვიფრებული ვარ ღვთის სიბრძნით , რომელიც ასე ოსტატურად მოაფენს მის მადლს  ჩვენს გაყეყეჩებულ გონებაზე.როდესაც თქვენი გონების თვალით თუნდაც ნაწილობრივ გაიხსნება გამოუკვლეველი სიმდიდრე სულიერი ცხოვრებისა, ზეციური მეცნიერებისა, მაშინ კი დაიმორცხვებთ თქვენზე ნათქვამი სიტყვებით და ნახავთ,რომ ჯერ ამ (რწმენის) ღვაწლის დასაწყისიც კი არ გაგიწევიათ .

 სულიერი განვითარების დისციპლინის შესახებ

სულიერ ცხოვრებაში არსებობს ცნობილი წესრიგი,დისციპლინა , რომლის დაცვაც აუცილებელია იმისათვის,რომ ადამიანი სულიერად სწორად განვითარდეს. არსებობს გამონაკლისი შემთხვევები,მაგრამ მაშინ ყოველივე ადამიანის ხელმძღვანელობისა და ნების გარეშე, ღვთის მიერ აღესრულება , მაგრამ როდესაც გხვდება ხელმძღვანელობა,ნება, ან გაცნობიერება საქმის (მოღვაწეობის) არჩევანში,მაშინ აუცილებელია დაცული იქნას თანმიმდევრობა. დაუშვებელია გამოტოვო ქვედა საფეხური და პირდაპირ უმაღლესი საფეხურისაკენ გაემართო.როდესაც ასეთ ადამიანს ეუბნებიან მხოლოდ ქვედა საფეხურის ღვაწლით დაიწყოს , რომელიც შესაძლოა ბევრ რამეში არასრულყოფილნი იყონ , მაშინ ის კითხულობს რა სადმე სრულყოფილების შესახებ და წაკითხულს იგებს და იაზრებს ინტელექტუალურად ,იწყეს სწრაფვას სრულყოფილებისაკენ უკანონო, დამღუპველი გზით!

ხილვების  შესახებ

,,გონება ჯოჯოხეთში ამყოფე და სასო არ წარიკვეთო“.სილუან ათონელი

რაოდენგზის ვიტირე ისე,რომ მეგონა ჩემი შიგნეული დაიწვა.ცრემლებისაგან ვიცლებოდი,მაგრამ  ჯერ კიდევ ვერ ვხედავ წარმატებას, იოტისოდენადაც არ შემიძლია გამოვსწორდე. ერთადერთი რამ შევიცანი,რომ ადამიანი არასოდეს არ უნდა ესწრაფვოდეს ხივლებისა და ჭვრეტისაკენ, უმაღლესი საფეხურის მიღწევისაკენ (მამა სოფრონი გულისხმობს არა უშვალოდ სწრაფვას სრულყოფილებისაკენ,არამედ არ უნდა ჩათვალო თავი რაიმე სახის ხილვისა ან სხვა შემთხვევაში არ უნდა გეგონოს რომ მიაღწიე რაიმე წარმატებას)- ეს ყოველივე ხიბლისაკენ მიმავალი გზაა. სასუფევლისაკენ მიმავალი გზა ჯოჯოხეთზეა გადებული. საჭიროა მთელი ძალისხმევით ,გაცნობიერებული გონებით საკუთარი თავი ჯოჯოხეთში ჩაიყვანო , რაც ნიშნავს საკუთარ თავს თვლიდე უნანულად ,ღვთის მოწყალების უღურსად, საკუთარი ბოროტების გამო ტანჯვის და ღვთისადმი წინააღმდეგობის გამო ჯოჯოხეთში მარადიული ტანჯვის ღირსად . მხოლოდ ამ მდგომარეობაში სული გააცნობიერებს იტანჯება,აქვს ჯოჯოხეთის წინარე განცდა,უნდა დაამყაროს იმედი ღვთის მოწყალებაზე და არ ჩავარდეს მწუხარებასა და მოწყინებაში.

სულიერი და ხორციელი გულის შესახებ 

შეიძლება გაივლოს გარკვეული პარალელი თავის ტვინის დამოკიდებულებას გონებისადმი და ხორციელი გულის დამოკიდებულებას იმ გულისადმი,რომელიც არის ცენტრი( ფსიქო-სომატური წონასწორობის წერტილი) ადგილი ადამიანურ არსებაში . სული სხეულიდან გასვლისას ,ინარჩუნებს აზროვნების უნარს,- ინარჩუნებს აგრეთვე გულიც,მაგრამ უკვე არა ხორციელი არამედ ასე ვთქვათ სულიერი. მაგრამ როგორც ხორცში ცხოვრებისას, ადამიანის  ტვინის მოქმედება  განუყოფელად  არის დაკავშირებული   გონების მოქმედებასთან , ზუსტად ასევე ადამიანის გულიც არის ცენტრი,წინასწორობის წერტილი  სულიერი ცხოვრების გამოვლინებისა ,მთელი მისი ცხოვრების განმავლობაში.(სანამ ეს ხორციელი გული ფეთქავს).

როდესაც ღვთის ნიჭის წყალობით , თქვენი გონება გულს შეუერთდება, მაშინ თქვენ შეიცნობთ , რომ ეს შეერთდება არის თქვენსავე  შიგნით ყოფნა, რაც ნიშნავს ჩვენი ბუნების შეერთებას, „რომელიც ცოდვითდაცემით იყო გახლეჩილი“.(ბასილი დიდი)

თარგმნა მიქაელ მთაწმინდელმა .

ებრაელების ეგვიპტიდან გამოსვლის შესახებ .

ყურადღება მივაქციოთ მოსეს მიერ ეგვიპტიდან ისრაელის გამოყვანას.ეს არა მხოლოდ ისტორიული ფაქტია,არამედ უდიდესი სულიერი შინაარსის შემცველი მოვლენა,რომელიცსიმბოლურად  თითოეული  ქრისტიანის ცხოვრებაში მეორდება.ჩვენ ყველანი ეგვიპტის მონობაში ვიბადებით, შესაბამისად ჩვენი ქრისტესაკენ  შემობრუნებამდელი პერიოდი სულიერი ეგვიპტეა,ცოდვის (ფარაონის-ეშმას) მონობაა,თუმც ყველა ჩვენგანში ცხოვრობს მოსე (სინდისი,რწმენა და შესაბამისი მოძღვრება),რომელიც გვიბიძგებს აღქთმული მიწისაკენ (სასუფევლისაკენ) სწრაფვას.როდესაც ვტოვებთ ეგვიპტეს(ძველ კაცს) და მივიწევთ ქრისტესაკენ ,,მოსეს“დახმარებით, ჩვენში თავს იჩენს მიდრეკილება ეგვიპტისაკენ (ვნებებისაკენ,რომელიც ქრისტემდე ყოფაში გაგვაჩნდა და დამონებულნი ვიყავით და სიტკბოებითაც აღვასრულებდით),მონური მდგომარეობა , რომელიც ეურჩება და ეწინააღმდეგება ჩვენს გადაწყვეტილებას იმგვარადვე,როგორც უდაბნოდ მავალი ისრაელიანები   ეურჩებოდნენ  მოსეს.როგორც ზემოთ ავღნიშნეთ თითოეულ ჩვენგანში არის არა მხოლოდ მოსე (ტავისუფლებისა და ჭეშმარიტებისაკენ სწრაფვა), არამედ ეგვიპტის მონის,როგორც ძველი კაცის დაცემული,მონური მდგომარეობა ვნებებისა,აგრეთვე ყველა ის ნაკლოვანებანი რაც ისრაელიანებს გააჩნდათ უდაბნოში მოგზაურობისას.ისინი მისტიროდნენ ეგვიპტეში ცხოვრების წლებს  “ შესჩივლა ისრაელიანთა მთელმა საზოგადოებამ მოსეს და აარონს უდაბნოში. უთხრეს ისრაელიანებმა: ნეტავ უფლის ხელით გავმწყდარიყავით ეგვიპტის ქვეყანაში, როცა ხორცით სავსე ქვაბებს ვუსხედით და გაძღომამდე ვჭამდით პურს! მოგვიყვანე ამ უდაბნოში, რომ შიმშილით ამოგვწყვიტო მთელი კრებული!“ (გამ. 16:2-3) მათ მსგავსად ჩვენც მივტირით ძველ ე.წ ,,ტკბილ“ ვნებებს,როდესაც დამონებულნი ვიყავით მათ და მიცემული გვქონდა სრული ბატონობა ჩვენს პიროვნებაზე.თუმცა  ისრაელიანებმა გამოიჩინეს რწმენა იმისა,რომ გაყოდოლნენ მოსეს , რაც გახდა ერთგვარი საფუძველი ეგვიპტის მოტოვებისა და აღთქმული მიწისაკენ წასვლის,ისევ როგორც ჩვენ გაგვაჩნია რწმენა და მისი მეშვეობით ვანებებთ თავს ვნებების მონობას და მივისწრაფვით თავისუფლებისა და ჭეშმარიტებისაკენ . როდესაც ფარაონმა გულისხმაჰყო,რომ ებრაელები საბოლოოდ განეშორნენ მას და აღარ დაბრუნდებოდნენ,მან დიდი ლაშქარი დაადევნა მათ,რომ იძულებით დაეურუნებინათ ისინი ეგვიპტეში.ასეა სულიერ ცხოვრებაშიც,როდესაც ხედავს ეშმაკი,რომ ჩვენი ნებით აღარ ვცოდავთ და აღარ ვსაზრდოობთ იმ ვნებებით,რომელთა მონებიც ვიყავით,აღძრავს მის დაქვემდებარებაში მყოფ ეშმაკებს და დაგვადევნებს,რათა გვაცდუნონ (რაც გამოიხატება წარსული ე.წ ,,ტკბილი“ ცოდვების ფრაგმენტებად გახსენებაში და მათი გამეორების სურვილში) თუმცა წინ კვლავაც  გვეღობება დაბრკოლებების  ზღვა,ისევ როგორც ისრაელიანებს მეწამული ზღვა გაუხდათ დაბრკოლებად,თუმცა ყოვლისშემძლე უფალმა მოსეს ხელით გააპო ზღვა ორად და უმტკივნეულოდ გაიყვანა ისრაელი, ხოლო მათ მიყოლილი ეგვიპტის ფარაონის ჯარი ზღვამ შთანთქა,  ასევე ჩვენც , თუ მიმვმართავთ მას განკვეთს ჩვენს განსაცდელებს და გაგვიყვანს სამშვიდობოს, ხოლო ეს ვნებები და მანკიერებები ღვთის მადლის ოკეანეში დაინთქმება და განადგურდება. მოსეს დროს ბევრი ებრაელი დაიღუპა ურწმუნოების,მოუთმენლობისა და ცოდვის გამო,ასევე ჩვენც მოკლათ ჩვენში ყველა ის ვნება,რაც გაიძულებს უფლის მცნების საწინააღმდეგო საქმის ჩადენას . როდესაც დაგვეუფლება განცდა იმისა,რომ ღმერთს დავავიწყდით,დაავიწყდა ჩვენი განსაცდელები და დაგვიტევა,ნუ მოიქცევი სულმოკლედ,როგორც ამაას ისრაელანები აკეთებდნენ და ბოლოს კერპების აგებით დაასრულეს. გახსოვდეს, ეგვიპტის მიტოვების მერე რამდენჯერ შეგეწია მისი ძლიერი ხელი ,ეხლა თუ თავს დროებით მიტოვებულად გრძნობ,ესეც იმიტომ,რომ დაინახო საკუთარი უსუსურება და დაინახო მისი ძლიერება,როდესაც ,,მისი ძალი უძლურებაში სრულ იქმნების“. მაშ მოვიკრიბოთ ძალა, მოუსმინოთ მოსეს,განვაგდოთ ჩვენი ემოციური განცდები და უიმედობა,აღვივსოთ რწმენით და მოთმინებით, რათა არ დავრჩეთ აღთქმული მიწის გარეშე და ამაო არ აღმოჩნდეს ჩვენი ის მცირედი ღვაწლი , რომელიც ,,უდაბნოში“ გავწიეთ.

ავტორი : მიქაელ მთაწმინდელი . 

მოიძულე ცოდვა, ხოლო გიყვარდეს ცოდვილი .

ავსიტყვაობა ნიშნავს  თქვა ვინმეზე : მან მოიტყუა, ან იმრუშა ან მრისხანებაში ჩავარდა.. ხოლო განკითხვა ნიშნავს თქვა ვინმეზე : იგი მატყუარაა , მრუშია , მრისხანეა. ამგვარად განსჯის რა ადამიანი   სხვის  სულიერ მდგომაროებას,განაჩენი გამოაქვს მთლიანად მის  ცხოვრებაზე.. ამბა დოროთე .

ხშირად ვაკვირდებით რა ჩვენს ახლობლებს,ვფიქრობთ ,რომ მათი ცოდვილი ქმედებები და  თავად ის კონკრეტული ადამიანები იგივენი არიან.მაგრამ წმინდა მამები გვასწავლიან,რომ არ შეიძლება გავაიგივოთ ადამიანი ცოდვასთან.ამის საოცარ მაგალითს თავად სახარება გვაძლევს,თუ როგორ უყურებს უფალი ადამიანებს და როგორ გვმართებს ჩვენ უყუროთ ჩვენს მოყვასთ.

ყველა ადამიანში არის  იოანე ნათლისმცემელი,- ეს არის ხმა სინდისისა,ხმა ღვთისა,მარადის ჩვენი შინაგანი ჰეროდეს მამხილებელი,რომელიც ცდილობს იცხოვროს ღვთის რჯულის საწინააღმდეგოდ. სახარებაში მოთხრობილია,თუ როგორ ჩასვა საპრყობილეში ჰეროდემ იოანე ნათლისმცემელი, მაგრამ მიუხედავად ამისა ,, .. უფრთხილდებოდა; ბევრ რამეს აკეთებდა მისი რჩევით და სიამოვნებით უსმენდა მას.“(მარკ.16-20).. ეს საკვირველია.. რადგან იოანე ნათლისმცემელი საკმაოდ მრისხანედ ამხილებდა ჰეროდეს.სახარების კითხვისას ჩვენ ვხედავთ თუ როგორ მიმართავდა იგი იორდანეს მდინარეში მოსანათლად მოსულ ფარისევლებს ,,  იქედნეს ნაშიერნო, ვინ გასწავლათ გაექეცითო მომავალ რისხვას?“(მათ.3-7).. მიახლოებით ამგვარად შეეძლო მას ესაუბრა ჰეროდესთან. ვეცადოთ წარმოვიდგინოთ,მოგვისმენენ კი ჩვენ  ადამიანები,თუ შევეცდებით მათ ვესაუბროთ მსგავსი მანერით,განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში თუ კი მათ აქვთ ძალაუფლება არ მოუსმინონ ჩვენს სიტყვას და საპყრობილეშიც ჩაგვსვან?მაგრამ აქ ყველაფერი სხვაგვარად არის.

ჰეროდე- ის არის იმ დიდი ჰეროდეს შვილი,რომელმაც მოკლა ზაქარია,იოანე ნათლისმცემლის მამა. შესაძლოა თავად ჰეროდეს ეს არ ცოდნოდა,მაგრამ იოანემ უწყოდა,რომ მისი საპრყობილეში ჩამსმელი იყო მისი მამის, მკვლელის შვილი. როგორ უნდა ესაუბრა იოანე ნათლისმცემელს ჰეროდესთან,რომ ამ უკანასკნელს სიამოვნებით ესმინა მისთვის?(მარკ.16-20).  როგორი სიტყვებით მიმართავდა  წინასწარმეტყველი ამ გარყვნილ ადამიანს,დაუფარავ მრუშობაშ მცხოვრებს,მის გარშემო მხოლოდ ბოროტების და უსჯულოების მოქმედს,რომ ასე უსმენდა მის რჩევებს და მრავალ კეთილსაც უყოფდა მას (იოანეს)? ასე შეეძლო ესაუბრა მხოლოდ იმ ადამიანს,რომელიც არ აიგივებდა ჰეროდეს ცოდვასთან, არ უყურებდა იმას რასაც ხედავდა,არამედ  ჭვრეტდა მის პიროვნებაში ღვთის ხატს . ნათელია, რომ  მხოლოდ მისდამი სიყვარულით შეეძლო იოანეს  ემხილებინა ჰეროდე წყენის გარეშე თუმც  საწყენი სიტყვებით.ეთქვა მკაცრი სიმართლე ისე,რომ ამას ადამიანისთვის მიენიჭებინა სიტკბოება,ჩაეღწია მისი გულის სიღრმეში და ემოქმედა მის სინდისზე ისე,რომ იძულებული გამხდარიყო დამორჩილებოდა ღვთის სიტყვას.

სახარებიდან  სავსებით ნათელია,რომ თუ კი ჰეროდე არ აყვებოდა ჰეროდიადას ,მოიქცეოდა სინდისის მიხედვით,ღვთის მცნების შესაბამისად,ის სხვა ადამიანი შეიქმნებოდა და შესაძლოა ქრისტეს მოწამეც კი გამხდარიყო. ამგვარი ფერიცვალება შესაძლო იყო  მასში მომხდარიყო, იმიტომ,რომ ღვთის ხატება მიუხედავად იმისა რომ დამახინჯბულია,არ იკარგება სრულად თუნდაც ამგვარი ადამიანის შემთხვევაში და არის საშუალება გადარჩენისა სინანულის და გამოსწორების შემთხვევაში.უწყოდა რა ეს ყოველივე იოანემ,უყვარდა ჰეროდე და ეხმარებოდა მას.

 ეს უნდა იცოდეს ყველა მონანულმა ცოდვილმა :  იგი და ცოდვა სრულიადაც არ არიან  ერთი და იგივენი. ცოდვა შესაძლოა ისე ახლოს იყოს ადამიანთან,რომ ამახინჯებდეს მას,როგორც კანის ავადმყოფობა (კეთრი) ამახინჯებს ადამიანის შესახედაობას. ადამიანი ამ კეთრში არის როგორც ჯავშანში,მაგრამ ცოდვა არ არის ადამიანი! ის (ადამიანი) სრულიად სხვაა. ერთ მომენტში  მართლაც შესაძლებელია ცოდვის ჩამოშრება წამიერად, ასე შეეძლო ჰეროდეს  შეცვლილიყო ,მხოლოდ საჭირო იყო გადამწყვეტი ნაბიჯი გადაედგა მას ქრისტესაკენ და ის უცებ სხვა ადამიანად გარდაიქმნებოდა, სახარებაც სხვა შნაარსის იქნებოდა,სამყაროც სხვანაირი იქნებოდა, ყველა სხვანაირი იქნებოდა,მაგრამ მან ეს არ გააკეთა.

ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის ,რომ ადამიანმა უნდა იცოდეს ცოდვაზე და ბოროტებაზე,რომ ისისნი არ არსებობენ. ერთი ნაბიჯით ყველაფრის შეცვლაა შესაძლებელი,ისევე როგორც საკუთარი და ასევე გარშემომყოფთა ცხოვრების. აგრეთვე შესაძლოა პირიქით,ყველა დავღუპოთ,ისევ როგორც ეს მოახერხა ჰეროდემ, დაიღუპა თავი,დაღუპა სხვებიც და ბოლოს ქრისტეც მოსაკლავად გაიმეტა.

დეკანოზი , ალექსანდრე უმინსკი.

თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

მოძღვრის არჩევის შესახებ .

როდესაც ახალმოქცეული მოდის ეკლესიაში,ადრე თუ გვიან მის წინაშე დგება საკიტხი მოძღვრის არჩევისა.რათქმაუნდა ,ნებისმიერ ტაძარში შეიძლება მოინახოს კარგი და პატიოსანი მღვდელი,მაგრამ როგორ მივხვდეთ ,რომ სახელდობრ ეს მღვდელი შეიძლება იყოს ჩვენთვის შესაფერისი სულიერი მამა და  მოძღვარი? როგორ ყალიბდება ურთიერთობა მოძღვარსა და სულიერ შვილს შორის?

მე ვფიქრობ,რომ არ შეიძლება გეშინოდეს აირჩიო ,,ესა თუ ის მოძღვარი“,რადგანაც არჩევანი თანდათანობით ხდება, სულიერი ცხოვრების განმავლობაში,განსაკუთღებით პირველხანებში ადამიანებს შეუძლიათ შეიცვალონ ტაძარი,გამომდინარე იქიდან თუ რამდენად მოსახერხებელია მათთვის იქ სიარული და რამდენად ეუფლებათ მათ იმ ტაძარში ლოცვითი განყობა.ეს კი ხელს უწყობს მათ სულიერი ცხოვრების განვითარებას.

მოძღვარი განისაზღვრება,არა უბრალოდ ადამიანური სიმპათიებით ,თუმც ამასაც თავისებური გავლენა აქვს,მითუმეტეს ადამიანის არჩევისას.ჩვენ მიჩვეულნი ვართ გავაკეთოთ არჩევანი ჩვენი წარმოდგენებიდან გამომდინარე სილამაზეზე,განსაკუთრებით, სულიერ სილამაზეზე,განათლებულობაზე და   ქცევის წესზე. ეს ჩვეულებრივი მდგომარეობაა,როდესაც ადამიანი მიდის მღვდელთან,რომელთანაც მას უადვილდება ურთიერთობა და ადვილად იხსნება მასთან აღსარებისას.

მოგვიანებით კი განისაზღვრება სულიერი გზა: თუ ,,ნეოფიტი“ ქრისტიანი გრძნობს,რომ მოძღვრის მიერ მიცემული სულიერი რჩევები,სწავლებები,და მის მიერ აღსრულებული ლოცვები წარიმართება ადამიანის სულიერი ცხოვრების სასარგებლოდ,ეს ნიშნავს,რომ არჩევანი სწორედ იქნა გაკეთებული მოძღვრის არჩევისას.აგრეთვე თუ ადამიანი გრძობს ,რომ ხდება მოძღვრის მხრდიდან მისი მანიპულაცია,ხდება გადაჭარბებული ტვირთის დადება, რაც+აღემატება მის სულიერ მდგომარეობას,ხდება მისი თავისუფალი არჩევანის შეზღუდვა და წართმევა მე ვფიქრობ ,რომ აქ უნდა შევჩერდეთ და დავფიქრდეთ ჩვენს მდგომარეობაზე და არჩევანზე.

მოძღვარი არ არის გარანტია და არც აუცილებელი წინაპირობა ცხონებისა, ეს არის კარგი საშვალება,რომელიც ადამიანს შეუძლია გამოიყენოს ცხოვრებაში და იყოს ბედნიერი იმ გარემოებით,რაც ნამდვილი მოძღვრის ყოლის შემთხვევაშია შესაძლებელი.ხდება ისეც,რომ ადამიანი არ საჭიროებს ამ ყოველივეს ,იმის გათვალისწინებით,რომ არსებობს თავად ეკლესია,არსებობს სახარება,აღესრულება საიდუმლოებანი,არიან მღვდლები,რომელნიც წარმოსთქვამენ ქადაგებებს და ამით გვასწავლიან  სულიერ ცხოვრებას,არსებობს წმინდამამათა ნაშრომები,რომელშიც თითქმის ყველაფერია ნათქვამი ,გვაქვს გონება და საკუთარი თავისუფალი ნება, ეს ყოველივე კი საკმარისია ცხონებისათვის.(თუ ამის სურვილი გულწრფელად გვაქვს. მთარგმნელისგან). მოძღვარი კი რაღაც დამატებითია,მაგრამ იგი არ არის განუყოფელი ნაწილი ჩვენი გადარჩენისკენ სვლისა.იგი გარკვეული სახის ბონუსია,რომლითაც ეკლესია გვეხმარება.

როგორ მიხვდეს ადამიანი,მას თეთრი სამღვდელოების მოძრვარი უფრო ჭირდება თუ სამონაზვნო დასის?

ამას არ აქვს მნიშვნელობა.დამწყებისთვის მოძრვარი უფრო მეტად კატეხიზატორია და არა სულიერი წინამძღოლი.ეს არის ადამიანი,რომელიც ეხმარება მას გადადგას პირველი ნაბიჯები სულიერ ცხოვრებაში,რომელიც აძლევს მას ყველაზე მარტივ და უბრალო და საზოგადო სულიერ  რჩევა-დარიგებებს.მოძღვრის მხრიდან ამ შემთხვევაში მხოლოდ ერთი რამ არის საჭირო,არ ,,გადაწვას“ ახალმოსული ზედმეტი ტვირთის დადებით (რაც გამოიხატება გაუცნობიერელად დიდი ლიცვითი კანონების დანიშვნით,უამრავი მეტანიებით და უპირობო მორჩილების მოთხპვნით .მთარგმნელისგან),რომელმაც შეიძლება სულიერად გატეხოს წელში ახალმოსული.აქიდან გამომდინარე ამ შემთხვევაში სერიოზულ წინამძღვრობაზე საუბარი ზედმეტია.

ჩვენს გვესმის,რომ  სულიერი ცხოვდების დაწყებიდან რაღაცა დროის გასვლის შემდგომ მოგვეპოვება გარკვეული სულიერი გამოცდილება,რომლის შემდგომ ნაკლებად ვსაჭიროებთ მოძღვრის განუწყვეტლივ დახმარებას.არის შემთხვევები, როდესაც ადამიანი,დააგროვებს რა სულიერ გამოცდილებას,თავის სულიერ პრობლემას წყვეტს დამოუკიდებლად.ეს ძალიან კარგია,იმიტომ რომ ამ შემთხვევაში ადამიანი მყარ სულიერ ნიადაგზე დგას,მას უკვე თავადაც შეუძლია ილოცოს,შეუძლია გაარჩიოს ღვთის ხმა ეშმაკის ხმისგან,თავისთავში ჩაღრმავებით შეუძლია გაეკრვეს,თუ რა არის მაცხოვნებელი და რა დამღუპველი.ეს ძალიან მნიშვნელოვანია,რომ ადამიანები გაერკვნენ რა არის ღვთის ნება, არა მხოლოდ მოძღვრის მეშვეობით ,რომელიც ერთგვარი სულიერი კომპასია,არამედ თავადაც შეეძლოთ ამის მიხვედრა. სხვა შემთხვევაში გამოდის,რომ ჩვენთან (მართლმადიდებლებთან .მთარგმნელი) სასულიერო პირების გარდა არავინ იცის და არავის შეუძლია ჩაწვდეს ღვთის ნებას,რაც თავისთავად დიდი შეცდომაა და არაფერი აქვს საერთო მართლმადიდებლური ცხოვრების გამოცდილებასთან. 

იღუმენი პეტრე მენშერინოვი.

თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

როგორი უნდა იყოს სულიერი მოძღვარი .

როგორი უნდა იყოს სულიერი მოძღვარი?ჩემი აზრით შემდეგი ორი კრიტერიუმია:

1)      მღვდელი ვალდებულია,რომ თითოეული მასთან მომსვლელი მიიღორ ისე,როგორც მისი თანაბარი ღვთის წინაშე.ეს არც ფამილარობას ნიშნავს და არც მის მიერ უდიერ დამოკიდებულებას მღვდლისადმი,არამედ მხოლოდ იმაზე მეტყველებს,რომ არ შეიძლება მოძღვრის დამოკიდებულება მასთან მისვლელის მიმართ იყოს ,,ზემოდან ქვემოთ“

2)      მოძღვარი ამ შემთხვევაში მხოლოდ  კონკრეტულ პიორვნებას უნდა ესაუბრებოდეს და მას  აძლევდეს რჩევებს, პირველ რიგში მისი პრაქტიკული ქრისტიანული ცხოვრების გამოცდილებიდან (ანუ რა რჩევას აძლევს და რამდენას სწორად შეესაბამება ეს რჩევა მართლმადიდებლურ მოძღვრებას და ამ პიროვნების გარეგანი და შინაგან-სულიერ მდგომარეობას და არა ის თუ როგორ ხედავს ამას მოძღვარი მისი სუბიექტურ-აბსტრაქტული ხედვით ქრისტიანობაზე და ადამიანებზე.

სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ,სიყვარულით და პატივისცემით პიროვნებისადმი და საკუთარ თავზე ნაკლებად ფიქრით ,  რომ (მე მოძღვარი ვარ) ,<<მასზე აღმატებული და მნიშვნელოვანი>>, <<მაქვს მასზე უფლება>>, უაპელაციოდ და კატეგორიული სახით ვასწავლო და მოვითხოვო მისგან  რაიმეს შესრულება ან სხვა რაიმე ამათი მსგავსი.

თუ ტქვენ ესეთი ბედნიერება იპოვეთ ,დახუჭეთ თვალი მოძღვრის სხვა უძლურებებზე,თუნდაც მას თავის კერძო თვითმფრინავი გააჩნდეს და დიდი ვილა ჰქონდეს (თუმც ასეთი სწორი დამოკიდებულების მოძღვარს არ მგონია ეს ყოველივე გააჩნდეს)..

როგორ შევამოწმოთ და მივხვდეთ ამას? კითხეთ მოძღვარს ,შეიძლება თუ არა ზიარება ბრწყინვალე შვიდეულს მარხვის გარეშე?ან თქვენ თუ ხშირად ეზიარებით შეიძლება თუ არა შეამციროთ სამდღიანი მარხვა ზიარების წინ?თუ ის გიპასუხებთ ,,არა“,დაუსვით მას შემდეგი შეკითხვა: თქვენ მამაო,ყოველი ზიარების წინ მარხულობთ სამი დღით?ან მარხულობთ ბრწყინვალე შვიდეულში?თუ არა ,მაშ რატომ ითხოვთ მას სხვებისგან?ამგვარად მოიქეცი და დაელოდე რას გიპასუხებთ.....

ღიირს კი ვეძიოთ ძლიერი ,,სტარცები“.

მართლმადიdებელი ,,სტარცები“-ვინ არიან ისინი?

,,სტარეცი“- ამ სიტყვას ზოგიერთი მართლმადიდებელი ძალიან ხშრად წარმოსთქვავს.მორწმუნეთა ბაგეებიდან,იშვიათად შეიძლება გაიგონო ქრისტეს სახელი, ვიდრე საუბრები იმაზე,თუ როგორ განკურნა ვინმე ,,წმიდა სტარეცმა“ თავისი დაფარულთმცოდნეობის ნიჭის წყალობით, როგორ დაეხმარა იგი ლოცვებით ამა თუ იმ ოჯახს და იხსნა დანგრევისაგან ,როგორ გადაუწყვიტა პრობლემები მათ ვისაც მოსატერში წასვლა სურდა ან ერში დარჩენა, როგორი რჩევა მისცა  ავადმყოფს ავადმყოფობის დრო,იმკურნალოს საავამდყოფოში თუ არა?და ბოლოს აიღოს თუ არა ერისკაცმა რუსეთის პასპორტი.

პატივისცემა წმინდა მამებისა თავისთავად ძალიან კარგი და სათნოა- ადამიანმა წაიკითხა წმინდა მამები, ძველი ეგვიპტელი ,,სტარცების“  სულისსასარგებლო დარიგებები, და მას უჩნდება სურვილი იპოვოს თანამედროვე არასრულყოფილ სამყაროში ამგვარი სიწმინდე,რომელსაც ის მხოლოდ ესესაა წიგნებიდან გაეცნო.

მოთხოვნა შემოტავაზებას ბადებს და შებასამისად გამოჩდნენ მღვდლები ,,დაფარულთმცოდნე სტარცების“ სახით,რომელებსაც წამთ,რომ რადგან მათზე აღსრულდა ხელდასხმა და აქვთ მცირეოდენი სამოძღვრო გამოცდილება ეს ყოველივე მათ პრაქტიკულ წმინდანობაზე მეტყველებს.ასეთი ,,ცრუსტარცები“ ერისკაცთა გულისმოსაგებად,აძლევენ მათ საშვალებას  მთელი თავიანთი პასუხისმგებლობა გადაიბარონ.იძლევიან ბრძანებებს თუ ვინ შექმნას ოჯახი და ვინ მიატოვოს.აძლევენ ბრძანებებს მშობლებს, სკოლაში ატარონ ბავშვები თუ სადმე ჩრდილოეთის მიყრუებულ მონასტერში გაუშვან ერთი წლით,ან თუნდაც წმინდა მიწის მოსალოცად

ამ ე.წ ,,სტარცებში“ - სრულიად არაადექვატური გამოვლინებებია მართლმადიდებლური ეკლესიისა.მიტროპოლიტი ანტონ სუროჟელი ბერობას ,,სულიერ გენიალურობას“ უწოდებდა,რომელიც არ არის დამოკიდებული იმაზე ფლობს თუ არა ადამიანი სამღვდელო ხარისხს.უპრიანი იქნებოდა წაგვეკითხა რამოდენიმე გვერდი ,,ძველ პატერიკებიდან“ , რომ დავრწმუნებულიყავით მის ამ გამოთქმაში.მოვიყვან ერთ მაგალითს: იყო ერთიეგვიპტელი ,,სტარეცი“ , რომელიც კელიაში მარტო ცხოვრობდა,მას ყავდა ერთი მოწაფე (მორჩილი),რომელიც დღითი-დღე უმჟღავნებდა მის აზრებს და ზრახვებს,იგი სხვადასვხა სახის მორჩილებებს აღასრულებდა,რომელთა შორისაც ბევრი აბსურდული იყო.მაგალითად : იგი 3 წელის განმავლობაში უსხავდა წყალს გამხმარ ტოტს,რომელიც ბოლოსდაბოლოს გაიფურჩქნა და ნაყოფი გამოიღო.ასეთი სახის ურთიერთობები,მხოლოდ მოზანონთათვის არის დამახასიათებელი,რომელნიც უამრავი წლების განმავლობაშ გვერდი-გვერდ ცხოვრობენ,ხოლო ასეთი დამოკიდებულება არ შეიძლება იქნას გადმოტანილი ერის პირობებში,მღვდელსა და მასთან მომსვლელ ადამიანებს შორის.

ადამიანი არ შეიძლება ჩაითვალოს ,,სტარცად“ თუკი:

მოგიწოდებს უარი თქვა სახელმწიფო დოკუმენტაციაზე (პასპორტი,პირადობის მოწმობა და სხვა.მთარგმენისგან)

გხედავთ თქვენ პირველად და მყისვე ცდილობს მწვავედ ჩაერიოს თქვენს პირად და ოჯახურ ცხოვრებაში,იძლევა რადიკალურ რჩევებს და რეცეპტებს.

გამოთქვავს იდეებს და აზრებს,რომელიც წინააღმდეგობაში მოდის,სახარებასთან,საეკლესიო სწავლებასთან,პატრიარქთან და წმინდა სინოდთან.

მოგიწოდებს გაყიდო შენი ბინა და გადახვიდე საცხოვრებლად მონასტერში ან სადმე სოფელში.

მოგიწოდებთ არ შეიყვანოთ შვილები სკოლაში ან ინსტიტუტში.

აძლევს ყველას ერთნაირ მითითებებს.

თავის თავს უცნაურად წარმოაჩენს,ყველა მომსვლელისგან ეშმაკებს განდევნის.მკურნალობს ნემსისმაგვარი საგნით,იძლევა რჩევას,რომ მისი ქადაგებების წიგნი დაიდოთ მტკივან ადგილებში,ასახელებს მეორედ მოსვ ლის ზუსტ თარიღს.

რუსულ ეკლესიაში არსებობდა შემდეგი სახის პრაქტიკა  ,,სტარცობის“- მოღვაწეს შეეძლო მისი სიცოცხლის ბოლო ხანს ეტვირთა ღვაწლი ერისკაცთა მოძღვრობაზე.ასეთ შემტხვევებშიც აღმსარებელნი და მასთან მოსვლელნი სხვადასხვა სახის რჩევებს იღებდნენ,თითოეული ტავისი სულიერი მდგომარეობის შესაბამისს,ისინი მის სულიერ შვილებად არ ითვლებოდნენ და შესაბამისად არც თავიანთი ცხოვრების სრულად განკარგვას არ ითხოვდნენ მისგან (სტარეცისგან).

ჭეშმარიტი ,,სტარეცი“ არადოდეს აიძლებდა მომსვლელს მიეღო მისი რჩევა,თუ ეს თავად ადამიანს არ სურდა.ის არ აძლევდა ყველას ერთნაირ რჩევებს,არამედ ინდივიდუალურად ,რომელიც ერთ კონკრეტულ მოვლენას ეხებოდა და არა იყო მორგებული მთელ მათ ცხოვრებაზე.მას თავისი თავი ერთადერთ ავტორიტეტად არ მიაჩნდა,იგი ყოველივეში მორჩილებდა იღუმენს და ეპისკოპოსს,თუ ეს უკანასკნელნი რამე სახარების საწინააღმდეგოს არ მოითხოვდნენ მისგან.

ასე,რომ მართლმადიდებლობა არ განიხილავს ,,სტარეცობას“,როგორც ტიპიურ და ფართოდ გავრცელებულ პრაქტიკას.პირიქით ნორმად ითვლება მათი არარსებობა. იმდენად,რამდენადაც ,,სულიერი გენიალურობა“ არ შეიძლება იყოს გამოწვეული (ქირიტონიით) ხელდასხმით ან რაიმე სამღვდელო და სამონაზვნო კურსების თეორიული გავლით. ეს ნიშნავს,რომ ძიება ,,ძლიერი“ მღვდლისა თუ მჭრვრეტელი ,,სტარეცისა“ გზაა საცდურისა ,რომელიც დიდ მეტად საშიშია,ვიდრე კითხვა სახარებისა,წმინდა მამებისა,მიყოლა წმინდა კრებების დადგენილებებისა და პატრიარქისა,ეპისკოპოსისას და პირადი სულიერი მოძღვრისა.რადგან უმჯობესია იცურაო დიდი გემით,რომლისაც გამოცდილი კაპიტანი და დიდი ეკიპაჟი ყავს,ვიდრე გახვიდე შუაზღვაში ნავით,რომელსაც გამოუცდელი და მხოლოდ გარეგნულად კაპიტნისმსგავსი ცრუკაპიტანი მართავს და გაურკვეველი მიმართულებით მიგაქანებს.  

ავტორი : ანდრეი ზაიცევი.

 თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

,,ცოდვა არ უნდა უფლობდეს თქვენზე “(რომ.6,14)

„დრო და სივდილი მეფობენ დედამიწაზე,მაგრამ მათ მეუფეებს ნუ უწოდებ.ყოველაფერი რაც წარმავალია ქრება და უჩინარდება ნისლში,ჩაუქრობელი მხოლოდ სიყვარულის მზე არის“  ვ.სოლოვიოვი.

როდესაც წმინდა სამება ქმნის თავისუფალ ადამიანს,აქიდან გამომდინარე აუცილებლად არსებობს ცოდვით დაცემის საფრთხე.უფალმა იცის თავისი ჯვრის ღვაწლის შესახებ, რომელიც მოიაზრება სწორედ როგორც თავისუფლების ნიჭი და ღმერთის მიერ ადამიანის გამოსყიდვა. თუ ადამიანი ღმერთის მიერ არა არის  გამოსყიდული, მაშინ თავისი საქციელების გამო რჯულის მიხედვით პასუხი უნდა აგოს.მაგრამ უფალს თავიდანვე მიაქვს საკუთარი თავი მსხვერპლად ჩვენი ცოდვების გამო,და ეს გვაძლევს უფლებას ჩვენ,მოვიქცეთ ისე,როგორც ვთვლით საჭიროდ მოცმეულ სიტუაციაში.უფალი გვაძლევს ჩვენ თავისუფლებას,თავის მხრივ კი ადამიანზე თავისუფლების მიცემა ნიშნავს,რომ შეიძლება მან შეცდომა დაუშვას.

თავისუფლება ღვთის დიდი საჩუქარია,არ შეიძლება მისი დასამარება.იგი ადამიანს ღვთისმსგავსად აყალიბებს.იგი აძლევს ადამიანს საშვალებას ებრძოლოს ცოდვებს და მიემთხვიოს სინანულის საიდუმლოს.

გააცნობიერო მონობა მაშინ,როდესაც ცოდვებში ხარ ეს მხოლოდ თავისუფალ ადამიანს შეუძლია.ცოდვის თვისებაა ადამიანი მონად აქციოს,ხოლო მონური ცნობიერების მქონე ადამიანი არის რა გამუდმებულ შიშში,არ ძალუძს ებრძოლოს ცოდვებს.იგი მხოლოდ და მხოლოდ ცოდვებს გაექცევა,როგორც ავი ძაღლისგან გარბის შეშინებული ადამიანი .მაგრამ ცოდვა მუდამ წამოეწევა ასეთ ადამიანს,როგორც პუშკინის ერთ-ერთ ლექსში წერია:

,,უშედეგოდ გავრბივარ სიონის მწვერვალებისკენ

ცოდვა გაუმაძღარი უახლოვდება ჩემს ქუსლებს“

ვინ უფლობს თქვენზე?ვინ ვისი ბატონია? უკეთუ ,ჭეშმარიტად ცოდვა ბატონობს ჩვენზე და ჩვენ გვეშინია მისი ,როგორც ჩვენი ბატონისა, და ჩვენ თავს ვთვლით მის მონად,ამგვარი მდგომარეობით ვერასოდეს მივაღწევთ გავხდეთ ღვთის მონა.ცოდვა არ მოგვცემს ჩვენ სიცოცხლისა და სუნთქვის საშვალებას,ის ჩვენ გვაშინებს,როგორც ბოროტი ძაღლი აშინებს პატარა ბავშვს,ამ ბავშვსაც ეშინია სახლიდან გამოსვლა.მაგრამ ჩვენ შეგვიძლია ვიუფლოთ ცოდვაზე.

ერთ-ერთი მძიმე მდგომარეობა,რომელიც ადამიანს გამოაქვს დაკსვნის სახით მისი აღსარებიდან და სულიერი ცხოვრებიდან ეს არის შიში დამნაშავეობისა.უმთავრესი თავისუფლება ქრისტიანისა არის ის,რომ არ ეშინოდეს ღვთის წინაშე იყოს დამნაშავე. „იყვენით ვითარცა ჩვილნი“(მთ.18) ამბობს უფალი.ბავშვები არ ფიქრობენ რომ არიან დამნაშავენი მათი მშობლების მიმართ,მიუხედავად იმისა,რომ ხანდახან მართლაც არიან ხოლმე  ისინი დამნაშავენი მათ მიმართ.მაგრამ მათ იციან,რომ როგორი სახის დანაშაულიც არ უნდა ქონდეთ ჩადენილი მშობლების მიმართ ,მაინც ეპატიებათ.ბავშვები მაინც ბავშვები არიან,მშობლები კი მშობლები და ამიტომ ბავშვებს არ ეშინიათ ცხოვრების.რათქმაუნდა შეუძლია მშობელს დააშინოს ბავშვი ისე ,რომ ეშინოდეს  მისი,მაგრამ მას აღარ ეყვარება დედ-მამა.

შეიძლება გვეშინოდეს უფლისა,როგორც ჩაგრულ ბავშვს ეშინია თავისი მკაცრი მშბლების,მაგრამ ეს სავსებით არ არის მაცხოვნებელი და პირიქითაც,მომაკვდინებელია ადამიანისა.ცხოვრება საჭიროა შიშების გარეშე,რადგან უფალი გვაძლევს ჩვენ  გარკვეულ შეღავათს.მან მშვენივრად იცის,რომ ჩვენ არ შეგვიძლია არ შევცოდოთ,რომ ჩვენი დაცემულობიდან გამომდინარე ამა თუ იმ გარემოებაში აუცილებლად შევცოდავთ.უფალს უყვარვართ არა იმიტომ,რომ მართალნი ვართ არამედ მხოლოდ იმიტომ ,რომ ვართ!

დეკანოზი ალექსანდრე უმინსკი:

თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

რა არის მართლმადიდებლობა ?

1)      რას არის  ,,მართლმადიდებლობა“?

წმინდა წერილის წმინდამამებისეულ გაგება , სარმწუნოებრივი სწავლება და სულიერი ცხოვრება ადამიანისა.( მხოლოდ მართლმადიდებლობაშია შემორჩენილი ნამდვილი სწავლება მოციქულებისა და  ქრისტეს ჭეშმარიტი სახე.მთარგმ).

2)      ვინ გადარჩება (ცხონდება ) მართლმადიდებლური სწავლების მიხედვით?

ცხონდება,ანუ გაექცევა სიკვდილისშემდგომ ტანჯვას ის ვინც დაინახავს თავის ტავს სულიერი და ხორციელი ვნებების მონად, განიცდის რა ამ მდგომარეობას,იბრძვის და  და ინანიებს მტელი სულით.

3)      როგორ მივაღწიოთ საკუთარი ცოდვების დანახვას და შეგრძნებას?

აუცილებელია გადაწყვეტილების მიღება,  სახარებისეული მცნებებით და წმინდა მამების სწავლების შესაბამისად  იცხოვრებისა და არა მხოლოდ  საერთო ზოგადსაკაცობრიო ზნეობრივი ნორმების გარეგნულად აღსრულება . ამგვარი ცხოვრება დაგვანახებს თუ რამდენად დაზიანებულია ადამიანის ბუნება და რა შორს დგას იგი სულიერი და ზნეობრივი სრულყოფილებისაგან.

4)      რა არის სულიერი ცხოვრება?

ეს არის ცხოვრება სახარების მიხედვით .  სინანული ამ მცნებების  საქმით , აზრით და სიტყვით დარღვევისას.

5)      რატომ ამხილებს ქრისტე ფარისევლებს?

ფარისევლებმა გამორიცხეს რელიგიიდან მთავარი: ღვთის მცნებათა აღსრულება, ადამიანთა სიყვარული,სინანულის ლოცვა. რელიგიურ ცხოვრებას ისინი წარმართავდნენ  გარეგანი წესების აღსრულებისაკენ : ღვთისმსახურების ჩატარება,ლოცვების ჩაკითხვა, გადმოცემების შესრულება (დღესასწაულების აღნიშვნა და სხვა გარეგანი ქმედებები), რომლებიც ამავდროულად თვალთმაქცურად და თვითკმაყოფილებით , რომელიც  მხოლოდ ხალხთა დასანახად აღესრულებოდა. შედეგად კი ისინი ჩაცვიდნენ სიამაყეში,ამპარტავნებაში,დიდებისმოყვარეობაში და სხვა ცოდვებში რაც გახდა მიზეზი ქრისტეს ჯვარცმისა ( ვინაიდან ქრისტეს მცნებები მათი ვნებბის საწინააღმდეგო დ ამამხილებელი იყო,რაც გახდა კიდეც მიზეზი მათი მხრიდან ქრისტეს ჯვარცმისა.მთარგმ). ფარისევლები მრავლად არიან საკუთრივ ქრისტიანტა შორისაც.

6)      ვინ შეიძლება იწოდებოდეს მართლმადიდებელ ქრისტიანად?

ის ვინც გულმოდგინედ და მოშურნედ ცდილობს ქრისტეს მცნებებისა და სინდისის მიხედვით ცხოვრებას, ვინც ყურადღებით ეცნობა წმინდა მამების  შრომებს და გონიერებით ცდილობს მათ გათავისებასა და აღსრულებას.

7)ცხონდება ადამიანი კეთილი საქმეებით?

წმ. ისააკ ასური წერდა : გადარჩენას (ცხონებას) ადამიანი მიიღებს არა მისი კეთილი საქმეების გამო,არამედ  სიმდაბლისათვის,რომელნიც ამ კეთილი საქმეების შედეგად მოიპოვება.თუკი სიმდაბლე არ იქნებოდა, მაშნ კეთილი საქმეები იქნებიან უნაყოფონი და უფრო მეტიც დამღუპველნი,ვინაიდან ისინი წარმოშობენ სიამაყეს და თვითკმაყოფილებას ჩადენილი სიკეთეების შედეგად.

8. ადამიანის რომელი  შინაგანი მდგომარეობის მიხედვით შეგვიძლია ვიმსჯელოთ მისი სულის გამოღვიძებაზე? რა არის მიზეზი ადამიანის სულიერი ზრდისა?

სულის გამოჯანმრთელების პირველ ნიშანი ,ეს არის უფრო და უფრო მეტად ხილვა საკუთარი ცოდვებისა (ჩვენში მცხოვრები დაცემული ადამისა.მთარგმ).და სხვათა არ განკითხვა.

9) შესაძლებელია,რომ ადამიანი საკუთარი ძალისხმევით განიწიმნდოს ვნებებისაგან და გახდეს წმინდანი?

ვნებები ეს სულიერი დაავადებანია. ამისათის საჭიროა მისი განწმენდა იმ შესაბამისი საშუალებებით, რომლებიც დიდი შრომითა და  გამოცდილებით არის მოპოვებული წმინდა მამების მიერ. ისინი ამტკიცებენ,რომ ღმერთი ამოძირკვავს ამ ვნებებს მათგან,რომლებიც გულდმოდგინებით ებრძვიან ვნებებს და შესაბამისი ზომით იძენენ სიმდაბლეს.

10) რას აძლევს ადამიანს ქრისტეს მცნებების მიხედვით ცხოვრება?

ვნებებისაგან განკურნებას ( შურისაგან ,თვალთმაქცობისაგან,სიამაყისაგან. სიძულვილისაგან და სხვა ვნებებისაგან.) და ღმერთთან (სიყვარულთან) ერთობას  , რაც არის ადამიანისათვის უდიდესი ნეტარება ამ ქვეყნიურ ყოფაში და ზეცაში.

11)  კათოლიციზმში ჭეშმარიტების გახმოვანება პაპს ეკუთვნის, პროტესტანტიზმში ყველა  თავად არის ჭეშმარიტების მატარებელიდა გამცხადებელიც, როგორ არის საქმე ამ მხრივ მართლმადიდებლობაში?რა არის ჭეშმარიტება მართლმადიდებლობაში?

წმინდა მამების თანხმობითი სწავლება სულიერი ცხოვრებასა და სარმწუნოებრივი სწავლების საკითხებზე. ვინაიდან ეს სარმწუნოებრივი ერთობა ამოწმებს არა მათ პირად აზრს ან შეხედულებას ჭეშმარიტებაზე,არამედ  სულიწმინდის მიერ მათდამი განცხადებულს,ვინაიდან სწორედ იგივე  სულიწმინდა შთააგონებდა წინასწარმეტყველებსა დ ამოციქულებს. ამიტომ წმინდა წერილის სწორი გაგება შესაძლებელია წმინდა მამების განმარტებების  მეშვეობით.

12) რა არის ვნებები  და რისგან წარმოიშვებიან ისინი?

ვნებები ეს დაავადებანია, რომლებთანაც თუ არ ვიბრძოლებთ უფრო მეტად იზრდება და ადამიანი მიყავს უფრო დიდ ტკივილამდე და ტანჯვამდე , მაგ : ( გაუმაძღრობამდე,ლოთობამდე, ეგოიზმამდე).  ეს უკანასკნელნი  წარმოიშვებიან ცოდვიანი აზრებით , სურვილებით, ფიქრებით და ამიტომ არ შეიძლება მიეცეს მას თავისუფალი გასაქანი ჩვენში.

13) რა უნდა იყოს ლოცვის დანიშნულება?

ლოცვა ადამიანის სულს ღვთის სულთან აკავშირებს .მაგრამ ეს აღესრულება მხოლოდ სწორი ლოცვის პირობებში, როდესაც ის აღესრულება ყურადღებით,მოწიწებითა და სინანულით. უყურადღებოთ ლოცვა უშედეგოა და იგი უფრო მეტად ღვთის შეურაწმყოფელია ჩვენში,ვიდრე მისი განმადიდებელი.

14) რას გვასწავლის მართლმადიდდებლობა ბავშვების აღზრდასთან დაკავშირებით?

მთავარი ამოცანა ბავშვის აღზრდაში მდოგმაროებს იმაში,რომ ასწავლო მას ბრძოლა საკუთარ ეგოიზმთან,სურვილებთან, მოთხოვნებთან და ა.შ.და მიაჩვიო იგი კეთილ ჩვევებს ადამიანებთან,ცხოველებთან და ზოგადად გარემოსამყაროსთან დამოკიდებულებაში.თუმცა შეუძლებელია მიაღწიო ამას,თუ ამ ყოველივეს მფლობელი არ ხარ თავად. ეს არა მხოლოდ სიტყვით არამედ მაგალითით უნდა ისწავლებოდეს.

ავტორი : პროფესორი , ალექსი ოსიპოვი.

თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

ღმერთი ცხონებაში ,,გვიტყუებს“.

 "ვინცუყვარს, მას წრთვნის უფალი და სცემს ყველას ვისაც შვილად ღებულობს“-პავლე მოციქული

ალბათ ყველა ქრისტიანს  გვქონია შემთხვევა,როდესაც  მრავალი შეცოდების შემდეგ შინაგანი სიცარიელე გაგვჩენია, თითქოს მწუხარებასა და მოწყინებას დაუპყრია ჩვენი გულები და ეს მართლაც ასეა,რადგან თითოეული ცოდვა,რომელსაც ჩვენ ჩავდივართ კლავს ჩვენში საღვთო აჩრდილს,მისდამი მსგავსებას. ადამიანი აცნობიერებს რა საკუთარ ცოდვილობასა და ღვთისაგან დაშორებას იწყებს ფიქრსდა მწუხარებას საკუთარ მდგომარეობაზე,ევედრება უფალს ცოდვათა მიტევებას. იღებს მტკიცეგადაწყვეტილებას იმ ცოდვათაგნ განდგომის,რომელთაც დამონებული იყო დროთა განმავლობაში.მოწყალე და სახიერი ღმერთი,ხედავს რა ადამიანის მტკიცე გადაწყვეტილებას,მის სურვილს აღადგინოსუფალთან კავშირი ,  ანიჭებს მას სინანულს,ცრემლს,რომელიცარის ყველაზე სასურველი მდგომარეობა ქირსტიანისათვის .  სინანულისმიერი ცრემლი ადამიანს განწმენდს , განამტკიცებსთავის ღვთივსათნო გადაწვეტილებაში და ამავე დროს უდიდეს სულიერ ნიგეშსა და მადლიერების განცდას მიანიჭებს ღვთის წინაშე. როგორც მაცხოვარი ბრძანებს სახარებაში ,,ვისაც მეტი ეპატია,მან მეტად შეიყვარაო“.. ამგვარი ნუგეშის შემდეგ, გარკვეული დროით  ადამიანი გრძნობს სულიერი ძალის მოზღვავებას , იგისიხარულითა და საკუთარი თავის ნაკლები იძულებით აღასრულებს სათნოებებს , ცდილობს მუდამუფალზე იფიქროს , ილოცოს , ამ დროს ადამიანს არ ძალუძს არავის განკითხვა,  იგი ყველა ადამიანში საღვთო ხატებას ჭვრეტს, ვინაიდნაის ვინც მეტად შეიცნობს საკუთარ დაცემულობას,მეტად თანამგრძნობი ხდება სხვათა უძლურების მიმართ და ვინც მეტად აღმოაჩენს საკუთარ თავში დამნაშავეს,მის გარშემო უფრო მეტ უდანაშაულოსამჩნევს. თუმც ეს მდოგმარეობა მალე გადის,თითქოს ადამიანს ეცლება საღვთო შეწევნა და რჩება საკუთარი ძალების იმედად .  იგი კვლავ განიცდის დრო და დრო შინაგან სიცარიელეს, რაც მასში მაძიებლობას აღძრავს , თუმც არუნდა დაგვავიწყდეს,რომ მართლმადიდებელი ქრისტიანის მიზანი არ არის ეძებოს სულიერი სიტკბოება და საღვთო ნუგეში,ეს ადამიანს ღვთისაგან ეძლევა როგორც საჩუქარი,როგორც სტიმული და ეძლევა არა ადამიანის დამსახურებისდა გამო,არამედ მხოლოდ ღვთის მოწყალებისა და ჩვენდამი სიყვარულისდა გამო . ადამიანის მიზანია აიძულოს საკუთარი თავი ,პიროვნულად გახდეს იმთვისებების მატარებელი, რა თვისებებიც ღმერთს ბუნებითად გააჩნია,სწორედ ამას ბრძანებსწმ.პეტრე მოციქული ,,უნდა გავხდეთ საღვთო ბუნების თანაზიარნიო“. მაშასადამე ,  სინანულის შემდგომ, ადამიანი იწყებს ცხოვრებას საღვთო მცნებებით, ცდილობს მუდამ ახსოვდეს ღმერთი,ცდილობს არავინ განიკითხოს,ცდილობს მიუტევოს მისდამი შემცოდეთ,აგრეთვე თხოვოს მათ შენდობა ვისთვისაც თავად გამხდარა მიზეზი დაბრკოლებისადა ცოდვისა. გადის დრო, ადამიანი განიცდის დროდადრო საღვთო ნუგეშს, საოცარ იმედს და სიყვარულს ,თუმც ძალიან ცოტახნით,წამიერად, და უცებ ყველაფერი ისევ ბრუნდება ძველებურ რიტმში, კვლავ სიცარიელის და ღვთისაგან მიტოვებულობის განცდა. მე ამ მდგომარეობასასე ვუწოდე ,,ღმერთი გვიტყუებს ცხონებაში“. ადამიანი რაც უფრო დიდ ღვაწლშია,რაც უფროწინ მიიწევს თვითშემეცნების გზაზე,მით მეტად ხედავს საკუთარ დაცემულობას,საკუთარ უსუსურობასა და უუნარობას იცხოვროს ქრისტეთი ქრისტეში . ეს განცდა კი მასში ბადებს შინაგან გლოვას საკუთარ სულიერ სიგლახაკესა და უძლურებაზე.ადამიანი ამ დროს,სადაც არ უნდა იყოს,  რასაც არ უნდა აკეთებდეს,ცდილობს მუდამ ლოცვასადა ღვთის ხსოვნაში იყოს . ცდილობს მუდამ ეზრახებოდეს უფალს , მუდამ აღაპყრობდეს მზერას ცისაკენ დ ამოუწოდებდეს იესო ქრისტეს მაცხოვნებელ სახელს.ამ მოწოდებისას ხანდახან უნებლიეთცრემლიც წარმოდინდება თვალიდან,სულში საოცარი სითბო და სიყვარული შემოვა უფლისა და მისი ქმნილებისა, რაც ერთგვარი საბაბიც ხდება უფრო დიდი სინანულისა იმის გამო, რომ მოწყალე ღმერთი ამგვარ ცოდვილსა და უღირსს ,ღირს გხდის ამ მართლად ტკბილი  სულიერი ტრაპეზისა . თუმც ესეც მალე გაივლის და კვლავ დაეუფლება ადამიანს ღვთისაგან მიტოვებულობისგანცდა . ზემოთ ვახსენე ტერმინი ,,ღმერთი გვიტყუებს ,,ცხონებაში“. აი როგორ ხდება ესჩემი დაკვირვებით . ადამიანი ძალიან ცვალებადია თავისი ბუნებით, ვინაიდან თავადაც ცვალებადობისგანცდის შედეგად მოევლინა ყოფიერებას . იგი ხომ არარსბობიდან არსებობაში  შემოიყვანა ღმერთმა. ადამიანი განიცდის რა სინანულს როგორც ზემოთ ავღნიშნე ,  თუ მას უფალი დატოვებს მუდმივ ნუგეშში და სიხარულისგანცდაში, იგი ადვილად გაზარმაცდება , დაკარგავს გონების სიფხიზლეს , შეწყვეტს საკუთარითავის იძულებას საღვთო მცნებათა შესრულებისათვის , გაამპარტავნდება ,  ამ მდგომარეობას საკუთარი ღვწაწლის  მონაპოვრად ჩათვლის , დაიწყებს სხვების განკითხვასდა თავადაც დიდ ცოდვებში ჩავარდება და უკანასკნელი დაცემა პირველზე უარესი იქნება. უწყის რა ღმერთმა ეს ყოველივე , დრო და დრო გვიგზავნის განცდას თითქოს მისგან მიტოვებულნივართ, ჩვენ გვიკვირს , უფალო ხომ ვცდილობ გონებით ვიფხიზლო , ხომ ვცდილობ არ განვიკითხო,ვილოცო გულითა და ყურადღებით , მივუტევო მოყვასთ ცოდვები  და მარადის მახსოვდეს შენი წმინდა სახელი,რად მტოვებ მარტო ,  რად მიგზავნი ამდენ განსაცდელს ამყველაფრის მიუხედავად ? სწორედ იმიტომ , ჩემო კარგო , რომ მან უწყის შენი სისუსტე ,უწყის შენი არჩევანი და ეს განცდები ერთგვარი სატყუარაა უფლის მხრიდან , რომ ცხონებაში შეგიტყუოს, შენ გიმალავს შენსავე სათნოებებს , რაც მხოლოდ მისთვის არის საცნაური,შენ რაც მეტად მიიწევ წინ სულიერად , უფალი მით მეტად გიგზავნის საკუთარი ცოდვილობის განცდას, რომ შენი სულიერი განვითარება არ შეფერხდეს , არ მინავლდეს შენში მაძიებლობა ცოცხალი ღმერთისა , არ გაქრეს სურვილი დაცემულობიდან წამოდგომისა ,  რაც ხდება საბაბი მარადის მოუწოდებდეთ ქრისტეს წმინდა სახელს. სწორედ ეს საოცარი ღვთის განგება არის ერთგვარი ,,სატყუარა“ ცხონებისა. უამრავი წმინდა მამა გარდაცვალების წინ საკუთარ თავს არ მიიჩნევდა ცხონების ღირსად , და ესარა იმიტომ,რომ ის ადამიანები ცოდვით შებღალულნი იყვნენ ,არამედ სულიწმინდის სინათლეზე ხედავდნენ საკუთარ უძლურებასა და ნაკლოვანებებს , მხოლოდ ღვთის სიყვარულსა და მაცოხვნებელ განგებას მიაწერდნენ თავიანთი ცხონების პერსპექტივას და არა თავიანთ აღსრულებულ მართლაც უდიდეს ღვთივსათნო ღვაწლს . სწორედ ამგვარ მდოგმარეობაში ატარებს რა ადამიანი  ცოხვრებას, არასოდეს ამყარებს იმედს საკუთარ სათნოებებსადა ღვაწლზე, რადგან იცის რომ  მის აღსრულებულ საქმეებს კი არ ძალუძთ მისი ცხონება , არამედ მხოლოდ ღვთის მოწყალებასა და სიყვარულს. 

ქრისტიანო გახსოვდეს: ,,მარადის ისწრაფე გახდე წმინდანი,მაგრამ არასოდეს შერაცხო თავი წმინდანად“...

ავტორი: მიქაელ მთაწმინდელი.

იღუმენი პეტრე მენშჩერინოვი კლასიკური მუსიკის შესახებ.

მამა პეტრე ჩვენ გვინდოდა  თქვენთან გვესაუბრა მშვენიერებაზე,მუსიკაზე . თქვენ უკითხავთ ლექციებს ადამიანებს ,და უეჭველად გენიალურს.და აი თქვენი აზრი გენიალურობაზე ეს ნიჭია თუ ტვირთი,ჯვარი ,რომელიც რთული სატვირთია მისი მტვირთველისათვის და მისი გარშემომყოფებისათვის?

- ის  ადამიანები,რომლებიც ჩემს ყურადღებას იპყრობენ - ბახი,ჰენდელი , ჰაიდნი -  ეს ხომ თვალნათლივ ჯილდოა და თავად ეს ადამიანებიც იაზრებდნენ მას (მუსიკის ტალანტს) როგორც ღვთის ნიჭს. და ღვთისადმი მადლიერებითა და ღვთისავე სადიდებლად ასრულებდნენ მათ.შემდეგ დროდადრო რაღაცეები  შეიცვალა. აი მაგალითად: ბეთხოვენმა დიდი სიმძმედ აღიქვა  მისი გენიალურობა .თუმცა მას არ დავიწყებია   ღმერთის შესახებ .

საჭიროა საკუთარი ტალანტის განვითარებაზე შრომა? შარშან ჩვენთან ინტერვიუს მოცემისას თქვენ გვესაუბრეთ იმაზე,რომ ზოგიერთი სასულიერო პირი თავის მრევლს განაშორებენ შემოქმედებას  და მას სულისათვის არასასარგებლოდ თვლიან.

-რათქმაუნდა გააჩნია შემოქმედებასაც.მაგრამ უეჭველია,ნიჭი ადამიანს ღვთისაგან ეძლევა არა იმისათვის , რომ მან მიწაში დამარხოს იგი . მე მხედველობაში მაქვს თავდაპირველად უბოროტო ნიჭები,მაგალითად ,უტალანტობა ხლართავს ინტრიგბს, ხოლო საკუთრივ   შემოქმედებითი ტალალნტი ,აღმშენებლობითია,კრეატიულია.ღმერთმა ადამიანი ხატად და მსგავსად შექმნა,გარკვეული აზრით თანამოქმედადაც.ამიტომ განვავითაროთ ამგვარი ტალანტები აუცილებელიც კი არის.

რატომ არის,რომ თანამედროვე მოზარდები გულგრილნი არიან კლასიკური მუსიკის მიმართ?

იმიტომ,რომ ისინი არ მიაჩვიეს მის (კლასიკური მუსიკის) სიყვარულს.ეს ხომ საკმაოდ რთული ხელოვნებაა ,რის გაგებაც შესაბამის განსწავლულობას საჭიროებს.თუკი მშობლები უსმენენ რაიმე იაფფასიან,უგემოვნო  რადიოს,რთულია ივარაუდო რომ მათი შვილები დაინტერესდებიან კლასიკური მუსიკით.და რათქმაუნდა სკოლებშიც უნდა ხდებოდეს ამ საკითხზე მუშაობა.

და როგორი სახით?აი მაგალითად,მე მოვედი საბჭოთა სკოლიდან და ჩვენ გვქონდა მუსიკის გაკვეთილი,და რაც  ჩვენ იქ ვისწავლეთ,იყო მხოლოდ სიძლვილი კლასიკური მუსიკის მიმართ.

აი,მეც ზუსტად ამაზე ვსაუბრობ.ჩანს რომ ცუდად გადმოსცემდნენდა შესაბამისადაც ვერ შესძლეს თქვენი დაინტერესება.

ამიტომაც თქვენ კლასიკაზე ამგვარად მოგვითხრობთ? აი მაგალითად გენდელს ჭამაც უყვარდა და სამუშაოზეც არ ჩნდებოდა ხოლმე : ჩვეულებრივი ცოცხალი კაცი..

და იყო კიდევაც ასეთი. საუბარი იმაზე,რომ იგი იყო დიდი კომპოზიტორი, რომ მან დაწერა ეს და ის -  არც თუ ისე სწორე იქნება.უპირველესყოვლისა გენდელი ცოცხალი ადამიანი იყო და ბევრი რამ მას როგორც ადამიანს  ისე ემართებოდა და არა როგორც კომპოზიტორს.მას ქონდა სხვადასხვა მახასიათებლები , იგი ახლოს არის ჩემთან და ასევე შესაძლოა ახლოს იყო სხვებთანაც. თუმცა,რათქმაუნდა პირველყოვლისა საჭიროა თავადვე გესმოდეს და  გიყვარდეს კლასიკური მუსიკა და შემდეგ უკვე  შესძლებ მის სიყვარულით გაზიარებას სხვა ადამიანებისადმი.

 გაეკლესიურებული ადამიანისათვის საჭიროა კლასიკური მუსიკა?როგორ წარიმართება მისი ცხოვრება   ქრისტესთან ერთად კონტექსტში?

-რათქმაუნდა საჭიროა! გაეკლესიურებული ადამიანი, ადრე თუ გვიან თავისი სულიერი (ეკლესიური) განვითარების პროცესში გარდაუვალად მიუახლოვდება ამა თუ იმ სახის კრიზისს, ისევ როგორც ყველა ადამიანი ამ ცხოვრებაში.და თუკი იგი მხოლოდ ეკლესიურ ადამიანთან მივა   ისე,რომ პარალელურად  განაგდოს სხვა ყოველივე , მისი კრიზისი კიდევ უფრო მეტად დამძიმდება. და აი,იმისათვის,რომ ეს კრიზისი შემსუბუქდეს, აუცილებელია,რომ ეკლესიურობა შეეხოს ადამიანის კულტურულ ,,ბაგაჟს“, რომ მას ქონდეს კიდევ სხვა ინტერესები - ჰუმანიტარული , მეცნიერული . ეს კი საერთო ჯამში ადამიანს განვითარებულსაც ხდის   , როგორც სხვადასხვა მხრივ ,ასევე პიროვნულ ცხოვრებაშიც. და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ამ კონკრეტული ადამიანისათვის (და ზოგადად იმ სოციუმისათვის,სადაც იგი მოღვაწეობს. მთარგმნ.),

თქვენს სამონაზვნო ცხოვრებაში,მთლიანად განუდექით მუსიცირებას?

რატომ ? დრო და დრო ფორტეპიანოზე ვუკრავ ხოლმე. ვკითხულობ ლექციებს.მაგრმა ორკესტრში უწინდებურად გამოსვლა რათქმაუნდა ვერ ხერხდება რიგი მიზეზების გამო...

თარგმნა : მიქაელ მთაწმინდელმა.

კათოლიკეებთან საღვთისმეტყველო დიალოგის ანალიზი .

ჩემი მიზანია,არა ვინმეს შეურაწყოფა ან მისი რწმენის დაკნინება,არამედ ჭეშმარიტებისწარმოჩენა და მათი დახმარება,რომელნიც ვერ გარკვეულან თუ სად არის სიმართლე.. მასშემდეგ,რაც მსოფლიო ეკლესიას გამოეთიშა (გაემიჯნა) რომის საყდარი,მუდამ არისსაუბარი გაერთიანებაზე და ამასთან დაკავშრებით უამრავი კონფერენციები თუ შეხვედრებიდა დისპუტ-დებატები ეწყობა,არსებობს ეკუმენური მოძრაობა,რომელიც უნდაემასხურებოდეს ამ მიზანს,გაერთიანება ჭეშმარიტების საფუძველზე უნდა მოხდეს.. ამ დასხვა საკითხებზე მსჯელობს უდიდესი სულიერების მქონე პიროვნება და აგრეთვეღვთისმეტყველი და უამრავი აპოლოგეტური თუ სხვადასხვა სახის შინაარსისსაღვთისმეტყველო ნაშრომის ავტორი,ჩემთვის დიდად საყვარელი არქიმანდრიტი ეპიფანე(თეოდოროპულოსი 1930–1989) – ელადის მართლმადიდებლური ეკლესიის ერთ–ერთიყველაზე ცნობილი მქადაგებელი და აპოლოგეტი XX საუკუნეში

გვჭირდება თუ არა ეს დიალოგი: მართლმადიდებლობა და კათოლიკობა

მოდით წარმოვიდგინოთ, რომ კათოლოკებმა ჩვენ ყველა გარეგნულ მხარეში დაგვითმეს. . .და თავისთვის მხოლოდ პაპის უცთომელობა დაიტოვეს . . .

            მაშინ მაინც თუ გახდება ჩვენთვის ცხადი, რომ ეს ჟესტი მთელი მისი ეფექტურობის,სანახაობრიობისა და ასევე პროფანებზე მოხდენილი ძლიერი შთაბეჭდილებებისმიუხედავად, არანაირ არსებით დათმობას არ წარმოადგენს და რომ პაპიზმის ცთომილებანითვით საიდუმლოებების შესახებ მოძღვრებასთან მიმართებაშიც კი ურყევი რჩება?საიდუმლოებების აღსრულების პრაქტიკა ერთია, მათ შესახებ დოგმატური სწავლება კისხვა. განა უნიატებს მართლმადიდებლური ტიპიკონები არ აქვთ? მაგრამ რა ხეირი აქვთგარეგნული მსგავსებიდან, თუკი მათ ის  სწამთ, რომ  საიდუმლოებების მიერ მონიჭებულიმადლი ქმნილია? არსებითი დოგმატური განსხვავებანი საკმაოდ ღრმაა. . .

            მაგრამ საქმე ასეც რომ დარჩეს, ზიანი მაინც არცთუ  მცირე იქნება. იმიტომ რომჩვენი წარმომადგენლები ჯერ მარტო მათი თანამონაწილეობით „საღვთისმეტყველოდიალოგში“ პაპისტებს მშვენიერ შესაძლებლობას აძლევენ, რომ ზემოთხსენებულითეატრალური ჟესტები აღასრულონ და დაუბრკოლებლად და იოლად იწყონ დემაგოგიაამით საშინელი ქაოსი და დიდი შფოთი  აღძრან.

            როგორ განსჯიან ჩვენი წარმომადგენლები: იმისთვის, რომ დროის მოთხოვნილებებსშეეფერებოდნენ ან კიდევ „ბოროტსა შინა მდებარე სოფლისა ამის“ საყოველთაო და მქუხარეპროტესტით შეშინებულები ან „გაუთვალისწინებელი მოვლენების“ მორევისგანთავბრუდახვევის მიზეზით მაშინ ხომ არ გადადგამენ კიდევ ერთ ნაბიჯს უკან ანუ ხომ არდასთანხმდებიან ურთიერთობას საიდუმლოებებში?

            უეჭველია, რომ ადრეც აღინიშნებოდა საიდუმლოებების გაცემის შემთხვევებიროგორც კათოლიკებზე, ასევე სხვაგვარად მადიდებლებზე (ეს წინა საუკუნეებშიცმომხდარა). თუმცა ეს დარღვევები, რაგინდ მძიმე არ იყოს (ესენი კი მართლაც მძიმეა)ამათუიმ მღვდელის ან ეპისკოპოსის ან თუნდაც ადგილობრივი ეკლესიებისმცირერიცხოვანი კრებულების ერთეული შემთხვევები იყო.

            ხოლო თუკი კათოლიკეებთან ყველა მართლმადიდებლური ეკლესიის ოფიციალურიშეთანხმება მიიღწევა ასეთი ნაბიჯის გადადმის თაობაზე, ეს იქნება დანაშაული ეკლესიისწინააღმდეგ, ამასთან იურიდიული ენით თუ ვიტყვით, განსაკუთრებულად მძიმედანაშაული.

რა მოხდება, თუკი მართლმადიდებელი მხარე ამ დამღუპველ შეთანხებაზე წასვლასგაბედავს?

            1. კათოლიკეები, ყოველ შემთხვევაში, გარეგნულად მაინც, გამარჯვებას იზეიმებენდა ან იქნებიან და ან არა განწყობილნი დიალოგის გასაგრძელებლად (მოხერხებულობასმათ ვერავინ ასწავლის). მათ იციან, რომ თუკი ოდესმე საიდუმლოებებში ორმხრივურთიერთობას მიაღწევენ, მაშინ „ერთობა“ ავტომატურად და de facto-ც დადგება. მაშინლატინელებს რაღაში დასჭირდებათ მოლაპარაკებების გაგრძელება? (შესაძლოა, ჯერ კიდევადრე იმიტომაც იყო ნათქვამი, რომ ის საკმაოდ ხანგძლივი იქნება?)

            ჩვენ კარგად უნდა გვესმოდეს, რომ პაპიზმი  ძირითადად იცავს და კიდევაც დაიცავსპირველობას და უცთომელობას! ეს ყველაზე სუსტი და მტკივნეული ადგილია. ყველაფერდანარჩენში კი (შესაძლოა filioque-ს ჩათვლითაც) კათოლიკები დიდ მოთმინებასა დაშემწყნარებლობას იჩენენ. . .

            2. მართლმადიდებლურ ეკლესიას თავს საშინელი განსაცდელები დაატყდება. ჩვენ„ერთობის“ მომხრეებად და მოწინააღმდეგეებად გავიყოფით. დაე, ჩვენი წარმომადგენლებინუ იფიქრებენ, რომ მართლმადიდებლური ეკლესიის „შესაკრავად“ მსგავსი „შეთანხმებები“საკმარისი იქნება. ისინი იმედგაცრუებების სიმწარეს იწვნევენ. . . მათ ფერარო–ფლორენციისუნიის ცრუერთობის ხელმომწერთა ხვედრი ელოდებათ. დაე, გადახედონ ისტორიას „დათქუან გულთა შინა თვისთა“, რომ მაშინ სხვა დროება, სხვა პირობები და სიტუაცია იყო.

            რათქმაუნდა, ეს ყველაფერი სხვა იყო, მაგრამ ღმერთი ხომ იგივეა. და იგი თავისისამემკვიდრეოს აოხრებას არ დაუშვებს. ღმერთი „ზამთარს ცბიერებით კი არ ამარცხებს,არამედ ქარიშხალს ხელის ერთი აქნევით აჩერებს.“ „ იგი ჩვენამდე კრაზანებს აგზავნის“ დამათი მეშვეობით აურაცხელ მხედრობას უკუაქცევს. თუკი ჩვენს წარმომადგენლებს ეკლესიის სახიფათო მორევში ჩათრევა არ სურთ, მაშინ დაე უკიდურესად ყურადღებიათიყვნენ: ხიფათი დიდია და უაღრესად დიდია ისტორიული პასუხისმგებლობა, რომელიც მათიკისრეს.

            ისინი „კეთილი აღმსარებლობლობის“ დაცვით ისინი ან დიდებას მოიხვეჭენ ანკიდევ რწმენის საკითხებში კომპრომისზე წასვლით ქვესკნელში შთაინთქმებიან. დაეყურებში ესმოდეთ  ესთერისადმი მიმართული მარდოქეის ღმრთივსულიერი სიტყვები, როცასთხოვა, რომ ისრაელის დასაცავად სიცოცხლე საფრთხეში ჩაეგდო: „ რადგან თუ ახლადაიდუმებ, სხვა მხრიდან მოვა იუდეველთა შვება და ხსნა, შენი მამის სახლი კი დაიღუპება.ვინ იცის, იქნებ ამ ჟამისთვის ეწიე დედოფლობას?“ (ესთ. 4. 14).

            რათქმაუნდა, ეს იმათზე არაა ნათქვამი, ვინც უკვე დაამტკიცა, რომმართლმადიდებლურად კი არ სწამს, არამედ ეკუმენისტურად და ასეთისგან არაფერსადამიანურს აღარ ელი. ეს სხვებისთვისაა ნათქვამი. დაე, მათ წამითაც კი ნუ დაავიწყდებათ,რომ სარჭმუნოების ჭეშმარიტება ყოველგვარ ამქვეყნიურ მიზანშეწონილობას აღემატება!

            იქ კი, სადაც რწმენაზეა საუბარი, კომპრომისების ადგილი არ არსებობს. მათგანშორსაა ყოველგვარი შიში, სულმოკლეობა და ყოველგვარი სურვილი იმისა, რომმსხვერპლად შესწირო რწმენა ადამიანთა სათნოსაყოფელად. სული წმიდა მოგვიწოდებს: „ნუ ეშიშვით ყუედრებასა კაცთასა და გიობასა მათსა ნუ იძლევით,“ (ეს 51, 7)

            ახლა როგორ, „კეთილი“ ნიშნებით დაწყებული დიალოგი უნდა შევწყვიტოთ? დიახ,თუკი იგი ამის შემდეგაც წმინდა კანონთა დებულებების იგნორირებით მყიფე საფუძველზეწარიმართება. არა, თუკი იგი დოგმატურად და კანონიკურად უზადოდ წარემართება.უპირველეს ყოვლისა კი, იგი თავიდანვე საჭირო კალაპოტში უნდა მივმართოთ:პერიფერიისკენ კი არა ცენტრისკენ, პაპიზმის ორი ძირითადი დებულებაზე მსჯელობისკენ:პირველობასა და უცთომელობაზე. . .

            თუკი ამაში დათმობების ტენდენცია შეიმჩნევა, თუკი ამ ორი ცდომილების თვიდანმოცილების სურვილი იქნება გამოხატული და გამოსწორება იქნება სანქცირებული, მაშინ„მხიარული ნაბიჯებითა და გახარებული გულით“ წავიწევით წინ: დანარჩენ საკითხებსაცგანვიხილავთ და ბოლოს კი საღმრთო ევქარისტიის აღსრულების საკითხსაც, რომელიც„დიალოგის“ სხვა საკითხთა შორის ღვთისმეტყველების საფუძვლებს მოკლებულად პირველადგილას იქნა წამოწეული.

            ყოლგვარ ეჭვგარეშეა, რომ ეს შემთხვევით არ იქნა გაკეთებული. მხოლოდგულუბრყვილონი ვერ ხედავენ, თუ რა განზრახვით იქნა ეს საკითხი წინ დაყენებული.

            მიზანი იმათი, ვინც განსახილველი საკითხების თანმიმდევრობას განსაზღვრავდა,საკმაოდ ნათელია: მოდი საღმრთო ევქარისტიასთან დაკავშირებით შევთანხმდეთ, რათარაც შეიძლება მალე ვეზიაროთ საერთო ბარძიმიდან, შემდეგ კი შეიძლება ჩვენ შორისარსებული დანარჩენი  განსხვავებებიც განვიხილოთ, განხილვა ხომ კიდევ დიდი დროსჭირდება . . .ქვეყნიერების აღსასრულამდე.

            მაგრამ ეკლესიის მრავალსაუკუნოვანი ისტორიის განმავლობაში საღმრთოლიტურგია ერთობის მიღწევის საშუალება არფასოდეს ყოფილა, ის ყოველთვის რწმენაშიუკვე მიღწეულ ერთობას ამოწმებდა და აგვირგვინებდა. იგი ერთობისკენ მოძრაობისსათავეში არასოდეს მდგარა, არამედ ყოველთვის მისი ბედნიერი დასასრული და კეთილიბოლო იყო. ერთობა წმინდა ბარძიმიდან კი არ იწყება, არამედ მასში მთავრდება.

            ზვარაკი ჭამებული იმისთვის კი არ დაიკლა და იქნა შეთავაზებული, რომ ამითუძღები შვილი აეძულებინათ სახლში დაბრუნებულიყო, არამედ იმისთვის, რომ მისი უკვეაღსრულებული დაბრუნება ეზეიმათ. ჩვენ სახლის აშენებას სახურავიდან კი არ ვიწყებთ,არამედ საძირკვლიდან. . . თუკი ჩვენი წარმომადგენლები ცდის ჩატარებას მოისურვებენ დაპირიქით გააკეთებენ, მხოლოდ ერთ რამეს მიაღწევენ: სახლი, რომლის აშენებასაცუსაძირკვლოდ აპირებენ, გრუხუნით დაინგრევა და გასრესს მათ. . .

            მოდი შევიყვაროთ ერთობა, ერთობა ყველასი; მოდი ამაზე ვილოცოთ; მოდიამისთვის ვიშრომოთ. მაგრამ დაე ყურადღებით ვიყოთ! ერთობა, ერთობა ჭეშმარიტებაში,სიკეთეა და წმინდაა, ვინაიდან საკუთარი თავის მსხვერპლად შემწირველი უფლის ნებასგულისხმობს „რაჲთა შვილნიცა ღმრთისანი განბნეულნი შეკრიბნეს ერთად.“ (ინ. 11, 52). ისსიკეთე და წმინდა იმიტომაა, რომ ქრისტესმიერ სიყვარულს მართებულად სურს ყველასშესვლა ჭეშმარიტების წმინდა კარავში და გული შესტკივა ცთომილების თიხოვან ჭაობშიმათი ყოფნის გამო. ამიტომაცაა და მხოლოდ ამიტომაცაა ერთობა კეთილი და წმინდა.

            სამწუხაროა ერთობის ხილვა როგორც წმინდად მათემატიკური მიმატების.შეუძლებელია მისი ყველანაირი გზით მიღწევა, რათა ამგვარად ღვთისმებძოლთა ძალებისლაშქარს შედეგიანი წინააღმდეგობა გაუწიო!

            ერთობა (ვიმეორებთ: ერთობა ჭეშმარიტებაში და არა ცთომილებაში) არ არის რაიმე,თუნდაც ყველაზე წმინდა მიზნის მიღწევის საშუალება. ერთობა, რომელიც გზააბნეულშვილებს მამის მაცხოვნებელ მირქმამდე მიიყვანს, თვითმიზანს წარმოადგენს.არითმეტიკული მიმატება ერთობის შედეგია, მისი რეზულტატია, რომელიც ავტომატურადდა გარდაუვლად მოდის. ეს შედეგი ვერავითარ შემთხვევაში  ვერ განიხილება როგორცერთობის მაიძულებელი ძალა და მიზანი.

            სულიერ ბრძოლაში რაოდენობა სათვალავში არ მიიღება. „ვითარმე იოტოს ერთმანათასები და ორმან წარიქციის ბევრები“ (მეორ. რჯ. 32, 30) ე იმიტომ რომ „ღმერთიიბრძოლებს“. ასურელთა მეფემ წინასწარმეტყველ ელისეს მოკვლის და ამდაგვარადისრაელის ძლევის სურვილით ქალაქ დაფაიმში, სადაც წინასწარმეტყველი იმყოფებოდაგაგზავნა „ჰუნეები და ეტლები და ერი ძლიერი და მივიდეს ღამე და მოიცვეს ქალაქი იგი.“. .  „და ჰრქუა ელისე: ნუ გეშინინ, რამეთუ ჩუენ თანა უმრავლესნი არიან ვიდრე მათ თანა.  დათაყუანის-სცა უფალსა ელისე, ილოცვიდა და თქუა: უფალო, განუხვენ თუალნი ამისყრმისანი, რათა იხილოს. და განუხუნა უფალმან თუალნი მისნი და იხილა და, აჰა, მთა იგისავსე იყო ჰუნებითა და ეტლებითა ცეცხლისათა გარემოს ელისესა. “ (4 ნეშთ. 6, 14–17).ცეცხლოვან ანგელოზთა დასმა გარე შემოარტყა და დაიცვა უძლური და დევნილიწინასწარმეტყველი. . .გვწამს თუ არა ეს თუ იგი ჩვენთვის ზღაპარია?

            დაბოლოს: თუკი პაპისტები  ეკლესიის მსოფლიო კრებების წმინდა სარწმუნოებასდაუბრუნდებიან, მაშინ მათ ხელგაშლილები და გახარებულები შევეგებებით.მაგრამ ამასქრისტიანთა ამქვეყნიური ძალების გასაძლიერებლად კი არ გავაკეთებთ ( მოდით,ბოლოსდაბოლოს, ნუღა დავნებდებით ქრისტეს მესამე ცთუნებას!), არამედ ქრისტესსურვილის აღსასრულებლად, რომელიც ამავდროულად მისი ჭეშმარიტი მოწაფეებისსურვილიცაა, ანუ მამის სახლის აღსავსებად.

            ხოლო თუკი კვლავ თავის ცთუნებებში დარჩებიან და შეინარჩუნებენ თავიანთერთგულებას ეშმაკის გამონაგონებისასდმი პირველობისა და უცდომელობის შესახებ, მაშინდაე, მართლმადიდებლობა დარჩეს ისეთი, როგორიცაა: ღატაკი, გასისხლიანებული,მდაბალი და ამქვეყნიურად სუსტი.

            მართლმადიდებლობას ჭეშმარიტების ხელშეუხებელი განძიც ეყოფა. „დიდიაჭეშმარიტება და ყველაფერზე ძლიერია. ჭეშმარიტებას უხმობს მთელი ქვეყანა, ცა მასაკურთხებს, ყოველი საქმე ირყევა და ძრწის მის წინაშე და არ არსებობს მასთან რაიმეუსამართლო. . .ჭეშმარიტება კი რჩება და მძლავრობს სამარადისოდ, ცოცხლობს დაძალმოსილია უკუნითი უკუნისამდე. . . მისია ძალი და მეფობა, ხელმწიფება და სიდიადეყოველ საუკუნეთა. კურთხეულია ღმერთი ჭეშმარიტებისა!“ (2 ეზდრ. 4, 35–40). ამინ !

 არქიმანდრიტი : ეპიფანე თეოდოროპულოსი.