„ეკლესიათა“ გაერთიანება .

  

ათონის წმინდამთის გრიგორიუსის მონასტრისი ღუმენი, არქიმანდრიტი გიორგი კაფსანისი († 2014)

„ეკლესიათა“ გაერთიანება

 ამ ბოლო ხანებში „ეკლესიათა“ გაერთიანების შესახებ ბევრს მსჯელობენ. რეალურად, აქ საუბარია მართლმადიდებლობისაგან ჩამოშორებულ , „განსხვავებულმადიდებელ“ ქრისტიანთა გაერთიანებაზე, ერთ, წმინდა, კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიასთან. ღმერთკაცმა, ჩვენმა უფალმა იესო ქრისტემ მხოლოდ ერთი ეკლესია დააარსა და მის უწყვეტობას, სწორედ ჩვენი მართლმადიდებელი სარწმუნოება წარმოადგენს.

ერთი მხრივ, მას რომის პაპი 1054 წელს საბოლოოდ გამოეყო, რადგანაც მართლმადიდებლები, მის ანტიქრისტიანულ მოთხოვნას მთელს ეკლესიაზე პირველობისა და ძალაუფლების მოპოვების თაობაზე (ასევე, სხვა ერესებთან დაკავშირებითაც), არ დაემორჩილნენ. მეორე მხრივ, დასავლეთში 1517 წელს პაპიზმის წინააღმდეგ პროტესტანტული (პროტესტანტები, ევანგელისტები) მოძრაობა დაიწყო, რომელმაც იქაურ ქრისტიანებში უამრავი განშტოება წარმოშვა . ამჟამად, როგორც ცნობილია, მრავალი ასეული პროტესტანტული კრებული არსებობს.

მაშასადამე, [ზემოაღნიშნულიდან ცხადია, რომ] ქრისტეს ეკლესია არ ნაწევრდება, რომ შემდგომ გაერთიანების საკითხი დაისვას. პირიქით, …დევნის მიუხედავად იგი ინარჩუნებს და განაგრძობს იმავე სახარების, მოციქულებისა და წმინდა მამების სარწმუნოების ქადაგებას. ასე რომ, ამ ერთიანობის შესახებ მხოლოდ ბოროტი განზრახვით თუ ვისაუბრებთ.

მართლმადიდებლური ხედვით, ჭეშმარიტებისაგან ჩამოშორებულებთან - რომლებიც ცნობიერად თუ გაუცნობიერებლად სიცრუეში (ხიბლი) და ერესში იმყოფებიან - კვლავ გაერთიანება, მხოლოდ ერთადერთი გაგებითაა შესაძლებელი: ვისაც ურყევად სწამს, რომ ჩვენი ეკლესია „სარწმუნოების სიმბოლოს“ თანახმად - ერთი, წმინდა, კათოლიკე და სამოციქულოა, არა გაერთიანებაზე, არამედ მათ უკან დაბრუნებაზე უნდა ქადაგებდეს .

სამწუხაროდ, დღესდღეობით ამ თემაზე ბევრი გაუგებრობაა შექმნილი - ზოგი უმეცრებით, ზოგიც მცირედმორწმუნეობით; ავტორიტეტული პიროვნებებისგანაც კი ხშირად ვისმენთ „ორთოდოქსებსა“ და „ეტეროდოქსებს“ შორის სხვაობის არარსებობაზე, და რომ ერთ, წმინდა ეკლესიას სხვებიც შეადგენენ; მათი თქმით, შეუძლებელია რომელიმე ისტორიული ეკლესია მთელ (სრულ) ჭეშმარიტებას ფლობდეს, და აქედან გამომდინარე, გაერთიანება, ვიდრე საერთო ბარძიმამდე, ყოველგვარი მსხვერპლის ფასად უნდა მოხდეს-ო. ზემოხსენებული, მოციქულთა და წმინდა მამათა სარწმუნოებიდან სერიოზული გადაცდომა და ერესია, რადგანაც რწმენის საფუძვლებს ლახავს.

ჩვენმა მორწმუნე საზოგადოებამ სიმართლე უნდა იცოდეს: კათოლიკეებთან და პროტესტანტებთან ბევრი და მნიშვნელოვანი განსხვავება არსებობს. ყოველივე ეს, საკუთრივ, ეკლესიის შესახებ მოძღვრებაში იყრის თავს.

ეკლესიაში მთავარ, უმაღლეს ავტორიტეტს ვინ წარმოადგენს - ღმერთკაცი იესო ქრისტე თუ ადამიანი? ჩვენი მრწამსის თანახმად, წინამძღოლი (მესაჭე), უცდომელი თავი, ჭეშმარიტების კრიტერიუმი და წყარო, ქრისტე და ყოვლადწმინდა სულია; ხოლო ეს უკანასკნელი, არა ერთ ადამიანზე, არამედ მთელს ეკლესიაზე გარდამოდის. მაგრამ რომის კათოლიკეების მიხედვით, უმაღლესი ავტორიტეტი და საზომი, ადამიანია - „უცდომელი“ რომის პაპი. მის (პაპის) გარეშე შეუძლებელია ეკლესიის არსებობა და ერთობა.

პროტესტანტებს რაც შეეხებათ, მათთან საჭირო არაა მთელი საეკლესიო სხეულისაგან დამოწმება, ვინაიდან ჭეშმარიტების კრიტერიუმი თითოეული მორწმუნეა. ამ ორივე შემთხვევაში - პაპისტებთანაც და პროტესტანტებთანაც - სუბიექტივიზმს და ინდივიდუალიზმს ვაწყდებით.

საფუძველშივე დიდ უსჯულოებას ვხედავთ - ღმერთკაც იესო ქრისტეს ჩანაცვლებას ადამიანით. ამის გამო დასავლელები „ანთროპოცენტრულები“ არიან, და ეს მათთან ყველა ერესის სათავეა (არსი). ჩვენ კი, საპირისპიროდ, წმინდა „თეოცენტრულ“ გარდამოცემაში ვრჩებით.

საბოლოოდ, მთელი თემა ცხონებას შეეხება. ვის შეუძლია იმ ეკლესიაში გადარჩენა, რომლის ცენტრი არა ღმერთკაცი, არამედ „უცდომელი“ ადამიანია (პაპი ან პროტესტანტი)? ამიტომაც, ჩვენ, მართლმადიდებლები მათთან თანაარსებობას არასოდეს დავუშვებთ. „ეტეროდოქსებთან“ ნებისმიერი გაერთიანება „თეოცენტრულ“ ტრადიციაში მათ დაბრუნებამდე, ქრისტეს ღალატია… იგი სწორედ იმისათვის განხორციელდა, ევნო, აღდგა, ამაღლდა და თავისი ეკლესია დააფუძნა, რათა ჩვენი ცხონების ცენტრი გამხდარიყო და ყოველი „ანთროპოცენტრულობა“ განექარვებინა… ეს უკანასკნელი კი პირველქმნილი ცოდვის გამეორებაა, ეგოიზმი, რაც ღმერთთან და ადამიანებთან ჭეშმარიტ თანაზიარებას არღვევს; ამასთანავე, ურწმუნოება და ღვთის მაცხოვნებელი მადლის უგულებელყოფაცაა.

ქრისტიანული კაცთმოყვარეობა „განსხვავებულმადიდებელი“ ძმების სიყვარულს გვავალდებულებს: ვაღიაროთ ის, რაც კარგი (საქები) აქვთ; ფანატიზმის გარეშე ვილოცოთ და ვიღვაწოთ, რათა მართლმადიდებლობის ჭეშმარიტება მათაც განეცხადოთ. თუმცა ეს რწმენის ხარჯზე არ უნდა მოხდეს, არამედ მოლაპარაკებით, დიპლომატიითა და მისთ. ღვთის ნება, საღვთო წერილისა და წმინდა გარდამოცემის თანახმად, ჭეშმარიტებაში გაერთიანებაა , მას კი მხოლოდ ჩვენი ეკლესია ფლობს. შესაბამისად, იგი ქვეყნიერების ერთადერთი სასოებაა. ამ თვალსაზრისით, ჩვენი მხრიდან მსოფლიოსათვის უდიდესი ძღვენი, წმინდა სამოციქულო და „პატერიკული“ სარწმუნოების უცვლელად და ცოცხლად შენარჩუნებაა.

[1]ἀπεσχισμένων(ზმნიდან: αποσχίζομαι) - ჩამოშორებულნი, გამოყოფილნი, ცალკე გასულნი, განხეთქილებაში მყოფნი.

[1]ἑτερόδοξος (ეტეროდოქსოს)- განსხვავებულმადიდებელი.

დიმიტრი დიმიტრაკოსისბერძნული ენის დიდ და საყოველთაო ლექსიკონში, ტერმინ „ეტეროდოქსოს“ (ἑτερόδοξος) შემდეგი შესატყვისები აქვს:1. განსხვავებულად მადიდებელი (განსხვავებულმადიდებელი),სხვა აზრის (შეხედულება, მენტალობა) მქონე, საპირისპიროდ -  „თანამადიდებლისა“ (ὁμόδοξος). 2. არა ჭეშმარიტი, არამედ სხვა მრწამსის მქონე; მცდარი ანუ არამართებული მოძღვრების (სწავლება) მიმდევარი, საპირისპიროდ - „მართლმადიდებლისა“. 3. ერეტიკოსი (Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΥ, ΜΕΓΑΛΕΞΙΚΟΝΟΛΗΣΤΗΣΕΛΛΗΝΙΚΗΣΓΛΩΣΣΗΣ, ΤΟΜΟΣΣΤ, ΑΘΗΝΑΙ: 2997σ.).

ათენის უნივერსიტეტის პროფესორი, კანონიკური სამართლის სპეციალისტი, არქიმანდრიტი გრიგოლ პაპათომასი შემდეგს აღნიშნავს: „განსხვავებულმადიდებელი“ არ წარმოადგენს ქრისტეს ერთადერთი და ერთიანი ეკლესიის სხეულის ნაწილს“(Καθηγητής: Αρχιμ. Γρηγόριος Δ. Παπαθωμάς, ΚΑΝΟΝΙΚΟ  ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ (ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΝΟΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ), ΑΘΗΝΑ 2011: 70).

სიმონ ყაუხჩიშვილის ლექსიკონში ამ ბერძნული სიტყვის ექვივალენტურია„მწვალებელი“ (სიმონ ყაუხჩიშვილი, ბერძნულ-ქართული დოკუმენტირებული ლექსიკონი, ტომი II, თბილისი 2003: 893).

[1]οπαπισμός-პაპიზმი.რომისპაპისერთპიროვნულიძალაუფლებისაღმნიშვნელი სიტყვა.რომისკათოლიკურიეკლესიის(კათოლიციზმი)ეპითეტი,ზედწოდება.

[1]ეს დაპირისპირება კათოლიკეების მრავალგვარი გადაცდომის მიზეზით იყო გამოწვეული.

[1]XXს-ისდიდირუსიღვთისმეტყველიდამეცნიერი,პროტოპრესვიტერიგიორგიფლოროვსკიც იმავეს აღნიშნავს:„ჩემთვისქრისტიანთაგაერთიანებაზედმიწევნითნიშნავსმსოფლიოსმართლმადიდებლობაშიდაბრუნებას“(http://athonikoipateres.gr/?p=34427).

[1]αλάθητος, -η, -ο-უცდომელი,შეუმცდარი,შეუცდომელი,ზუსტი,უტყუარი,სარწმუნო,სანდო.

[1]ἡἁμαρτία - ცოდვა, შეცოდება, უსჯულოება, ცდომა, ბრალი, დაცემა, უკეთურება, გახრწნილება (იხ. შემდეგი ლექსიკონები: Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ, ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΑΘΗΝΑ 2002: 132-133; ყაუხჩიშვილი 2003: 266).

[1]ანუ ანთროპოცენტრიზმი.

[1]προπατορικόαμάρτημα-პირველმშობელთაცოდვა, ანუადამისდაევასშეცოდება,პირველქმნილიცოდვა,დასაბამიერიცოდვა.

[1]ἡἕνωσιςἐνἀληθείᾳ.

ბერძნულიდანთარგმნადაშენიშვნებიდაურთოლევანხატიაშვილმა.

წყარო:http://pneumatoskoinwnia.blogspot.com/2016/06/blog-post_49.html?fbclid=IwAR0M05KNJewwaw11r8-KVJlcPS2eFeO7wLMMgbxuGr5Ug-Fu6YZO0rV4yaE