ხშირად სხვადასხვა სახის შეხვედრებზე და თვით საეკლესიო კრებებზეც კი
, ჟღერდება ამგვარი აზრი , რომ << ერთობისათვის >> აუცილებელია კონსენსუსამდე
მისვლა ამა თუ იმ საკითხში , თვით იმ შემთხვევაშიც
კი ,თუ ჩვენ მასზე განსხვავებული შეხედულება გვაქვს .
და ხდება ხოლმე , რომ ერთი და იგივე კრებები , რომელშიც ერთი და იგივე
ადამიანები მონაწილეობენ , იღებენ ერთმანეთისაგან განსხვავებულ ( ურთიერთსაწინააღმდეგო)
გადაწყვეტილებას , ამართლებენ რა თავიანთ ამგვარ ქმედებას იმით , რომ ისინი მოქმედებენ
<<ერთობისათვის>> და <<ერთიანობისთვის>> . არსებობენ საეკლესიო
პოლიტიკური ლიდერებიც , რომლებიც ამტკიცებენ , რომ ისინი იბრძვიან ინსტიტუტის ერთიანობისათვის
და ამგვარად ხელოვნურად ქმნიან ოპოზიციას მათ წინააღმდეგ, ვინც მათივე აზრით არ არის
დაინტერესებული ერთობის შენარჩუნებით .
დასაწყისშივე დავსძენთ : ერთობა საზოგადოებასა და ეკლესიაში საბოლოო მიზანს
წარმოადგენს , რომლისაკენაც ჩვენ ყველანი უნდა ვისწრაფვოდეთ . ( მაგრამ ამასაც თავისი
ახსნა აქვს. მ.მ)
განსაკუთრებით კი ეკლესიაში ერთობისაკენ ყველა უნდა ვისწრაფვოდეთ , რამეთ
ერთობა მიღწეული იქნა 50-ე დღეს , სულთმოფენობას . ამაზე კარგად არის უწყებული ამ დღესასწაულის
კონდაკში : << რაჟამს იგი გარდამოხდა და ენანი შეურივნა, მიმოდაჰყუნა მაღალმან
ნათესავნი, ხოლოაწ რაჟამს ცეცხლისა ენანი განუყუნა, ერთბამად მოიყუანნა იგინი
." ეს არის სულიწმინდის საქმე , რომელიც ეკლესიაში მოქმედებს . ამგვარად ერთობა
ეკლესიაში გახლავთ სულთმოფენობის გამოცდილება ,
ამიტომ საღვთისმეტყველო სივრცეში არსებობს ამგვარი ცნება , როგორც ერთობა მოციქულთა და ეკლესიის მამებისა.
მაგრამ აუცილებელია აღინიშნოს ,
რომ ერთობა მათ შორისაც შეიძლება არსებობდეს, ვინც ბოროტებას განიზრახავს და
სჩადის მას ორგანიზებულად , ანუ სხვა ბოროტმოქმედებთან
ერთად . ეს ადამიანები დიდად ზრუნავენ ამ კავშირზე , რომ ქონდეთ მყარი ერთობა, რათა შეძლონ ბოროტმოქმედების
ისე აღსრულება , რომ არ იქნენ შემჩნეულნი და დაკავებულნი . ასე , რომ არა საკუთრივ
,,ერთობა" არის საბოლოო მიზანი, არამედ ერთიანობისა და ჭეშმარიტების და ერთობით
შეკავშირება .
ღვთაებრივ ლიტურღიაზე გაისმის ამგვარი მოწოდება მორწმუნეებისადმი :
<< ერთობასა სარწმუნოებისასა და ზიარებასა სულისა წმინდისა მთხოვნელთა
, თავნი თვისნი და ურთიერთარს და ყოველი ცხოვრებაი ჩვენი, ქრისტესა ღმერთსა ჩვენსა
შევვედრო>>.
ერთობა საეკლესიო ენაზე არ წარმოადგენს აბსტრაკტულ და უპირობო კატეგორიას და ის უშუალო
და განუყოფელად არის დაკავშირებული რწმენასთან .
ერთობა შეადგენს რწმენის ერთიანობას , როგორც ეს
განცხადებულია ღვთისაგან და წმ. მამათაგან
ზემოხსენებულ სიტყვებში << ზიარებასა სულისა წმინდისასა>> და უპირობოდ , ეს უკანასკნელი საჭიროებს ქრისტესადმი მთელი სიცოცხლის შეწირვას . ამგვარი ერთობა ღვთისაგან იკურთხება , განსხვავებით
იმ ,,ერთობისაგან" , რომელიც შესაძლოა არსებობდეს ერეტიკოსებსა შორისაც, როგორც
ერთგვარი საყრდენი და სპეკულაციური ტერმინი ,რომელიც ემსახურება ბრძოლას მართლმადიდებლური სწავლების წინააღმდეგ .
პავლე მოციქული თავის ეპისტოლეში ეფესელების მიმართ ქრისტიანებს არიგებს
, რომ დაიცვან სულის ერთობა, რომელიც ღვთისაგან არის დამტკიცებული ერთი უფალი ღმერთის
მიერ ერთ რწმენასა და ერთ ნათლისღებაში . აი რას ბრძანებს მოციქული :
,, 1. ამრიგად, შეგაგონებთ მე, ტყვე უფლისა, მოიქეცით იმ ხმობის ღირსად,
რომლითაცა ხართ ხმობილნი. 2. მთელი ქედმოდრეკილობით და თვინიერებით, დიდსულოვნებითა
და სიყვარულით შეიწყნარეთ ერთმანეთი. 3. ეცადეთ მშვიდობის საკვრელით შეინარჩუნოთ სულის
ერთობა. 4. ერთია ხორცი და ერთია სული, ისევე, როგორც ხმობილნი ხართ თქვენი ხმობის
ერთი იმედით. 5. ერთია უფალი, ერთია რწმენა, ერთია ნათლისღება. 6. ერთია ღმერთი და
ყოველთა მამა, ყველაზე უზენაესი, ყოვლის გამრიგე და ყველაში დავანებული.“( ეფეს:3)
შემდეგ კი პავლე მოციქული აგრძელებს თავის სიტყვას ერთობის შესახებ განღმრთობის
პერსპექტივით :
,,11. მანვე დაადგინა ზოგი მოციქულად, ზოგი წინასწარმეტყველად, ზოგი მახარებლად,
ზოგნიც მწყემსებად და მოძღვრებად.12. რათა სრულეყოთ წმიდანი მსახურების საქმისათვის
- ქრისტეს სხეულის ასაშენებლად,13. ვიდრე ყველანი მივაღწევდეთ რწმენის ერთობას და ღმერთის
ძის შემეცნებას სრულყოფილ კაცად, ქრისტეს ასაკის სისრულის ზომას „( ეფეს.:4)
ეს იმას ნიშნავს , რომ რწმენის
ერთობა დაკავშირებულია ძე ღვთისას შემეცნებასთან და საბოლოო მიზანდასახულობას სრულყოფილება
( განღმერთობა) წარმოადგენს, რათა ადამიანმა მიაღწიოს ,,ქრისტეს ასაკის სრულ ზომას
„ ანუ თეოზისს.
ეკლესიის მამებიც იმავე კოორდინაციის სისტემაში მოქმედებდნენ. ისინი ცდილობდნენ
ეკლესიის ერთობის დაცვასა და შენარჩუნებას ღვთივგამოცხადებული რწმენის საფუძველზე
, განკვეთდნენ რა ეკლესიიდან ერეტიკოსებს , რომელნიც თავიანთი ცრუმოძღვრებით არღვევდნენ
ეკლესიის ერთობას.
მწვალებლობა ( ერესი) და არა ჭეშმარიტება არის მიზეზი ერთობის დარღვევისა
. მწვალებლებს იმისათვის გადასცემდნენ ანათემას, რათა ეკლესიაში დაეცვათ რწმენის ერთობის
უსაფრთხოება . წმ. მამები განაყენებდნენ რა ერეტიკოსებს ეკლესიიდან , ამით არათუ წყვეტდნენ
რწმენისა და ეკლესიის ერთობას, არამედ პირიქით მას ინარჩუნებდნენ და იცავდნენ . ამრიგად
ნებისმიერი სხვა ინტერპრეტაცია არის სხვა
არაფერი თუ არა ცრუ და მავნე განმარტება მსოფლიო საეკლესიო კრებებისა.
ამბა დოროთე ქრისტიანთა ერთობას მათ ერთსულოვნებასა და თანამოაზრეობას
უკავშირებდა . ამგვარი დამოკიდებულება მრავლად
შეინიშნება პავლე მოციქულთანაც . მაგ : რომაელ ქრისტიანებს ის წერს :
,,5. მოთმინებისა და ნუგეშის ცემის ღმერთმა კი, დაე, ერთსულოვნად გამყოფოთ
ქრისტე იესოს მიერ.6. რათა ერთსულოვნად და ერთხმად ადიდებდეთ ღმერთსა და ჩვენი უფლის
იესო ქრისტეს მამას.“ (რომ : 15).
ამავე სიტყვით მიმართავს მოციქული ფილიპელებს :
,, 1. ამრიგად, თუ არის რაიმე ნუგეში ქრისტეში, თუ არის რაიმე სიამე სიყვარულისა,
თუ არის რაიმე თანაზიარობა სულისა, თუ არის რაიმე თანალმობა ან წყალობა,2. აღავსეთ
ჩემი სიხარული, რათა იყოთ თანამზრახველნი, ერთი და იმავე სიყვარულით გულშეძრულნი, ერთსულოვანნი
და თანამოაზრენი".( ფილიპ :2)
ღირსი ისააკ ასური იძლევა სულიერი ერთობის კარგ განსაზღვრებას. აი რას
ამბობს იგი : << სულიერი ერთობა ეს დაულუქავი მეხსიერებაა ; ის მუდმივად ანთია
გულში მგზნებარე სიყვარულით და იღებს ძალას მცნებათა განუხრელი დაცვით , რათა ჰგიებდეს ერთობაში არც ბუნების იძულებით და არც ბუნებით
" ანუ წმ . მამა იმას ამბობს,
რომ სულიერი ერთობა მიიღწევა მხოლოდ მცნებათა აღსრულებით და აღანთებს მოშურნეობას ღვთის
მიერ ადამიანთა გულებში .
მაგრამ ეკლესიაში ყველაფერი სხვანაირად არის . ერთობა - არ არის გარეგანი და ზედაპირული შეთანხმება მათ შორის ,
ვისაც განსხვავებული პოზიციები აქვთ განსხვავებული რწმენისა და გარდამოცემის
გამო . ერთობა - სულიწიმნდის ნაყოფია , ზიარებაა
წმინდა სულთან და რწმენის ერთობაა .
ამგვარად ეკლესიაში << ერთობის გამო>> დაუშვებელია მართლმადიდებლური ეკლესიოლოგიისა და
მართლმადიდებლური ღვთისმეტყველების წინააღმდეგ წასვლა , სხვა შემთხვევაში ეს იქნება
ღვთივგამოცხადებული სარწმუნოებრივი საფუძველის ძირის გამოთხრა . ის ვინც ოდესღაც რწმენას განუდგა
, მასთან ერთობა არ იქნება სიკეთის მომტანი
; პირიქით ის , ვინც იცავს ღვთივგამოცხადებულ ჭეშმარიტებას , ინარჩუნებს ერთობას .
საეკლესიო საკითხებში დაუშვებელია დოპლომატიური პრინციპებით მოქმედება ,
კერძოდ : საკუთარი სიტყვებისაგან განდგომა , მუდმივად აზრისა და პოზიციის ცვლა
და ამ ყოველივეს სახელდება და გამართლება ერთობის მიღწევის მოტივით .
ჩვენ ისეთ დროში ვცხოვრობთ , როდესაც
დაუშვებელია სიტყვათა მნიშვნელობის დამახინჯება და შერყვნა , განსაკუთრებით კი იმგვარი
სიტყვისა, როგორიც არის << ერთობა >> , გარეგანი ხელოვნური და ცვალებადი
დიპლომატური სულისკვეთებისათვის , რომლის მიღმაც
იმალება სწრაფვა საკუთარი სარგებელობისა და კონიუქტურიზმისაკენ .
მიტროპოლიტი - იეროთეოს ვლახოსი .
თარგმანი - მიქაელ მთაწმინდელი .