суббота, 28 декабря 2024 г.

სულის შვიდი სიმხურვალის შესახებ



  ადამიანის უბედურება იმაში მდგომარეობს, რომ ის მუდამ ჩქარობს, მაგრამ ჩქარობს ამაოდ, უნაყოფოდ. ადამიანი მთებს აყირავებს თავისი ძალით, ძალიან მოკლე დროში შეუძლია დაანგრიოს და თავიდან ააშენოს ქალაქები.

   ჩვენ თუ დავაკვირდებით მის ენერგიას და შედეგებს გავიაზრებთ, აღმოვაჩენთ, რომ სამყაროში ამით არ მრავლდება სიკეთე (ანუ ვერ უწყობს მის ზრდას ხელს). და ის, რაც არ ამრავლებს სიკეთეს, უნაყოფოა.

თვით ბოროტების განადგურებაც კი უნაყოფოა, თუ იგი სიკეთის გამოხატულება არ არის და არ მოაქვს მისი (სიკეთის, როგორც პირველმიზეზის) ნაყოფები.

   ადამიანთა ცხოვრება სამყაროში ძალიან აჩქარებული გახდა და კიდევ უფრო ჩქარდება. ყველანი გარბიან, შიშობენ, რომ ვერ მოასწრებენ, დააგვიანებენ, რაღაცას გაუშვებენ ხელიდან, რამეს ვერ გააკეთებენ თუ არ იჩქარეს. ჰაერში, მიწაზე, წყალზე, ხომალდები და მანქანები მიმოქანდებიან, მაგრამ კაცობრიობისთვის ამ მოძრაობას არ მოაქვს ბედნიერება და პირიქითაც კი, თუ კი რამ სიკეთე და კეთილდღეობაა, იმასაც კი ანგრევს და აცამტვერებს (ეს სიტყვები დაახლოებით 50 წლის წინ ითქვა).

   სამყაროში, დემონური მოჩქარეობა და სულსწრაფობა შემოიჭრა. ამ სიჩქარისა და მოსწრაფეობის საიდუმლოს, ღვთის სიტყვა გამოცხადების წიგნის მე-12-ე თავში გვიხსნის: ,,მაშინ მომესმა მგრგვინავი ხმა ცაში, რომელმაც თქვა: აწ იქმნა ხსნა, ძალი და სუფევა ჩვენი ღმრთისა და ხელმწიფება მისი ქრისტესი, რადგანაც დაემხო ბრალმდებელი ჩვენი ძმებისა, რომელიც ბრალს სდებდა მათ ჩვენი ღმერთის წინაშე დღისით თუ ღამით. იმძლავრეს მასზე კრავის სისხლით და მათი მოწმობის სიტყვით, და არ შეიყვარეს მათი სული, თვით სიკვდილამდე. მაშ, ხარობდეთ ზეცანო და ზეცის მკვიდრნო! მაგრამ ვაი მიწას და ზღვას, რადგანაც თქვენში ჩამოგდებულ იქნა ეშმაკი, აღსავსე სასტიკი რისხვით, ვინაიდან იცის, რომ ცოტაღა დარჩა ხანი"(მუხლი: 10-12).

   შენ გესმა: მიწაზე და ზღვაზე, ეშმაკი, დიდი მრისხანებით დაეშვა, იცის რა, რომ ცოტაღა დარჩა დრო. აი, საიდან ეს შეუკავებელი, ყოვლის დამაჩქარებელი წრებრუნვა არა მხოლოდ დროისა, არამედ თვით საგნებისა, ცნებებისა, ტექნიკისა და ცხოვრებისა. უფრო და უფრო შეუკავებელი და თავქუდმოგლეჯილი ხდება ეს უნაყოფო, დამანგრეველი მოჩქარეობა ადამიანებში, ერებში.

   ეშმაკის სამეფოს აღსასრული მალე დადგება. და, აი მიზეზი სიხარულისა ზეცაში და მიწაზე იმ ადამიანთა შორის, რომლებიც ზეციურით ცხოვრობენ (ქრისტეს მცნებებით, ლოცვით, მარხვით, სინანულით. ზიარებით, მარადისობისათვის მზადებით). სასიკვდილოდ განწირული ბოროტება, გრძნობს რა საკუთარ აღსასრულს, მთელის გამალებით ისწრაფვის აამღვრიოს კაცობრიობა, გაყოს, დააპირისპიროს, დათესოს შუღლი, გაუგებრობა, მტრობა. ცდილობს, რომ ადამიანებმა დაივიწყონ ზეცა, თავისი შემოქმედი ღმერთი, არ აღიბეჭდონ შუბლი და გული ჯვრის ნიშით. შეუკავებლად, მთელი სისწრაფვით მიიჩქარის ყოველივე სადღაც წინ და ცდილობს უფრო და უფრო მოუმატოს სისწრაფეს.

   ბოროტმა უწყის (თავისი გამოცდილებით და ადამიანებზე დაკვირვებით მ.მ), რომ ამგვარ ქაოსში, ამაო მოჩქარეობაში კაცობრიობის ჩართვით შეძლებს, რომ ის ნაწილიც ჩაითრიოს, რომელიც ჯერ კიდევ მოწყვლადი იყო. ასეთი ამაოების დინების სისწრაფეში ადამიანებს არ შეუძლიათ გაჩერდნენ, ჩაფიქრდნენ, გაიაზრონ დიდებული და მარადიული ჭეშმარიტებები, რომელზე ფიქრსაც და რეფლექსიას ჭირდება სიმშვიდე, თუნდაც წუთი ღვთაებრივი მდუმარებისა, თუნდაც წამისყოფა წმინდა მყუდროებისა.

   უკვე დიდი ხანია, რაც ტექნიკა ხელს უწყობს დიდი სისწრაფით გადაადგილებას და მიწიერ (მატერიალურ) ღირებულებათა მოპოვებას. თითქოს, ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, უფრო მეტი დრო უნდა რჩებოდეთ ადამიანებს სულიერი ცხოვრებისთვის. თუმცაღა, არა. სულმა უფრო მძიმედ და რთულად დაიწყო ცხოვრება. ამსოფლიური ნივთიერება (მატერიალიზმი) მორევივით ტრიალებს და თან ითრევს ადამიანთა ცხოვრებას, ნებას, ცნობიერებას. და იღუპება სული, რამდენადაც მას აღარ აქვს დრო რაიმე ამაღლებულისთვის, აღმატებულისთვის, რადგან დაჩქარებულია მოვლენათა ცვალებადობა; ეს სისწრაფე კიდევ უფრო იმატებს და ითრევს ადამიანებს, ერებს, თავისი მორევის ძალაუფლებაში.

   ეს სოფელი, სულიერისკენ სწრაფვის ნაცვლად, სრულიად შთანთქმული და შეპყრობილია ხორციელი მოსწრაფეობის ფსიხოზით, ხორციელი წარმატების სტიქიური ჟინით. იქმნება მოსაქმეობის მირაჟი, თითქოს საქმეებისთვის არის მოწოდებული ადამიანი და არ შეუძლია იყოს მშვიდად მათ გარეშე. მაგრამ ხორციელი საქმეები არ აკმაყოფილებს ადამიანს, რამდენადაც არა ადამიანი ფლობს მათ, არამედ ისინი ადამიანს. ადამიანი - მონა ხდება ხორციელი საქმეების (ამსოფლიურ საზრუნავთა მრავალფეროვნების მ.მ). აშენებს ქვიშაზე, ხოლო ქვიშაზე აშენებული აუცილებლად იმუსრება. ადამიანის მიწიერი სახლიდან მტვრის გროვა რჩება. ნაცვლად მრავალი საამაყო შენობიდან _ ქვიშის სიმრავლე. და ამ ქვიშიდან, კვლავაც მიწიერი სამოთხის აშენებას ცდილობს ადამიანი. ქვიშა იფანტება, კაცი კი შრომობს მათ კვლავაც მოსაგროვებლად... საწყალი ადამიანი. ყველა შებოჭილია მცირე, არაფრის მომცემი საქმეებით, რომელთა გაკეთებაც სწრაფად უნდა მოესწროს, რათა რაც შეიძლება მალე მოხდეს ახალი, მსგავსი ამაო საქმეების დაწყება.

   სად შეიძლება სიკეთისათვის დროის პოვნა? თვით ამაზე ფიქრის დროც კი არ არის. სიკეთე დგას, როგორც მოხეტიალე მწირი, რომელსაც არ აქვს ადგილი სამსახურეობრივ ოთახში, არც ქარხანაში, არც ქუჩაში, არც ადამიანთა სახლებში, მითუმეტეს - არც გასართობ ცენტრებში. სიკეთეს ,,არ აქვს ადგილი, სადა თავი მიიდრიკოს". როგორ უნდა იჩქარო მისი აღსრულება, როდესაც წამითაც არ ხდება მისი მოპატიჟება, არა მხოლოდ ოთახში, არამედ ფიქრებშიც კი, გრძნობებში და სურვილებში. არასოდეს! და როგორ არ ესმის ეს სიკეთეს და მაინც, როგორ ცდილობს სინდისზე მტკივნეულად შეხებას? საქმეები, საქმეები, საზრუნავები, ვალდებულებები, აუცილებლობები, გადაუდებლობები და ამ ყველაფრის კეთების მნიშვნელობის გაცნობიერება.. ოჰ, საბრალო ადამიანი!

  სად არის შენი სიკეთე, სად არის შენი სახე? სად ხარ შენ თავად? რად იმალები ცხოვრების ხრახნებისა და ბორბლების ბრუნვების მიღმა? მაგრამ, მაინც გეტყვი: იჩქარე სიკეთე აღასრულო, სანამ სხეულში ცხოვრობ. იარე ნათელში, სანამ ხორცში ხარ. იარე ნათლის შუქზე, სანამ ნათელი ჯერ კიდევ ნათობს (შედრ.: იოანეს სახარება 12:35). მოვა ღამე, როდესაც ვეღარ შეძლებ სიკეთის ჩადენას, თუნდაც რომ ძალიან გსურდეს.

  მაგრამ, რა თქმა უნდა, თუ შენ, დედამიწაზე, სამოთხისა და ჯოჯოხეთის ამ ზღურბლზე, არ გინდოდა სიკეთის კეთება და სიკეთეზე ფიქრიც კი, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ამის გაკეთება მოგინდეს, როცა აღმოჩნდები შუაღამისას გარესკნელში, ამ ყოფიერების კარს მიღმა გაგდებული და მიწიერი ცხოვრების ამაოებიდან გამოძევებული, რამეთუ ამაოება, რომელიც შენ შეიყვარე, შენს სულს არარაობის ცივ და ბნელ ღამეში გახიზვნას უმზადებდა. ამიტომ, იჩქარეთ სიკეთის კეთება! ჯერ დაიწყეთ ამის გაკეთებაზე ფიქრი; შემდეგ კი იფიქრეთ იმაზე, თუ როგორ უნდა გააკეთოთ ეს და შემდეგ დაიწყეთ ამის გაკეთება.

  იჩქარე ამაზე ფიქრი, იჩქარე ამის გაკეთება. დრო მუხთალი და ხანმოკლეა. მარადიული დროებითშია ხელმისაწვდომი. წარმართე ეს საქმე, როგორც ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ შენს ცხოვრებაში. გააკეთე ეს, სანამ გვიანი არ არის. როგორი საშინელი იქნება დააგვიანო სიკეთის კეთებაში. ცარიელი ხელებით და ცივი გულით გახვიდე ამ ცხოვრებიდან და წარდგე ღვთის წინაშე.

   ვინც არ ჩქარობს სიკეთის კეთებას, ის მას არც (შემთხვებით)გააკეთებს. სიკეთე ითხოვს გულის სიმხურვალეს. ნელთბილებს ეშმაკი არ დაანებებს სიკეთის გაკეთებას. ის მათ ხელ-ფეხს შეუკრავს მანამ, სანამ ისინი სიკეთის ქმნას მოიფიქრებენ. სიკეთის კეთება, მხოლოდ გულმხურვალეებს შეუძლიათ, მათ, რომელთა გულიც ცხელია. იყო კეთილი ჩვენს დროში - შეუძლია მხოლოდ სიკეთით მოელვარე ადამიანს. და რაც უფრო წინ მიდის სიცოცხლე, მით მეტი ელვისებური სიჩქარე სჭირდება ადამიანს სიკეთისთვის. ელვის სისწრაფე სულიერი  სიძლიერის გამოხატულებაა, ეს არის წმინდა რწმენის სიმამაცე, ეს არის სიკეთის მოქმედება, ეს არის ჭეშმარიტი ადამიანობა!

ამაოების მოჩქარეობასა და ბოროტებას, მოდით, გუმხურვალებისა და სიკეთის განხორციელების სისწრაფე დავუპირისპიროთ. უფალო, დაგვლოცე და შეგვეწიე!

🔹 ნებისმიერი ცოდვის შემდეგ მონანიების სისწრაფე - აი, პირველი მხურვალება, რომელსაც ღმერთს მივართმევთ.

🔹 ჩვენი ცოდვილი ძმის მიმართ სწრაფად შენდობის მიცემა - მეორე სიმხურვალეა, რომელსაც ღმეთს შევწირავთ.

🔹 ნებისმიერ თხოვნაზე სწრაფად გამოხმაურება, რომლის აღსრულებაც შეიძლება ჩვენთვისაც სასარგებლო იყოს და მთხოვნელისთვისაც, - აი, მესამე სიმხურვალე, რომელსაც ღვთის წინაშე აღვასრულებთ.

🔹 მოყვასისადმი ისეთი დახმარების სიჩქარე, რაც მას უშველის თავი დააღწიოს უბედურებას,- აი, მეოთხე მხურვალება ღვთის წინაშე.

🔹მეხუთე მხურვალება: უნარი სწრაფად შეამჩნიო ის, თუ ვის რა სჭირდება, როგორც მატერიალურად, ისე სულიერად; და შემძლეობა, ცოტათი მაინც ემსახურო თითოეულ ადამიანს. უნარი ყველა ადამიანისათვის ილოცო.

🔹მეექვსე მხურვალება - ეს არის უნარი და მზაობა იმისა, რომ ბოროტების ყოველგვარ გამოხატულებას სიკეთით, ყოველ სიბნელეს ქრისტეს სინათლით, ხოლო ყოველ სიცრუეს სიმართლით დაუპირისპირდე.

🔹 და მეშვიდე სიმხურვალე ჩვენი რწმენისა, სიყვარულისა და იმედისა, ეს არის - უნარი, მეყვსეულად აღამაღლო გული და მთელი შენი შინაგანი არსი ღვთისადმი, მიეცე მის სიყვარულს, მადლიერებითა და ქებისმეტყველებით ყოველსა ზედა, ყოვლისათვის, ამინ!

სან-ფრანცისკოს არქიეპისკოპოსი - იოანე შახოვსკი.


ავტორი:  მიქაელ მთაწმინდელი.

суббота, 27 июля 2024 г.

ვისაც ცოდვის ეშინია, ის არ განიცდის შიშს ეშმაკის მიმართ.

ვისაც ცოდვის ეშინია, ის არ განიცდის შიშს ეშმაკის მიმართ.

 




საუბარი ღმრთისადმი მინდობაზე, რომელიც ჭეშმარიტების ცოდნიდან და ჭეშმარიტი რწმენიდან იბადება. და სულის კეთილი გულმოდგინების შესახებ. და  იმის შესახებ, რომ თუ სული ბუნებრივად წარმართავს თავის მოშურნეობას, ადამიანში აღარ რჩება არანაირი სხეულებრივი აღძვრა .

 

1.      ვისაც ეშინია ცოდვის, მას არ ეშინია სატანის. და ყველას, ვისაც სწყურია ნიჭები, არ ეშინია ცდუნებების. და ვისაც მტკიცედ სწამს, რომ ღვთის ხელი(განგება მ.მ) მართავს სრულიად მის ქმნილებას, არაფრით არ ძრწუნდება და არ ეძლევა დარდს.

2.     რამეთუ ჭეშმარიტების შეცნობა გულს სიმშვიდით ავსებს და აძლიერებს ადამიანს რწმენასა და სიხარულში . მისი (ღვთის სულის) რჩევები დიდებული და მშვენიერია : ისინი ჭეშმარიტია და თვალთა განმანათლებელი ( საუბარია უპირველესად სულიერ თვალზე, რომელიც განწმენდილ გულში აღიხილება მ.მ).

3.     « ადამიანს ეუბნებიან: „ნუ ღელავ, რადგან ქმნილება ბედის ანაბარა არ არის მიტოვებული და არც თავისი ნებით არ მოძრაობს; მას ჰყავს მეგზური, რომელსაც არც სძინავს და არც თვლემს; და არ ივიწყებს არც ერთ მის ქმნილებას »

4.     ამაო გულისთქმები და უმეცრება ადამიანს ცხოველს ამსგავსებს, ართმევს რა მას რწმენას და უმღვრევს რა გონებას, მას, გაფანტული გულისთქმებით ავსებს. რადგან,  რწმენისაგან განძარცვა ადამიანს ართმევს  ჭეშმარიტ ცოდნას ღმერთზე და  იმგვარ მინდობას მისდამი, რომელიც მას ყოველ წამს უნდა ჰქონდეს.

5.     ამ განსაცდელების ჟამს, როდესაც ადამიანი ასე დაბნელებულია, ლოცვით უნდა დაეცეს პირქვე და არ ადგეს მანამ, სანამ ზეციდან ძალა და სინათლე არ მოიწევა, რაც გულს  განამტკიცებს ურყევ რწმენაში მისდამი, ვინც სიცოცხლეს  მოძრაობას მისცა და სულს სუნთქვა. მისი ძალა არც ისე მცირეა, რომ ადამიანმა ვერ იგრძნოს და ვერ დატკბეს მისით . დაე თაყვანისცემული იყოს ის,  რომელიც თავის მოქმედებათა მონაცვლეობით აღგვძრავს მის შესაცნობად, ისე რომ განვიბრძნობოდეთ მისით, როგორც კეთილდღეობაში, ისე განსაცდელების დროს.

6.     როდესაც ღმერთის იდუმალი და ყოვლადძლიერი მარჯვენა ადამიანში რწმენის იმ წმინდა მოქმედებას აღძრავს, რომელიც უეცრად აენთება მასში ისეთ დროს, როდესაც ადამიანი ხიფათში იმყოფება და ისეთი განცდა ეუფლება ამ დროს მას, რომ თითქოს ათასობით შეიარაღებული ადამიანი შემორტყმია  გარს და იცავს; რადგან, უამრავი რწმუნებულება აღიძვრება ამ დროს მასში, რომლებიც კეთილი და ღვთივსათნო ზრახვების ნაშობია : ისინი მოწმობენ ღმრთისმიერ შეწევნაზე ადამიანისადმი და იმაზეც, თუ რამდენად ახლო კავშირშია მასთან დღე და ღამე ( ღვთის სული ადამიანთან), ამიტომ აღარ არის მისთვის საჭიროება ეშინოდეს ადამიანების, დემონების, ველური მხეცებისა თუ ქვეწარმავლების. რამეთუ, როდესაც შევუერთდებით ღმერთს ძლიერი სიყვარულით, მაშინ ყველა ზემორეთაგანი ჩვენი სარგებლის მსახურნი ხდებიან და შეუძლებელია, რომ გვავნონ, პირიქით, ისინი როგორც ღვთის ნების მსახურნი ჩვენთან ყოფნისას, სრულ უშფოთველობასა და სიმშვიდეს ეძლევიან.

7.     და ისევ, როდესაც რომელიმე დაუდევრობის შედეგად ბნელდება ადამიანის გონება და იწრიტება მასში წმინდა ნათელი, იმავ წამს განეშორებიან მისგან ეს სიკეთეები. და ასეთი ადამიანი, კვლავაც უგონო და განსჯას მოკლებული ხდება თავის ზრახვებში.  და სრულდება მასზე ნათქვამი : და თვალთა ჩემთა სინათლე - აღარც ის არის ჩემთან. (ფსალ.37); და : ჩემი ცხოვრება დილეგში დაღუპეს და ქვა მესროლეს.(იერ.გოდება 3:52).

8.     და, შესაძლოა, რომ ეს წმინდა მოქმედება განგენგებულებითი სახით აკეთებდეს ამას, რათა არ გაამაყდეს ადამიანი და მასში არსებული ძალა და სიმშვიდე, თავის საკუთრებად არ ჩათვალოს. თუმცა კი, დრო და დრო მას ტოვებს ეს განცდა და ის სუსტი და უძლურდი ხდება, მაგრამ მერე კვლავაც ბრუნდება ადამიანთან (სულიწმინდის მადლი) და კვლავ განაძლიერებს მას და შეეწევა. ის არ უნდა ვიფიქროთ, რომ სულიწმინდა მართლაც განეშორება ასეთ დროს ადამიანს, როდესაც მასში ეს ცვლილება ხდება, არამედ სრულიად არ განეშორება რა მას, თითქოს ფარავს თავის თავს შეწევნისა და ნუგეშის არ მიცემით და ადამიანის სულიც, მეყვსეულად სუსტდება და იტანჯება. მაგრამ , მერე ის კვლავ იდუმალი სახით უცხადებს თავს ადამიანის სულს და ანიჭებს ძალას, ანუგეშებს, აძლიერებს და ამხიარულებს.

9.     ღვთის განგენბულებითი ცვლილებების შედეგად, ამგვარად განისწავლება ნეტარი სული.

10.   ეს ცვლილებები, იმიტომ ხდება ადამიანში,რომ ის მუდმივად სიმდაბლეში იმყოფებოდეს ( საკუთარი უძლურებების გაცნობიერებით მ.მ).

11.   ამგვარად, მოღვაწეობრივი(ასკეტირი, საკუთარი თავის დამორჩილება ქრისტეს მცნებებისადმი) ცხოვრების ყველა დროსა და საფეხურზე ღვთის შეწევნა და საკუთარი სისუსტეების განცდა მონაცვლეობით მყოფობენ ადამიანში. ხდება ისე, რომ მასში, ქალწულების, სიწმინდის, კეთილი ზრახვების წინააღმდეგ გაიმართება დიდი ბრძოლა და კვეთება; ისიც ხდება, რომ სიხარულისა და მწუხარების მდგომარეობები ენაცვლებიან ერთმანეთს. ჟამითი ჟამად ადამიანს ნათელშემოსილი და სიხარულევანი მდგომარეობა მოიცავს, მერე უცებ რუხი ღრუბელი და სიბნელე შემოეჭრება. ხან , რაღაც საიდუმლოებრივი გაეხსნება ხოლმე ღვთაებრივი ჭეშმარიტებებიდან და განგებულებიდან. ასეთ ცვალებადობებს განიცდის ადამიანი, რომელიც ღვთის მსახურებაში იმყოფება. ზოგჯერ გრძნობს შეწევნას ღვთაებრივი ძალის მიერ, რომელიც მოულოდნელად წარმოიშვება გონებაში; ზოგჯერ კი ამის საპირისპირო მდგომარეობას განიცდის, რომლის მიზანდასახულობაც იმაშია, რომ ადამიანმა გააცნობიეროს მისი ბუნების უძლურება და ავადობა, თუ რამდენად სუსტია ის,რამდენად  ჩვილებრი და უმწეოა, თუმცა ამასთან ერთად, როგორ ელვისებურად შეუძლია მას წარემატოს შემეცნებაში, დიდებული და საკვირველ საიდუმლოებათა ჭვრეტის საქმეში.

12.   ასეთია ღვთის საქმეები და ასეთია მისი  განგებულებისმიერი შეწევნითობა რომელსაც მისი ნება წარმართავს ადამიანთან მიმართებით. მაგრამ, შეიძლება ისეც მოხდეს, რომ როდესაც მივეჯაჭვებით რომელიმე ცოდვას საქმეში თუ ზრახვაში, მაშინ უფალი უბრძანებს რომელიმე ამ განმცდელთაგან ერთ-ერთერთს ( პედაგოგიური ტკივილის მომყენებელთან), რომლებზეც ზემოთ იყო საუბარი : ისინი, რომლებიც, სანამ ჩვენ სწორი და სარწმუნო გზით წარვემართებოდით და სანამ ჩვენი ნება მთლიანად სათნოებისაკენ იყო მიმართული იდგნენ ჩვენს სამსახურში, სწორედ მათ მიერვე ვიქნებით ტკივილმოყენებულნი (პედაგოგიურად), რათა ამა თუ იმ სახით, არ განვეშოროთ უფალს .

13.   ახლა კი, ღვთის მადლისმიერი შეწევნით, დავასრულებთ თხრობას ამის შესახებ და მივუახლოვდებით მისი ბუნების სიმდიდრეს, მისი შემოქმედების ოკეანეს და მისი მყოფობის და დიდებულების ტალღებს, ამინ !


წმ. ისააკ ასური.



თარგმანი : მ. მთაწმინდელი.

пятница, 5 июля 2024 г.

სიტყვა 7-ე. მარხვის შესახებ.

  წმ. მარკოზ მოღვაწე - მარხვის შესახებ 7-ე სიტყვა.





    ის, ვინც თავისი კეთილი ნებით შეუდგა მოღვაწეობას ( სათნოების შემოსვის ღვაწლს),მან საქმე ბოლომდე უნდა მიიყვანოს. ახალგაზრდებსა და მოხუცებს, რომლებსაც  ჯანსაღი სხეული აქვთ და არ ეშინიათ არც შრომისა და არც ბოროტად გაღიზიანებისა ( რაც ხშირად ახლავს მოღვაწეობას, თუ მოღვაწე მზად არაა საამისოდ მ.მ) , უფრო სასარგებლო და მტკიცეა, რომ მთელი გულმოდგინებით  უყვარდეს მუდმივი მარხვა: ზომიერად იხმიოს პური და ჟამითი ჟამად იხმიოს წყალი ( საზომისამებრ); რათა ისე დაასრულოს ვახშამი, რომ გარკვეულწილად შიმშლს და წყურვილს განიცდიდეს, რომ საჭმლითა და სასმლით მიღებული სიამოვნება არ გაუხდეს წინაღობად ღვთისმსახურების გზაზე. რადგანაც, თუ ჩვენ , რომელიმე საკვების მიღებისას მოვისურვებთ მისით დანაყრებას, მაშინ მალევე , მივეცემით მოწყინებას და კიდევ სხვა რამეს მოვისურვებთ ; და როდესაც ამასაც მივიღებთ და მისით დავნაყრდებით პირველის მსგავსად, მაშინ კიდევ უფრო მეტად სასიამოვნოს მოვინდომებთ ; და თუ იმასაც მივიღებთ და დავეწაფებით, მაშინ ამასაც არ დავჯერდებით წინამორბედთა მსგავსად და კიდევ სხვას დავუწყებთ ძებნას, რამდენადაც კვლავაც მოპოვებულს არ დავჯერდებით . ( საუბარია ხორციელი სიამეების ძიებაზე და მასში კმაყოფილების პონის სურვილზე მ.მ). და შეუძლებელია ისიც, რომ ნუგეშისა და კმაყოფილების მოპოვება უფრო მეტად გემრიელი საჭმლით შევძლოთ, ვიდრე მარხვით, რადგან ჭეშმარიტი დანაყრება ამ უკანასკნელშია. რომელი საკვები იყო მანანაზე ძვირფასი? მაგრამ როცა ისრაელიანებმა შეჭამეს და დანაყრდნენ და უკეთესს თითქოს და ვერაფერს მოისურვებდნენ, მაშინ ყველაზე უარესი - ნიორი,პრასი და ხახვი მოისურვეს (რიცხვ. 11:5). აქედან ცხადი ხდება ის, რომ დანაყრებაში სხვა რაღაცის მოხვეჭის სურვილი მდგომარეობს. მაშ ასე, თუ ჩვენ დავნაყრდებით რა პურით  და ამ დროს, მაინც სხვა რამეს მოვისურვებთ , მაშინ იმის მიღებითაც  ვერ მოვიპოვებთ კმაყოფილებას ( დანაყრებას)  , რათა მუდამ (ნებსით) შიმშილის განმცდელნი მხოლოდ პურით დანაყრებას ვლამობდეთ და ასე  მოვერიდოთ იმ ზიანს, რომელიც წარმოსგდება დანაყრების (კმაყოფილების მოხვეჭის ) სურვილიდან და ამის ნაცვლად ღვთის სიმართლე მოვიხვეჭოთ. მაგრამ შესაძლოა ვინმე მათგანმა, ვინც უფრო ზარმაცად არის მიდრეკილი მარხვისკენ, თქვას : « განა ცოდვაა ადამიანისათვის, რომ საჭმელი იხმიოს?» მაგრამ , ჩვენ მოგიწოდებთ სიფრთხილისკენ არა იმიტომ, რომ საკუთრივ ეს არის ცოდვა ( ჭამა),არამედ როგორც ცოდვის შედეგის მქონეს; რამეთუ ებრაელებმა იმით კი არ სცოდეს, რომ ისურვეს, არამედ იმით, რომ სურვილის შედეგად გმობდნენ ღმერთს და ჩავარდნენ რა უღირსებაში, ამბობდნენ: «და ლაპარაკობდნენ ღმერთზე, ამბობდნენ: შეიძლებს ღმერთი უდაბნოში ტაბლის გამართვას?»- და ამის შემდეგ, როდესაც ღმერთმა გაუმართა მათ ტაბლა, ღვთის რისხვამ დასცა მათ შორის ძლიერნი ( ფსალ.77:19,21,22,23). რათა ცოცხლად დარჩენილთ და კიდევ სხვა საჭმლის მსურველთ კვლავაც არ ედრტვინათ ღმერთზე და არ დაღუპულიყვნენ სხვათა მსგავსად. არ არის ადვილი გაუმაძღარ მუცელს ლაგამი ამოსდო , რადგან ის არის ღმერთი მისით ძლეულთათვის და შეუძლებელია უდანაშაულო იყოს ის, ვინც მას ემორჩილება. და არა მხოლოდ ნაყროვანებისგან, არამედ საჭმლის მიუღებლობისაგანაც ვხედავ უბედურებას, რადგან როდესაც რამოდენიმე დღის განმავლობაში არ ვიღებთ საკვებს, მაშინ მოწყინება ადვილად იპოვის ჩვენში ადგილს, დაგვეუფლება და ჩვენს ღამისთევას შეაფერხებს ძილისაკენ მიდრეკით, ხოლო დღის ლოცვებს- ხორციელ გულისთქმებს მოგვრის, ასე რომ ჩვენ ვერანაირ სარგებელს ვერ მივიღებთ ძილის მიზეზით და ასევე დიდ ზიანს ვიღებთ ხორციელი გულისთქმებისგან, რადგან, როგორც სხვებზე მეტად და დიდხანს მმარხველნი ,ვიწყებთ ცხვირის აწევას, თავმომწონეობას , ამპარტავნებას და სხვათა დამცირებას( განკითხვას, ვინს ასე არ მარხულობს მ.მ)ეს კი( აზრი საკუთარ თავზე და მოყვასზე) ყოველგვარ ცოდვაზე მძიმეა. როგორც უგუნური გლეხი, თუ ის დიდი დანახარჯების ფასად დაამუშავებს მიწას და მასში თესლს არ ჩათესავს, თავისი თავს ზარალს მოუტანს ამგვარი უაზრო და განუსჯელი შრომით, ასევე ჩვენც, თუკი დიდი შრომის ფასად დავიმორჩილებთ სხეულს, მაგრამ არ ჩავთესავთ მასში ლოცვის თესლს, გამოვა, რომ საკუთარი თავის საზიანოდ ვიშრომეთ. მაგრამ, შესაძლოა ვინმემ თქვას : « თუ ლოცვაში მდგომარეობს სიმართლის მთავარი საკეთებელი, მაშინ მარხვის რაღა საჭიროებაა?» ყოვლითურთ დიდია საჭიროება, რადგან როგორც ღარიბი მიწათმოქმედი, თუკი დათესავს ისეთ ყანაში, სადაც სარეველაა ამოზრდილი და უპირველესად არ დაამუშავებს მას, მაშინ ის ხორბლის ნაცვლად სარეველას მოიმკის, ასევე ჩვენც, თუკი დავთესავთ ლოცვის თესლს ისე, რომ ჯერ  არ მოვაუძლურებთ (დავიმორჩილებთ) სხეულს მარხვით , მაშინ სიმართლის ნაცვლად, ცოდვის ნაყოფს მოვიმკით. რადგან ეს სხეული, იგივე მიწისგან არის, და თუ არ იქნება დამუშავებული ასეთივე გულმოდგინებით, როგორც მიწა, არასოდეს ამოიზრდება მისგან სიმართლის ნაყოფი. ის, რაც ადრე ვთქვით, არ იყო ნათქვამი მარხვისგან სარგებლობის მიღების მსურველთა დასაბრკოლებლად, არამედ გაფრთხილების მიზნით მათდამი , ვისაც არ სურს არასწორი მარხვით (მიდგომით) საკუთარ თავს ზიანი მიაყენოს, რადგან როგორც გონივრულად მმარხველთათვის არის მარხვა სასარგებლო, ასევე უსარგებლო და საზიანოა მათთვის, ვინს მას განუსჯელად და არაგონივრულად იწყებს. ამიტომ, ვინც მარხვისაგან სარგებლობის მიღებაზე ზრუნავს, ის ასევე უნდა უფრთხოდეს მისგან ზიანის მიღებას, ანუ ამპარტავნებას, და პურს, რომელსაც ვიხმევთ ჩვენს მიერ განსაზღვრული მარხვის ბოლოსკენ, უნდა გავანაწილოთ დღიური პორციის მიხედვით, რათა, ყოველდღე შევჭამთ რა ცოტ-ცოტას, შევძლოთ ჩვენი ხორცის სათანადოდ დათრგუნვა და გულის შემოსვა სასარგებლო ლოცვით, და ამგვარად ღვთის ძალით დაცულნი ვიყოთ თავის მზვაობრობისგან, სიამაყისგან და მხოლოდ ერთი საზრუნავი გვქონდეს-ვიმყოფებოდეთ ღვთაებრივ სიმდაბლეში, რომლის გარეშეც ვერავის ძალუძს სათნოეყოს ღმერთს. ჩვენ, რომ სიმდაბლეში ყოფნაზე გვეზრუნა, მაშინ აღარ იქნებოდა საჭიროება ჩვენი სასჯელის ქვეშ ყოფნისა, რამეთუ ყველა ბოროტება და სატანჯველი, რომელიც ჩვენ შეგვემთხვევა , ჩვენი სიამაყის გამოა. თუკი თავად მოციქულზეც კი, რათა არ გაამაყებულიყო «თავს რომ არ გამსვლოდა გამოცხადების უჩვეულობით, ჩემდა საწამებლად მომეცა ნესტარი ხორცში, სატანის ანგელოზი, რათა დაეთრგუნა ჩემი ზვაობა." (2კორ.12:7) სატანის ანგელოზი დაეშვა, მითუმეტეს ჩვენზე, როდესაც ზესთამჩენობაში (ამპარტავნება და სიამაყე) ვართ, თავად სატანის ანგელოზი დაიშვება, რათა დაგვთრგუნოს, სანამ არ დავმდაბლდებით. ( არსებობს სიმდაბლე, როგორც მდგომარეობა და დამდაბლება, როგორც არჩევანი. პირველი, მეორის შედეგია, სიმდაბლის საქმეს ირჩევს ნებით ადამიანი, ხოლო მდგომარეობას მადლი ანიჭებს მ.მ). ჩვენს წინაპრებს ჰქონდათ სახლები, ჰქონდათ სიმდიდრე, ჰყავდათ ცოლები, ზრუნავდნენ შვილებზე და ამავდროულად, მათი უკიდურესი თავმდაბლობის გამო ღმერთს ესაუბრებოდნენ, მაგრამ ჩვენ განვეშორეთ ამ სოფელს , ზურგი ვაქციეთ სიმდიდრეს, დავუტევეთ ჩვენი სახლები, და გვგონია ღმერთში მყოფობთ, თუმცა ხშირად ვართ დათრგუნულნი და შეგინებული ეშაკთა მიერ ჩვენი სიამაყისა და მზვაობრობის გამო. ის, ვინც თავს იმაღლებს, სინამდვილეში არ იცნობს საკუთარ თავს, რამეთუ თუ ის იხილავდა თავის უგუნურებას და უძლურებას, არ დაიწყებდა მზვაობრობას.. ხოლო , ის ვინც საკუთარ თავს არ იცნობს, როგორ შეძლებს ღვთის შემეცნებას? თუ ადამიანი საკუთარ გონებაწარხდილობას, უძლურებას ვერ სცნობს, რომელშიც იმყოფება, მაშ, როგორღა შეძლებს ღვთის სიბრძნის შეცნობას, რომლისგანაც ის უცხო და შორს მდგომია? ღვთის მცნობელი მის დიდებას ჭვრეტს და კიცხავს რა საკუთარ თავს, ნეტარი იობის ,მსგავსად ხმობს: «ყურმოკვრით მსმენია შენზე, ახლა კი ჩემი თვალით გიხილე.  ამიტომაც ვკიცხავ ჩემს თავს და ვინანიებ მტვერშა და ნაცარში.» (იო.42:5,6). ასე, რომ  ვინც იობს ბაძავს, იცნობს მას. ამიტომ, თუ ჩვენ იობის მსგავსად გვსურს ღვთის ხილვა, გავკიცხოთ ჩვენი თავი, დავამდაბლოთ ის( არ იგულისხმება თვითგვემა, პიროვნების ღირსებისაგან განძარცვა,არამედ საკუთარი ბუნების შემეცნება, საკუთარი დაცემულობის ცოდნა და საკუთარი თავის ადეკვატური აღქმა მ.მ) , რათა ჩვენ არა მხოლოდ ვიხილოთ იგი ჩვენს წინაშე, არამედ რათა ჩვენში ჰგიებდეს , როგორც განსასვენებველში და ვნეტარებდეთ მასში ყოფნით; რადგან მხოლოდ ამგვარად შეიმოსავს ჩვენი სისულელე მის სიბრძნეს და ჩვენი უძლურება , ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს ძლიერებით აღიბეჭდება. ვითხოვოთ უფლისგან, რომ ზეჭარბად მოგვანიჭოს ეს ნიჭები, რათა თავად უფალიც განდიდდეს ჩვენში და შემუსროს ჩვენი მტერი-ეშმაკი, რამეთუ მისია დიდება, თანა მამით და სულიწმინდით, უკუნისამდე, ამინ!

понедельник, 3 июня 2024 г.

წმ.მარკოზ მოღვაწე . სიტყვა VI – სულიერ სამოთხეზე და რჯულზე (კანონზე).



   როგორც, გამოაშკარავებულ საქმეებშია შესაძლებელი განჭვრიტო მასში დაფრულ აზრთა რაობ,  ასევე სულის საქმეთაგან შესაძლებელია იმის გულისხმისა, რაც წმ.წერილშია ნათქვამი : მაგრამ, ამის გაგება და წვდომა ყველას როდის ძალუძთ, არამედ მხოლოდ მათ , რომლებმაც უვნებელობას ბოროტმტანჯველობის დათმენით მიაღწიეს. რამეთუ წმ. წერილი მოგვითხრობს როგორც მომავალს, ისე სულის საქმებს, რადგანაც მომავალი მასშია სულიერად დაუნჯებული და ვინც რისი თანამოზიარეა აქ ( ამ სოფელშ, ბოროტის თუ კეთილის მ.მ) , იმის თანამოზიარე იქნება მომავალ საუკუნეშც ( გარდაცვალების შემდგომ ). ამგვარად, როდესაც მოისმენ წმ.წერილის თხრობას სამოთხის, ადამისა და გველის შესახებ, უვნებოდ მიუგდე ყური შენს გულს და აღმოაჩენ, რომ სამოთხე- ეს არის ღვთის სიტყვა, ნეტარება მსში - ზიარება წმინდა სულთან; გველი კი - გემოთმოყვარეობით მაცდუნებელი და ურჩობით მომკვდინებელი , რომელიც მომხიბვლელად გვთავაზობს ხის აკრძალულ ნაყოფს ( ამსოფლიურ , წარმავალ სიამოვნებებზე ზრუნვას მ.მ), რამეთუ თქმულ არს :

  ,,ნუ ზრუნავთ ხვალინდელი დღისათვის, რადგან ხვალე თვითონ იზრუნებს თავისას: ყოველ დღეს ეყოფა თავისი საზრუნავი." (მათე.6) ასევე, ორივე აკრძალვა , ერთი და იგივე ღმერთმა თქვა შეერთებულად : ,,რამეთუ, რომელსა დღესა შჭამოთ მისგან, სიკუდილითა მოსწყდეთ".( დაბ. 2:17) და  ,,ფრთხილად იყავით, რათა არ დამძიმდეს თქვენი გული განცხრომით, სიმთვრალითა და ამქვეყნიური საზრუნავით, და ანაზდეულად არ გიწიოთ იმ დღემ."( ლუკ. 21:34) . რადგანაც,  სიბნელე, რომელიც ნაყროვანი , გემოთმოყვარე და ცხოვრებისეულ საჭიროებებზე გადაჭარბებული ზრუნვისგან წარმოიშვება ( საუბარია , არა ყოფითი საჭიროებების უარყოფაზე, არამედ როდესაც ადამიანი საჭიროზე მეტად ზრუნავს, რომ მოიწყოს სამოთხე დედამიწაზე და მიეცეს სხეულებრივ განსვენებას, სიამოვნებას და მთელ მის სასიცოცხლო ენერგიას ამას ახმარს მ.მ) მოაკვდინებს სულს , განაგდებს მისგან სულიერ სიტყვას და ღვთაებრივი ( მადლისმიერი)  მოქმედებისაგან განაშორებს . და ამგვარად , ამ ხისაგან გვიკრძალავს უფალი , რომ ვიხმიოთ , ამბობს რა : «ნურაფერზე იზრუნებთ», არამედ  მხოლოდ ცათა სასუფევლის მოპოვებისთვის იღვაწეთ , დანარჩენი კი შეგეძინებათ  ( მათე.6). რამეთუ, ისინი, ვინც შევიდნენ ( ამ) სამოთხეში და დაიცვეს ეს აღთქმა , არ იქნენ განდევნილნი , არამედ დაიცვეს რა თავი მიწიერისაგან ( ამსოფლიური ვნებებისგან) ას წილ მიიღეს სულიერი ნეტარება, გახდნენ რა შესაბამისი საზომით ნუგეშინისცემულნი სულიწმინდის მადლისაგან . ამგვარად , ჩვენც ვილოცოთ , რომ შევძლოთ ამ მცნების დამარხვა, რათა უფლის სიტყვაში ( მოწოდებაში მ.მ) დარჩენით მივემთხვიოთ სულიწმინდისმიერ ნეტარებას, როგორც ამ სოფელში, ისე მომავალ საუკუნეში . როგორც ადამმა , იხმია რა ხისაგან ცნობადისა და განგდებულ იქნა სამოთხისგან , ასევე , ყველა ხორცის (ვნებების მ.მ) მიხედვით მცხოვრები წერილისამებრ , ვერ შემძლებელი იქნება ქრისტეს მოწოდებაში დარჩეს :   «ამ ქვეყნის სიყვარული მტრობაა ღვთისა»(იაკობ. 4:4) . სხვაგან კი წერილი ამბობს : « დაიცავი გული ყოველ შესანახავზე მეტად, რადგან მასშია სიცოცხლის წყარო».( იგავ. 4:23). რათა , ის ვინც , საკუთარ გულში  ღვთის სიტყვას, როგორც სამოთხეს ინახავს , მადლისმიერ ნეტარებას განიცდის , ხოლო შიგნით ქვემძრომ ცდუნების გველს არ უსმენს , რომელიც გამუდმებით ურჩევს მიეცეს ნაყროვანებას, გემოთმოყვარეობრივ სიამოვნებას , სიამაყეს, რომელთაგანაც იშვება ძმისმკვლელი მრისხანება , ხოლო სული, რომელიც  ამ უკანასკნელს შობს, კვდება . ამიტომ, მოუსმინე უფალს, რომელიც ამბობს : « ისწრაფეთ რწმენისა და იმედისკენ, რომელთაგანაც იშვება მარადიული სიცოცხლის მომნიჭებელი  ღვთისმოყვარე და კაცთმოყვარე სიყვარული». ამ სამოთხეში შევიდა ნოე, დაიცვა რა მცნება , სიყვრულით გადაურჩა მრისხანებას . ეს ( სამოთხე) დაიცვა აბრაამმა და ღვთის მოსმენის ღირსი გახდა . დაიცვა რა ეს სიტყვა ( სამოთხე) მოსემ და  მისი სახე ღვთის დიდებით ( ხელთუქმნელი ნათლით მ.მ) აღიბეჭდა . იმავ სახით დავითმაც, დაიცვა რა სიტყვა უფლისა , უფალმა მტრებზე გამარჯვებულყო . საულიც, სანამ იმარხავდა გულს , წარმატებები ქონდა, ხოლო როდესაც ღვთის სიტყვას (მცნებას) გარდახდა , სრულიად მიტოვებულ იქმნა ღვთისაგან . რამეთუ , ყოველ ადამიანში მოქმედებს ღვთის სიტყვა შესაბამისად საკუთრივ ადამიანის ნებელობისა , განზრახვისა და მოსაქმეობისა . ვინც რამდენს ფლობს , იმდენად იქნება ფლობილი სულიწმინდისგან, ვინც როგორი მოწადინებით იმარხავს (იცავს) ღვთის სიტყვას, იმდენად არის თავად ღმერთში დაცული . ამიტომაც , წმინდანთა , წინასწარმეტყველთა, მოციქულთა და მოწამეთა დასი ღვთის ცოცხალ სიტყვას ( სამოთხეს) იმარხავდნენ თავიანთ გულში , სრულიად უგულვებელყოფდნენ რა მიწიერზე ზრუნვას , სულიწმინდის მცნებებში იმყოფებოდნენ და ამგვარად ამჯობინებდნენ ღვთის სიყვარულსა და მისგან მომდინარე სიკეთეს  არა მხოლოდ სიტყვით და უბრალო გულისხმისყოფით , არამედ საქმით - მთელი თავისი მოქმედების სისრულით : ირჩევდნენ რა სიმდიდრის ნაცვლად -  უპოვარებას , დიდების ნაცვლად - უპატიობას , სიამოვნების ნაცვლად -შრომას , ხოლო მრისხანებისა და გაღიზიანების ნაცვლად -სიყვარულს . რამეთუ, მოიძულეს რა სიამენი ამა სოფლისა , ისინი დიდად ყვარობდნენ იმ მტანჯველთ, რომლებიც მათ ართმევდნენ ამქვეყნიურ სიკეთეებსა და ნუგეშებს, მეტიც,  მათ, თავიანთი განზრახვის თანამუშაკებადაც კი მიიჩნევდნენ. ვითარცა-იგი თქუენ გნებავს, რაჲთა გიყონ კაცთა, თქუენცა ეგრეთვე მსგავსად უყოფდით მათ» (ლუკ. 6:31)- მაშინ, მათ, სინდისის მიხედვით კეთილნიც უყვარდათ . და რადგან დაუტევეს თავიანთი სიმართლე და ღვთის სიმართლეს შეუდგნენ, მათ თანდათან მოიხვეჭეს სიყვარული , რომელიც ღვთის სიმართლეშია (მცნებებში) ბუნებითად დაფარული . და უფალმა, რომელმაც მრავალი მცნება მოგვცა სიყვარულისა, გვიბრძანა ღვთის სიმართლის ძიება, რადგან ეს უკანასკნელი დედაა სიყვარულისა . რადგანაც, შეუძლებელია სხვანაირად გადარჩე, თუ არა მოყვასის მეშვეობით,როგორც გვამცნო უფალმა თავის სიტყვაში : « მიუტევეთ და მოგეტევებათ »(ლუკ . 6:37), ასეთია ღვთის მორწმუნეთა გულებში ჩაწერილი სულიერი კანონი, რომელიც პირველი კანონის აღსრულებით მოქმედებს : « რჯულის დასარღვევად კი არა..(ამბობს უფალი) არამედ  , აღსასრულებლად მოვედი» ( მათ.5:17). გულისხმაჰყავ ის, თუ როგორ აღესრულება ეს :  პირველი კანონი , გაკიცხავს და განსჯის  რა მოყვასის წინააღმდეგ შემცოდეს სამართლიანი მსჯავრით , გაკიცხავს მასაც, ვის წინაშეც შეცოდეს , რამდენადაც ვინც რისთვის განსჯის სხვას, თავადაც ისე განისჯება და ვინც რას პატიობს სხვას, თავადაც ის ეპატიება ( რომ. 2:1;  ზირაქ. 28:2); რამეთუ ასე ბრძანებს რჯული :  განკითხვისა და სასჯელისათვის - განკითხვა და სასჯელი , ხოლო მიტევებისათვის - მოტევება . შესაბამისად, რჯულის აღსრულება მიტევებაშია .

  ჩვენ ვახსენეთ: «პირველი კანონი» , არა იმიტომ, რომ ღმერთმა ადამიანებს ორი კანონი მისცა , არამედ იმიტომ, რომ ერთი კანონთაგანი სულიერია მისი ბუნების მიხედვით  , რომელიც მისაგებელის გამცემისადმი სამართლიანად მოქმედებს : შენდობის მიმცემს- შენდობას მიანიჭებს , ხოლო შურისმაძიებელს - განსჯის , რადგან თქმულია : «რჩეულისა თანა რჩეული იყო და დრკუსა მისგან განეშორო» (ფსალ. 17:27). ამგვარად , ამ კანონის სულიერად აღმსრულებელნი, აღსრულების შესაბამისი ძალით ეზიარებიან საღვთო მადლს და ამის მიხედვით უყვართ არა მხოლოდ თავიანთ კეთილისმყოფელნი , არამედ მაგინებელნიც, მდევნელნიც და ამ ღვაწლის გამო, კიდევ უფრო დიდ სიყვარულს მოელიან ღვთისაგან , როგორც კეთილმისაგებელს , ვამბობ კეთილმისაგებელს , არა მხოლოდ იმიტომ რომ ეს უკანასკნელნი მიუტევებენ თავიანთ მტანჯველთ ცოდვებს , არამედ აგრეთვე იმიტომ, რომ ლოცულობენ რა ისინი ღვთისადმი თავიანთ მტრებზე , მათ მიერ მიემთხვევიან ნეტარებას .  სწორედ ამაზეა მეტყველებს წერილში ნათქვამი: « ნეტარ იყვნეთ თქუენ, რაჟამს გყუედრიდენ და გდევნიდენ »( მათ. 5:11)

  სულიერი კანონების შეცნობისაგან ისწავლეს ( მათ) ამგვარად ბრძნობა , რამეთუ როდესაც  კეთილი განრზარხვის მიერ ( აზრობრივად, მოტივაციურად მ.მ) იმყოფებოდნენ თვითდამდაბლებაში ,  შევიწროებაში, მაშინ უფალმა , იხილა რა მათი ბრძოლაში მყოფი გულები, რომლებმაც არ აქციეს ზურგი სიყვარულს, განაქარვა გამყოფი კედელი  ( თავის იძულებასა და მდგომარეობას შორის მ.მ) და უკვე არა ძალმომრეობით ( თავის იძულებით) , არამედ ღვთის შეწევნით მოიპოვეს მათ სიყვარული ( როგორც მდგომარეობა გულისა მ.მ) , რადგან საბოლოოდ უფალს უპყრია გულისთქმათა აღმძვრელი ძალა ( დაბ.3:24); და ისინიც შედიოდნენ «შინაგანსა მას კრეტსაბმელსა, 20. სადა-იგი წინამორბედად ჩუენთჳს შევიდა იესუ»(ებრ. 6:20) და ნეტარებდნენ სულიწმინდის ნაყოფთა ხმევით და იხილავდნენ რა მომავალს გულის მუდმივობით , « ვითარცა დაბურულ სარკეში », რომლის თანახმადაც ხმობდა მოციქული : «რაც არ უხილავს თვალს, არ სმენია ყურს და არც კაცს გაუვლია გულში, ის განუმზადა ღმერთმა თავის მოყვარეთ» (1კორ.13:12,2:9). მაგრამ, ასევე ამ საოცარ რამეზე დავსვამ კითხვას : «არც კაცს გაუვლია გულში» ,  საიდაინ იცი ეს შენ მოციქულო ?მითუმეტეს თავად აღიარებ მოციქულთა საქმეში, რომ  «ჩუენცა კაცნივე ვართ მსგავსნი თქუენნი» ( საქმე.14:15 )? ამაზე , შემდეგნაირად  გვპასუხობს  ნეტარი პავლე  : «ხოლო ჩუენ ღმერთმან გამოგჳცხადა სულისა მიერ თჳსისა; რამეთუ სული ყოველსავე გამოეძიებს და სიღრმესაცა ღმრთისასა» (1კორ.2:10).და რათა არავის თქვას , რომ  მათაც მიცემული აქვთ სულიწმინდა , როგორც მოციქულებს, ( ბუნებუთად ვერ დავიტევთ ჩვენ ამას) ნეტარი პავლე ამბობს ლოცვისას :  «.რაჲთა მოგცეს თქუენ სიმდიდრისაებრ დიდებისა მისისა, ძალითა განმტკიცებად სულისა მიერ მისისა შინაგანსა კაცსა ; დამკჳდრებად ქრისტე სარწმუნოებითა გულთა შინა თქუენთა»(ეფეს.3:16,17); «ხოლო უფალი სულ არს; ხოლო სადაცა სული უფლისაჲ არს , მუნ აზნაურებაჲ ( თავისუფლება) არს.» (2კორ .3:17); და კვლავ ამბობს : «უკუეთუ ვისმე სული ქრისტესი არა აქუს, იგი არა არს მისი.» (რომ .8:9).

 

კითხვა: შენ თქვი, რომ ყოველივე სულიერი სულშია დაფარული , ამგვარად, რას ნიშნავს : «ეკლესიასა შინა მნებავს ხუთ სიტყუა გონებითა ჩემითა სიტყუად » (1კორ.14:19)?

პასუხი: ეკლესია ორმხრვივად იგულისხმება: მორწმუნეთა კრებული  და როგორც სულის ძალების მთლიანობა. ასე, რომ როდესაც  სულიერად საუბრობენ ადამიანზე, მაშინ ეკლესია მთლიანად მისი შემადგენელია , ხუთი სიტყვა კი საერთო სათნოებებია , რომლებიც აყალიბებენ  მრავალსახედ გაყოფად მთლიან ადამიანს. ვინაიდან, როგორც ხუთი სიტყვის მთქმელი უფალზე სიტყვებით მთელ სიბრძნეს მოიცავს , ასევე ყველა , ვინც უფალს მიყვება ხუთი სათნოებით , ღმერთშემოსილობის დიდ ნიჭს მოიპოვებს.  ხსენებული ციფრი «ხუთი» მოიცავს ყოველივეს : პირველი - ლოცვა, შემდეგ თავშეკავება, მოწყალება, უპოვარება და სულგრძელება. ეს სათნოებები, აღსრულებული სურვილითა(ნებელობით, ნდომით მ.მ) და ნებით, სულის სიტყვები არიან , უფლის მიერ წარმოთქმული და გულით მოსმენილი, რადგან უფალი მოქმედებს,  სული გონისმიერად (აზრობრივად მ.მ) აუწყებს ,ხოლო გული კი , რამდენადაც ინებებს, იმდენად აღივსება ხილულად. ეს სათნოებები კი, რამდენადაც მოიცავენ ყოველივეს ( დანარჩენსაც) , იმდენად წარმოშობენ კიდეც ერთმანეთს  და პირველის დამცრობისა და გაქრობის შემთხვევაში, სხვებიც ნადგურდებიან ( საუბარია სათნოებებზე, როგორც ურთიერთ შობის მიზეზზე მ.მ). იმავგვარადვე მეორეს მეშვეობით მყარდება შემდეგი სათნოებები და ასე გრძელდება სათნოებათა ჯაჭვი. რადგან, როგორ ილოცებს ვინმე, თუ სულისაგან არ იქნება აღძრული? განა ამაზე არ მოწმობს წმ.წერილიც, სადაც ნათქვამია:  «არავის ჴელ-ეწიფების თქუმად უფალი იესუ, გარნა სულითა წმიდითა.» (1კორ.12:3). როგორ შეძლებს ვინმე თავშეკავებით ცხოვრებას ლოცვითი შეწევნის გარეშე? და ვინც ყველაფერში თავს არ იკავებს, როგორ შეიწყალებს ღარიბს ან განაწყენებულს? ამასთან ერთად , ის ვინც უმოწყალოა , მას  შეუძლებელია ქონდეს ნებელობითი უპოვარება (არჩევითად მ.მ) . უნდა ითქვას ისიც , რომ ქონების ფლობის სურვილის თანააღზრდილია მრისხანება ( გაღიზიანებადობა მ.მ) , მიუხედაავდ იმისა, მოხვეჭილი აქვს ეს ქონება, თუ არა . სათნოებაშემოსილი სული კი , თანააღეშენება ეკლესიაში მყოფებთან ერთად , არა იმის მიხედვით თუ რა აღასრულა (მოიმოქმედა მ.მ), არაედ იმით, თუ რა ისურვა , რამეთუ არა საკუთარი სხეული აცხოვნებს ადამიანს ( ანუ სხეულებრივი საქმენი მ.მ) , არამედ ის, ვინც ძალას აძლევს მას. და ამგვარად, თუ ვინმეს ჩვენი მეუფის წყლულები არ განუცდია , დაე ნუ ექნება საკუთარ თავზე რამე წარმოდგენა , თუნდაც რომ რაიმე სიკეთე ქონდეს გაკეთებული ან თუნდაც გაწვრთნილი იყოს ამგვარ მოქმედებებში . ნუ იფიქრებ როდესმე სათნოებებით დაიქადნო და ან, მისით აუწყო უფალი ვინმეს, რადგან დაწერილია:  «რამეთუ ღმერთი არს, რომელი შეიქმს თქუენ თანა ნებასაცა და შეწევნასა სათნოებისათჳს.» (ფილ.2:13).

 

კითხვა: რატომ უდებს წმ.  წერილი ადამიანს მცნებად  ამის აღსრულებას ?

პასუხი: ზემოთ ვთქვით, რომ ადამიანს ბუნებითად აქვს უნარი საკუთარი თავი განსწავლოს სიკეთეში და ღმერთიც თავისი მხრივ ამას ითხოვს ადამიანისგან. რამეთუ იგი მცნებად გვიდებს, რომ ადამიანმა უპირველესყოვლისა გულისხმაყოს საჭირო(ონტოლოგიური) , ამის შემდეგ შეიყვაროს ის და კეთილნებელობით გაიწრთვნას მასში ( ამ სათნოებაში), რათა გონება აქტიური იყოს და ( ადამიანმა შეძლოს ) შრომა გასწიოს და აღასრულოს საქმე, რამეთუ ღვთის მადლი მსურველსა და აღმსრულებელზე მოეფინება და გარდამოედინება . ადამიანის ნება, უმთავრესი და არსებითი პირობაა, ხოლო იქ სადაც ნება არ მოქმედებს, არც არაფერი აღესრულება, თუმცაღა როგორც ღმერთი მას ყოველივე შეუძლია, მაგრამ არ აკეთებს ადამიანზე მინიჭებული თავისუფლების გამო (რათა არ დააძალოს სათნოება და მისი ნება არ შეზღუდოს მ.მ). ამგვარად, სიკეთეთა  აღსრულება ღმერთზეა დამოკიდებული , ხოლო მასში მონაწილე ნება - ადამიანის არის. თუმცაღა, თუ ჩვენს  ნებას სრულად გადავცემთ უფალს  , მაშინ ყველა აღსრულებული საქმე, ჩვენ მოგვეწერება.

  საკვირველია ღმერთი ყველა მის საქმეში და შეუცნობელია გონებისათვის განრზახვანი მისნი, მაგრამ ჩვენ , ადამიანები ვცდილობთ სიტყვებით გამოვსახოთ მისი სასწაულების მცირე ნაწილი, ვეყრდნობით რა წმ.წერილს, უფრო მეტად განვისწავლებით მისით , რადგან წერილი ბრძანებს : «რამეთუ ვინ ცნა გონებაჲ უფლისაჲ? ანუ ვინ თანა-მზრახველ ეყო მას?» (რომ.11:34). თავად უფალი ბრძანებს :  «რაოდენ-გზის ვინებე შეკრებაჲ შვილთა შენთაჲ,... და არა ინებეთ!?» (მათ.23:37).ამიტომ ჩვენ უნდა გვწამდეს, რომ თავად შემოგვკრებს ჩვენ, ის მხოლოდ ჩვენს ნებელობას ეძებს , და რაში მდგომარეობს ჩვენი ნების გამოვლინება თუ არა ნებელობით შრომაში ? რადგან, როგორც რკინა , როდესად ჭრის , თიბავს , მიწას ამუშავებს , რგავს  ან აფხვიერებს მიწას , თავადაც ღრმავდება  მიწაში, მაგრამ სხვის მიერ მოძრაობს იგი , ხოლო როდესაც გაცვდება ან და გადატყდება, გაახურებენ მას, გაამრთელებენ და განაახლებენ , ასევე ადამიანიც , თუმცაღა იღლება, იქანცება და ძალები ეცლება, მასში ღმერთი მოქმედებს საიდუმლოებრივად. და როდესაც ის დაიქანცება და გულით შეიმუსრება, ანუგეშებს და განაახლებს მას სულიწმინდა, როგორც წინასწარმეტყველი ამბობს : «ნუ იდიდოს ცული თჳნიერ მკუეთელისა მის მიერ, ანუ ამაღლდეს ხერხი თჳნიერ მზიდველისა მისისა?» (ესაია.10:15). იგივენაირად ხდება ბოროტებასთან მიმართებაშიც, როდესაც ადამიანი მორჩილებს მას და მზად არის მის აღსასრულებლად , მაშინ სატანა დევნის და ახალისებს მას, როგორც ავაზაკი თავის რკინის ხმალს.  გული რკინას შევადარეთ მისი უგრძნობლობისა და დიდი სისასტიკის გამო; მაგრამ ჩვენ, როგორც უგრძნობი რკინის მსგავსებმა , არ უნდა ვიცოდეთ ჩვენი მფლობელის შესახებ, რამდენადაც სიტყვის მფლობელიდან (მთქმელიდან)  ადვილად გადავეცემით ბოროტ გულისთქმებს(იგულისხმება, ბოროტებას დაქვემდებარებული ადამიანის მდგომარეობა) ,არამედ უფრუ უპრიანია ჩვენთვის, მსგავსად ვირისა და ხარისა, შევიცნოთ ის, ვინც გვაიძულებს თავისი გზებით სიარულს , რადგან წერილი ამბობს: «იცნა ჴარმან მომგებელი, და ვირმან ბაგა უფლისა თვისისა; ხოლო ისრაჱლმან მე არა მიცნა» (ესაია.1:3). ასე , რომ ვილოცოთ  ღვთის შემეცნების სიღრმის შეძენისთვის  , რათა  განვისწავლოთ სულიერ კანონებში ,ღვთის მცნებათა სწორად აღსრულებისთვის , ამინ !

 

თარგმანი : მ.მ 


წყარო : https://azbyka.ru/otechnik/Mark_Podvizhnik/o-duhovnom-rae-i-zakone/ 

 

среда, 29 мая 2024 г.

გალატელთა მიმართ 4-5: მონობა და თავისუფლება .

 

          ერთ-ერთი მოგზაურობისას აღმოვჩნდი ადგილზე, სადაც რეგის სტილის მუსიკა უკრავდა. ხალისით ვუსმენდი რასტაფარული[რასტაფარი (ინგლ. Rastafari) — 1930-იან წლებში იამაიკაში წარმოშობილი და დღეისათვის საკმაოდ გავრცელებული რელიგია. მის წარმოშობას საფუძვლად უდევს მარკუს გარვეის (1887-1940) წინასწარმეტყველება. მან 1927 წელს იწინასწარმეტყველა, რომ აფრიკაში მოხდებოდა დიდი მეფის აღზევება. 1930 წელს ჰაილე სელასიეს ეთიოპიის იმპერატორად კურთხევა აღიქმებოდა, როგორც მის ახდენა.] მცდარი სწავლების ტექსტებს და თან ვტკბებოდი დიდებული კარიბული მელოდიებითა და რითმებით (ვიცი, ეს უცნაური დროს ტარებაა, მაგრამ გახსოვდეთ მიწი წყარო!). დაიწყო ბობ მარლის ერთ-ერთი სიმღერა და როგორც ყოველთვის, ახლაც სიტყვებს დავაკვირდი: „გათავისუფლდით გონებრივი მონობისგან - მხოლოდ ჩვენ თვითონ შეგვიძლია ჩვენი გონების განთავისუფლება...“.

ვწუხვარ, ბობ. მომწონს სიმღერა, მაგრამ შინაარსს ვერ დავეთანხმები. მხოლოდ ქრისტესა და სული წმიდას შეუძლია ჩვენი გონების გათავისუფლება მონობისგან (იქნება ეს გონებრივი თუ სხვა სახის მონობა). მარლის განცხადება გულისხმობს საკუთარი ძალისხმევის მეშვეობით გათავისუფლებას, რაც სახარებასა და ქრისტეს ეწინააღმდეგება.

ბევრი „კარგი სიმღერა“ არის პოპულარული ჰიტი ... მრავალი „კარგი გამონათქვამი“ არის მცდარი, თუმცა ფართოდ გავრცელებული და პატივცემულია.

დავუბრუნდეთ გალატელებს

გალატელთა მიმართ ეპისტოლეს მე-4 თავის მე-5 მუხლში, პავლე აგრძელებს გზასაცდენილი[1] გალატელების გამოსწორებასა და დარიგებას[2] - უთითებს რა განსხვავებას, ერთის მხრივ, სულის თავისუფლებასა და მეორეს მხრივ, „ქვეყნიერების ნივთიერი საწყისების“ მონობას შორის (გალ. 4:3). ეს „ნივთიერი საწყისები“ შეიძლება იყოს სხვადასხვა რელიგიები, სისტემები, „ღმერთები“ და სხვადასხვა რწმენა, რაც ადამიანთა შორის ბუნებრივად წარმოიშობა, მაგრამ არაფერი აქვს საერთო ქრისტეს რწმენასთან (ბობ მარლისეული თვითგანთავისუფლება ამის მცირე მაგალითია). პავლეს აზრით, გალატელები გათავისუფლდნენ რჯულის რელიგიური მონობისგან, თუმცა იგი აცნობიერებს, რომ, შესაძლოა, მეტისმეტად შეაფასა სიტუაცია.

 

მონები, მემკვიდრეები, მუშაკები და ბიზნესის მფლობელები.

 

პავლე მონას ადარებს მემკვიდრეს, რომელიც თავის მემკვიდრეობას თავისუფლად ჯერ კიდევ არ ფლობს. მონის მსგავსად, მემკვიდრე მკაცრ წესებსა და შეზღუდვებში (რჯულის ანალოგია) ცხოვრობს, სანამ მამა მემკვიდრეობას არ მისცემს (ქრისტეს მოსვლის ანალოგია). კანონი იყო შუალედური ხანა აბრაამისადმი მიცემული უპირობო აღთქმასა და მის შესრულებას, ანუ ქრისტეს განხორციელებას, შორის.

ჩვენს დღევანდელობაში, ეს ანალოგია შეიძლება აიხსნას ოდნავ განსხვავებულად, რადგან, პავლეს დროს „მონას“ განსხვავებული კონოტაცია[3] ჰქონდა, ვიდრე დღეს აქვს. შეიძლება ითქვას, რომ მამის ბიზნესში ძე მუშაობს, როგორც შეგირდი ან დაწყებითი დონის მუშაკი და ქვედა დონის მუშაკის ყველა წესსა და რეგულაციას ემორჩილება, სანამ მამა ძეს ერთიანად არ დაუთმობს[4] ბიზნესის მფლობელობასა და კონტროლს. ძე აღარ არის მუშაკი, არამედ მფლობელობის შედარებით თავისუფლებამდე ამაღლდა[5].

ბიზნესის მფლობელი მიხვდება რაზეც არის საუბარი - თავისუფლებას მოჰყვება პასუხისმგებლობა. ბიზნესის მფლობელი ან მემკვიდრეობის მიმღები ან ის, ვინც პრივილეგიას იღებს, კისრულობს ამ პრივილეგიისა და პოზიციის თანაბარ[6] პასუხისმგებლობას. ისინი, ვინც ქრისტეში განთავისუფლდნენ, ასევე კისრულობენ დიდ პასუხისმგებლობას იმისა, რომ სულში იცხოვრონ, რაც ძალიან კარგად არის ახსნილი რომაელთა მიმართ პავლეს ეპისტოლეს მე-12 თავის დასაწყისში. თუ ქრისტეში ყოფნის პრივილეგია გვაქვს, მაშინ, ვკისრულობთ პასუხისმგებლობას, რომ შესაბამისად ვიცხოვროთ და როგორც მისი მოწაფეები, გავიზარდოთ ჩვენს პრივილეგირებულ როლში. თუ როგორ უნდა მოვახერხოთ ეს, ახსნილია წერილში, ქრისტეს მცნებების სახით. ეს არის სულისმიერი პროცესის - „განწმენდის“[7] - მნიშვნელოვანი ნაწილი.

გალატელებში, პავლე უფრო ძირითად საკითხს ეხება. აქ საუბარია არა იმაზე, რომ თავისუფალი ადამიანები გაურბიან[8] პასუხისმგებლობას (ამის შესახებ კორინთელთა მიმართ 1-ელ ეპისტოლეში ვკითხულობთ), არამედ იმაზე, რომ თავისუფალი ადამიანები ისევ მონობას უბრუნდებიან თავისივე თანხმობით - უჯერებენ მათ, ვინც ისევ მონობაშია და თავისუფალ ადამიანებსაც მონობისკენ უხმობს. ეს არის თავისუფალი ადამიანის მხრიდან ყველაზე დიდი უპასუხისმგებლობა.

პავლეს ასწავლის, რომ როდესაც ჩვენს რწმენასა და ნდობას ქრისტეში ვამყარებთ, ვიღებთ ძეობას, როგორც შვილები და მემკვიდრეები; ვიღებთ სულს, რომლითაც ღმერთს შეგვიძლია „მამა“ ვუწოდოთ (გალ. 4:6). მაშასადამე, ქრისტეში აღარ ვართ მონები, არამედ თავისუფალი შვილები და მემკვიდრეები (მე-7 მუხ.). ჩვენი გაგებით, როდესაც ქრისტე მოვიდა, რათა რჯულისა და ცოდვებისგან დავეხსენით, ჩვენ ბიზნესის თანამფლობელები გავხდით, მანამდე კი ქვედა დონის მუშაკები ვიყავით. მუშაკი შეიძლება დაიქირავო, გაათავისუფლო, გამოსცადო. მფლობელი, თუმცა კი დიდ პასუხისმგებლობას კისრულობს, მუშაკი აღარ არის. როგორ შეიძლება მფლობელმა სხვას გადასცეს ბიზნესი და თავად ისევ მუშაკის რანგში ჩამოქვეითდეს? ამგვარად, ასეთი მფლობელი აჩვენებს, რომ მუშაკის (ან მონის) სტატუსზე მაღლა დადგომა მისთვის მისაღები არ ყოფილა.

საინტერესო მიგნებებისა და უფრო ფართო ბიბლიური კონტექსტისთვის აქ შეჩერდით და წაიკითხეთ გამოსვლა 16:2-3, 17:3, 19:5-6, 20:2, 32:1, 32:7-14.

მონებით ვაჭრები

გალატელები ამქვეყნიურობის მონები იყვნენ. ისინი აყვნენ „იუდეველების“ დაჟინებას, თითქოს, „ნამდვილი“ ქრისტიანობა იუდეველთა რჯულის მორჩილებას ითხოვდა. ამგვარად, გალატელები ისევ მონობას და „ქვეყნიერების უმწეო და უბადრუკ საწყისთ“ უბრუნდებოდნენ (მე-9 მუხლი). როგორც ჩანს, ისინი წარმართულ რელიგიურ დღესასწაულებსაც აღნიშნავდნენ (მე-12 მუხლი). ამით გააოგნეს პავლე, რომელიც შიშობდა, რომ სახარება მათ ამაოდ ხომ არ უქადაგა.

პავლემ შეახსენა გალატელებს, რამდენად დიდი სიკეთე იყო მათთვის სახარება, როდესაც მათ ის სიხარულით მიიღეს და პავლეს, როგორც თავიანთი მოძღვის, ერთგულნი იყვნენ. შემდგომ, როდესაც პავლე წავიდა, გამოჩნდნენ „იუდეველები“, რომლებმაც გალატელები მოჩვენებით პატივში ჰყავდათ, მაგრამ ამის მიზანი იყო სახარების გაუკუღმართება და გალატელთა რჯულის უღელში მოქცევა. ანუ, „იუდეველები“ შემოვიდნენ და მოითხოვეს ბიზნესის დაბრუნება. ეს „იუდეველები“ დაეპატრონნენ  გალატელებს, მათ ეგოზე მოახდინეს ზეგავლენა, რათა დაეპყროთ ისინი და კვლავ „მონებად“ ექციათ (14-20 მუხლები).

სხვადასხვა (ზოგჯერ ძალიან პოპულარული) ეგრეთ წოდებული „ევანგელისტები“ და „მოძღვრები“ ზუსტად იგივეს აკეთებენ დღეს, მაგრამ, გაცილებით უფრო ტკბილად და დახვეწილად. არსებითად, მიდგომა იგივეა: პირველ რიგში, უკავიათ ბიბლია, თუმცა მისი აზრი იშვიათად თუ ესმით - აქა იქ, კონტექსტიდან ამოგლეჯენ მუხლებს, რათა თავიანთი აზრი „დაამტკიცონ“; მერე, ყვებიან ადამიანური გამარჯვების ისტორიებს, თუ როგორ გადალახეს ადამიანებმა დაბრკოლებები; ყვებიან ადამიანური ძალისხმევისა და სიკეთის ამბებს; ყვებიან წარმატების ისტორიებს, ათბობენ და აიმედებენ თავიანთი მსმენელი ჰუმანისტურ გულს. მესამე: ასწავლიან, რომ თუ იგივე გულის გამათბობელ, არა ეგოისტურ ტექნიკას და მეთოდებს მივმართავთ, რასაც წარმატებული ადამიანები მიმართავენ, ღმერთი ჩვენც მოგვცემს გამარჯვებას. თუ ჩვენ ასე ვიქცევით, ღმერთიც შესაბამისად უნდა მოგვექცეს. ბოლოს და ბოლოს, ღმერთს ვუყვარვართ და ჩვენთვის საუკეთესო სურს და ამ ყოველივეს მისგან მივიღებთ, თუკი მხოლოდ ვიწამებთ.

გამარჯვება (წარმატება, აყვავება, ხსნა) კარგია, როცა ჩვენია! ასე ამბობენ ცრუ წინასწარმეტყველნი.

ცრუ წინასწარმეტყველნი ასწავლიან (და უამრავ წიგნსაც წერენ) ღვაწლის ცრუ სახარებას და არაფერს ამბობენ ადამიანურ მანკიერებებზე, ცოდვაზე, დაცემაზე, ჩვენს მარად უიმედო მდგომარეობაზე და იმ მადლსა და წყალობაზე, რომელიც ღმერთმა გამოავლინა, რათა დავეხსენით ცოდვით დაცემით გამოწვეული სამართლიანი შედეგებისგან. ქრისტეს ნამდვილი სახარება მათ გულის ამაჩუყებელ თხრობას აკნინებს. მათ „სწავლებებს“ უნდა ვერიდოთ. მონობა შეიძლება ლამაზად და სასურველად წარმოაჩინო. თანამედროვე წინასწარმეტყველის პარაფრაზს თუ მოვახდენთ: „გიღიმის, ზურგს უკან კი სისინებს“. იმისათვის, რომ შევამოწმოთ, ყალბია ეს თუ ნამდვილი, უნდა დავაკვირდეთ, ვინ არის ცენტრალური ფიგურა: ჩვენ, ადამიანები, ვართ ცენტრში თუ თავად მომღიმარი წინასწარმეტყველი.

აგარი, ისმაელი, სარა და ისააკი

განსაკუთრებით საინტერესო და ძლიერია ჰაგარისა და სარას მაგალითი. როგორც ჩანს, პავლე ავლებს ანალოგიას ისმაელსა (რომელიც მას მონა-ქალი აგარისგან შეეძინა) და იუდეველებს, „იერუსალემს“ (რჯულის ხალხს) შორის; ხოლო თავისუფალი ქალი - აბრაამის ცოლი სარა არის ქრისტეს მოწამეთა დედა. დაპირება (ქრისტე) აბრაამისა და მისი თავისუფალი ძის - ისააკის ხაზით მოვიდა და არა ისმაელის ხაზით. პავლე ხაზს უსვამს, რომ გალატელი ქრისტიანები, ისააკის მსგავსად, დაპირების შვილები არიან, ანუ აბრაამისადმი დაპირების შვილები, მადლის შვილები, რწმენის თავისუფლების შვილები და არა მონობის შვილები, შესაბამისად, არა რჯულის შვილები. პავლეს მაგალითის სახით მოჰყავს ძველი აღქმის მაგალითი და უბრძანებს გალატელებს, რომ განდევნონ იუდეველები (მონა-ქალი და მისი ვაჟი) და ქრისტეში თავისუფალი სრული მემკვიდრეები გახდნენ (მუხლები 30-31).

გალ. 5:1-ში ვკითხულობთ: „თავისუფლებისათვის გაგვათავისუფლა ქრისტემ“. კონტექსტში აზრი გასაგებია. „ჩვენ“, რომელთა რწმენა ქრისტეშია და არა რჯულის დაცვაში და არც „ამა ქვეყნის საწყისებში“ განვთავისუფლდით რჯულისგან, რათა თავისუფლებაში ვიცხოვროთ; რათა არ დავუბრუნდეთ რეგულაციებსა და პოპულარულ რელიგიურ იდეებს ან უბრალო „სულიერებას“ ან მისტიციზმს და ქრისტიანობად შენიღბულ ღვთისმოსაობას და არც მომღიმარეთა „სახარებას“, რომლითაც გვეუბნებიან „როგორიც გინდა ისეთი იყავი“. პავლემ დაწერა: „მაშ, მტკიცედ იდექით და ნუღარ დაიდგამთ მონობის უღელს“.

ეს რადიკალიზმია?

მესმის, რომ ზოგიერთისთვის ეს იდეები რადიკალურია. განა ღვთის რჯულით არ უნდა გავიხაროთ? განა ფსალმუნებში დავითი რჯულს არ აქებს? განა ქრისტე არ ამბობს, რომ ერთი სიტყვაც არ გადავა რჯულისა, სანამ ყოველივე არ აღსრულდება? განა რჯულში არ ვართ ქრისტეს დაბრუნებამდე? განა ეს ყოველივე არ ნიშნავს, რომ ჩვენ რჯულის ხალხი ვართ? განა წარმართებს რჯული არ უნდა ვუქადაგოთ? განა არ უნდა მივუთითოთ რჯულის დარღვევებზე - გინდაც ურწმუნონი არღვევდნენ, გინდაც მორწმუნენი? განა რჯულის დამარღვეველნი არ უნდა გვეჯავრებოდნენ და მათთან საერთო არაფერი არ  გვქონდეს? და განა არ უნდა შევაქოთ კეთილი საქმეები, რომლებსაც ადამიანები იქმან საკუთარი თავისთვის თუ სხვებისთვის?

ყველა ამ კითხვაში ჩაღრმავებას საკმაო დრო დასჭირდება. მაგრამ, ამ კითხვებში ჩაღრმავება ნამდვილად ღირს. თუმცა, მოკლედ შევაჯამებ და მოგახსენებთ იმ აღმოჩენებს, რომლებიც წმინდა წერილსა და სახარებაში გავაკეთე:

1.    დიახ, აღფრთოვანებულნი უნდა ვიყოთ ღვთის რჯულის ზნეობით, რადგან რჯული მის ხასიათსა და ბუნებას ასახავს და ჩვენი მაცხოვრის (რომელმაც თავად იცხოვრა რჯულის მიერ) სიკეთეს გვანახებს. ასევე, შეგვიძლია აღვფრთოვანდეთ იმ ფაქტით, რომ ადამიანური მორალისა და ეთიკის წყარო ღმერთის ბუნებასა და ხასიათშია (ჩვენ თავად თუ არ დავამახინჯეთ ეს მორალი და ეთიკა ჩვენივე მანკიერებებით) და ღვთის კანონების წყაროც ღმერთია. მაგრამ, ეს არ ნიშნავს, რომ ჩვენ რჯულში ვართ ან რომ რჯულის დაცვის ვალდებულება გვაკისრია ჩვენი ცხონების მოსაპოვებლად ან შესანარჩუნებლად. ეს არის იდეების სრული წინააღმდეგობა. ღმერთი გვიხსნის რჯული დაუცველობისგან - რჯულის დაცვა არ არის ჩვენი ცხონების პირობა;

2.    დავითი სწორად განადიდებდა რჯულს. როდესაც დავითი წერდა ფსალმუნებს, ის, ჩვენგან განსხვავებით, ძველ აღთქმაში ცხოვრობდა, ჩვენი მაცხოვრის განკაცებამდე რამდენიმე ათასი წლით ადრე. დავითი თუ ცხონდა, მომავალი მაცხოვრის რწმენით ცხონდა და არა რჯულის დაცვით;

3.    იესომ ნამდვილად თქვა, რომ რჯული არ გადავა, სანამ არ აღსრულდება. შემდეგ, ჯვარზე თქვა: „აღსრულდა!“ იმ მომენტში მან აღასრულა ძველი აღთქმის რჯული; ერთი დღით ადრე კი, „ბოლო სერობაზე“, იგი მადლის ახალ აღთქმაში შევიდა თავისი სისხლით;

4.    არა, ჩვენ არ ვართ „რჯულის ხალხი“. პავლე ამაზე საუბრობს გალატელთა მიმართ ეპისტოლეში. უნდა გვაწუხებდეს ის ფაქტი, რომ რწმენის მიღმა მყოფ ადამიანებს „რჯულის ხალხი“ ვგონივართ, რადგან ქრისტეს სახარება ნათლად არ წარმოვაჩინეთ. ურწმუნოთათვის სასიკეთო იქნება, თუკი დაგვინახავენ, როგორ აღვასრულებთ ჩვენი ცხონების საქმეს ერთმანეთისადმი სიყვარულში. თუ უცხონი იტყვიან, რომ „ქრისტიანობა არის რწმენა, რომლის თანახმადაც, ღმერთი ადამიანებს ცოდვებს არ უთვლის“, ე. ი., ვერ გავავრცელეთ სახარება. უნდა ვილოცოთ იმისათვის, რომ ურწმუნოებს ავუხსნათ და ვაჩვენოთ, თუ რას ნიშნავს მადლის მიერ, რწმენით ცხონება და არა ვამტკიცოთ და შევინარჩუნოთ რჯული იმისათვის, რომ ღმერთმა მართლებად მიგვიჩნიოს;

5.    არა, ქრისტეს არ დაუვალებია ჩვენთვის, რომ მოვიაროთ ქვეყნიერება და მათ(ხალხებს) ცოდვაზე მივუთითებდეთ.  ამგვარად, ურწმუნოების თვალში (სულ მცირე) პირმოთნეებად და ფარისევლებად გამოვჩნდებით. მშიშრობაა, რომ საკუთარ თავს დავაჯეროთ, თითქოს ვართ რჯულის ხალხი და რჯულში ვცხოვრობთ, მოჩვენებითად დავიცვათ იგი და სხვებსაც მოვახვიოთ თავზე და ამით ვეცადოთ ამ რჯულში ჩვენი ადგილის დამკვიდრებას. ამ ყოველივეს საერთო არაფერი აქვს იმ დიდ დავალებასთან, რასაც ქრისტეს სახარების ქადაგება ჰქვია. ჩვენი დავალება არ არის, რომ ღმერთის კანონიერი <<საპოლიციო>> ძალა ვიყოთ. „მოწმობის“ პრაქტიკის თვალსაზრისით, კარგს ვიზამთ, თუ ღმერთის მადლსა და წყალობის შესახებ დისკუსიებში შევეშვებით ჰომოსექსუალობის, საზოგადოებრივი ცხოვრებიდან რელიგიის ამოღების, უპატიოსნო პოლიტიკოსების, უსამართლო კანონების და ა. შ. მხილებას[9]. ჩვენ შეგვიძლია, მხოლოდ, მოვაგვაროთ ჩვენი რეალური პრობლემა, რომლის ფონზეც ყოველივე ზემოაღნიშნული აქტუალობას კარგავს;

6.    არა, არ უნდა გვძულდეს რჯულის დამრღვევნი. მთელი ცხოვრება მესმის, რომ ღმერთს სძულს ცოდვა, ცოდვილები კი უყვარს; ასევე, ხშირად მესმის, რომ ჩვენც უნდა გვძულდეს ცოდვა, ცოდვილები კი უნდა გვიყვარდეს. ეს აზრი, გარკვეულ წილად, სწორია, თუმცა, ამ „გიყვარდეს“ და „გძულდეს“ შორის ძალიან მყიფე ზღვარია და ძალიან ძნელია ამ ზღვარზე ისე სიარული, რომ ფარისევლობაში არ გადავარდე და არ მოაჩვენო თავი, თითქოს რჯულს იცავ, მაშინ როდესაც, სინამდვილეში, არც ერთი ჩვენგანი მას არ იცავს. უფრო სწორია ვიგულისხმოთ, რომ ჩვენი ცოდვები გვძულს და მათი ამოძირკვა გვინდა;

7.    ნებისმიერი ნამდვილი სიკეთე, რომლებსაც ადამიანები საკუთარი თავის ან სხვების მიმართ ავლენენ, ღვთის ხატისა და სათნოების ანარეკლია. მაშასადამე, არ უნდა განვადიდოთ ჩვენი სიკეთე და ჩვენი გულუხვობა და ქველმოქმედება. როდესაც გულის ამაჩუყებელი ისტორიები გვესმის და გვგონია, რომ ჩვენ მართლაც კეთილები ვართ და ყოველივე კარგს ვიმსახურებთ ღმერთისგან, მაშინ სერიოზულად ვცდებით.

სული, ხორცი და რჯული

გალ. 5:16-ში პავლე სულიერ სვლაზე საუბრობს. იგი ამბობს, რომ სულიერად სიარული არ ნიშნავს რჯულში სიარულს. იმისათვის, რომ რჯულში არ ვიყოთ, ქრისტეს რწმენა და იმედი უნდა გვქონდეს, რადგან მხოლოდ ქრისტე აუქმებს ცოდვისათვის სასჯელს და რჯულის მონობას. პავლე ამბობს, რომ ის, ვინც სულიერად დადის, არ ასრულებს ხორციელ სურვილებს, ანუ, არ აღასრულებს ხორცის საქმეებს, რომლებიც 5:19-21-შია ჩამოთვლილი. ისინი, ვინც ხორცის სურვილებს ასრულებენ, სულიერად არ დადიან და ამიტომაც ისინი ქრისტეს / მადლის სახარებას ვერ იწამებენ. ურწმუნონი კვლავ თავიანთ ცოდვებში რჩებიან და კვლავ ურწმუნონი არიან, თუნდაც რელიგიურ დღესასწაულებზე და კვირას მორწმუნეებივით იქცეოდნენ.

მნიშვნელოვანია, რომ სახარების ბუნებიდან გამომდინარე, ანუ მორწმუნეებს ცოდვებს რომ პატიობს, პავლე ვერ იტყოდა, რომ „ხორცის საქმეების“ აღსრულება ადამიანს ცხონებას წაართმევს და მარადიულ წყევლას დაუმკვიდრებს. ასეთი რამ ნიშნავს, რომ ცხონება საერთოდ არ არსებობს, რადგან არ არსებობს ადამიანი, რომელსაც 5:19-21-ში ჩამოთვლილი ცოდვები არ ჩაუდენია, მითუმეტეს, თუ მხედველობაში მივიღებთ ცოდვის განმარტებას, როგორც ის მათეს სახარების მე-5 თავშია მოცემული. მაშინ, გამოდის, რომ პავლე თავადვე ეწინააღმდეგება გალატელთა მიმართ თავისივე ეპისტოლეს, რომელშიც გალატელებს ეუბნება, რომ მათ ქრისტეს ღვაწლის ქმედითობის უნდა სწამდეთ და არ მოექცნენ რჯულის ქვეშ, ანუ „მონობის უღელში“.

მორწმუნეებმა, რომლებიც ქრისტემ გამოისყიდა და რომლებიც რჯულში აღარ არიან, სულიერად უნდა იარონ. ზუსტად ამას ეუბნება პავლე გალატელებს: იწამონ მხოლოდ ქრისტე. ამით ისინი სულს მიიღებენ და მასში ივლიან. შესაძლებელია თუ არა, იწამო, მიიღო სული, მასში კი არ იარო? რათქმაუნდა, მორწმუნეებს თავისი მარცხი მოსდით, როდესაც მათთვის მიცემულ სინათლეში დადიან. ზუსტად ეს არის ცოდვა. მაგრამ, დიდი სხვაობაა შეცდომების დაშვებასა და ხორცში სიარულს შორის, როდესაც ხორცში სიარული ჩვეულ ცხოვრების წესად მიგვაჩნია.

გამიგია ფრაზა: „იარეთ სულში და ნუ აღასრულებთ ხორცის სურვილებს“. მე ეს ფრაზა შემდეგნაირად მესმოდა: „თუ გინდათ რაიმე ხერხი, რომელიც საშუალებას მოგცემთ, რომ ხორციელი ცოდვები არ ჩაიდინოთ, მაშ, აჰა ეს ხერხი: იარეთ სულში“. მე ეს კონტექსტიდან ამოგლეჯილად გავიგე, რომ თუ ხშირად ვილაპარაკებ ენებზე და მისტიურ ოცნებებს მივეცემი, ხორცის სურვილებს აღარ აღვასრულებ.

რათქმაუნდა, ეს ვერ იქნება ამ მუხლის მნიშვნელობა, რადგან მას თავისი კონტექსტი გააჩნია. უბრალოდ რომ შეგვეძლოს სულიერად სიარულის არჩევა, თითქოს, ეს იყოს არჩევანი, რომელსაც ყველას შეუძლია თავისუფლად გააკეთოს, მაშინ, საქმეებით გამართლება ბილეთივით იქნებოდა. რა საჭირო იქნებოდა მაცხოვარი, უბრალოდ და მარტივად რომ შეგვეძლოს „სულიერად სიარულის“ არჩევა და ამით სიმართლის მიღწევა? მაშინ, ჩვენი რელიგია იქნებოდა კეთილმსახურების ანდა მისტიციზმის რელიგია და არა ქრისტიანობა. ცოდვით დაცემას არ ექნებოდა თავისი მოქმედება და არც მაცხოვარი იქნებოდა საჭირო.

ახლა როგორც მესმის ამ სიტყვების მნიშვნელობა, შემდეგია: „გჯეროდეთ და გწამდეთ ქრისტესი და იმისა, რომ მასში იქნებით მართალნი; გჯეროდეთ და გწამდეთ ცოდვების მიტევებისა, და მერე, როცა აღარ იქნებით რჯულში, არამედ იქნებით სულში, აღარ შეასრულებთ ხორციელ სურვილებს. ამის ნაცვლად, ღვთის სულში იცხოვრებთ, სადაც არის პატიება, სიცოცხლე, სიწმინდე, ზრდა და ცათა სასუფევლის მარადიული მოქალაქეობა. იარეთ სულში, რადგან სულში ცხოვრობთ“!

ასეთი მნიშვნელობა გალატელთა მიმართ ეპისტოლეს მთლიან შინაარსს და მთელი ახალი აღთქმის კონტექსტს შეესაბამება.

გულწრფელად მაინტერესებს სხვა ინტერპრეტაციები. ეს არ არის გამოწვევა, არამედ გულწრფელი ინტერესი სხვათა აზრის მიმართ. რათქმაუნდა, ეს აზრი წმინდა წერილითა და კონტექსტით უნდა იყოს გამყარებული.

პრაქტიკული გამოყენება

ჩვენთვის საკმარისია, რომ ვაღიაროთ ჩვენი დაცემულობა; ვაღიაროთ, რომ ვართ მანკიერი ცოდვილები, ზუსტად ესეთივე, როგორც სხვები, ვინც გვინდა, რომ ქრისტეში მოვაქციოთ. ვაღიაროთ, რომ ღვთის მადლი გვიხსნის ქრისტეს რწმენის მიერ. სად ვკითხულობთ ახალ აღთქმაში, რომ უნდა „შევცვალოთ საზოგადოება“, „მოვახდინოთ მთავრობის რეფორმა“ ან „გამოვასწოროთ კულტურა“? სად გვეუბნება წმინდა წერილი, რომ კულტურა ქრისტეს უნდა დავუქვემდებაროთ ან „შევცვალოთ სხვათა ცხოვრება“? ჩვენ უნდა ვიქადაგოთ სახარება, როგორც ინსტრუმენტი, რომლითაც ურწმუნოები შეიძლება ცხონდნენ; ვასწავლოთ სახარება მათ, ვისაც ქრისტეს მცნებები სწამს, რათა დავეხმაროთ სულიერ ზრდაში და ჩვენ თავადაც გავიზარდოთ, როგორც ერთგული მოწაფეები.

თუ ვინმემ იცით, სად წერია „სოციალური ტრანსფორმაციების“ შესახებ, გთხოვთ, გამაგებინოთ.

ვიცით ძველი აღთქმის ცნობილი პასაჟი: „ჩემი ერი, რომელიც ჩემი სახელით იწოდება, თავს დაიმდაბლებს და ილოცებს... მაშინ განვკურნავ მათ მიწას“. თუმცა, ეს ძალიან შორია იმისგან, რომ ქრისტიანობას სოციალური, კულტურული და ზნეობრივი რეფორმის მოძრაობა ვუწოდოთ. თანაც, აქ საუბარია „ჩემს ხალხზე“ და არა ყველაზე.

დაიცადეთ: განა მისტიური კეთილმსახურება ასეთ აზროვნებასა და სწავლებას არ გამორიცხავს?

არსებობს რწმენის სახეობა, რომელსაც შეიძლება ვუწოდოთ „კეთილმსახურება“[10], რომლის თანახმადაც, ქრისტიანული სწავლებები და ბიბლიური პრინციპები, არსებითად, გამოუსადეგარი და უმნიშვნელოა, რადგან საჭიროა მხოლოდ „იესო გულში“ გვყავდეს, გვიყვარდეს ღმერთი და ადამიანები. ამის იქით რაც რაიმე დეტალია, შეიძლება შენთვის „სწორი იყოს“, ჩემთვის კი არა. ერთის მხრივ, ეს ძალიან მიმზიდველად და მარტივად ჩანს. მეორეს მხრივ კი, ამას გარკვეულ ფატალური პრობლემები აქვს.

ამ პრობლემებს ასე შევაჯამებდი: ასეთი ფილოსოფია ჩაანაცვლებს ჩვენს ძალისხმევასა და „სიკეთეს“; ჩაანაცვლებს ჩვენს სულიერ სიღრმესა და კეთილმსახურებას; ჩაანაცვლებს იესოს ისტორიულ გზავნილს და მის მიერ აღსრულებულ ღვაწლს, რომლის გარეშეც ცოდვებში დავიკარგებით, ხოლო თუ ცოდვებში დავიკარგებით, მაშინ ჩვენი მხრიდან „სიკეთის“ მცდელობა ფუჭია. დავამატებდი, რომ „შენთვის სწორია, ჩემთვის კი არა“ მიდგომა სრულიად არათანმიმდევრულია. არც ერთ ადამიანს არ უყვარს ღმერთი და მოყვასი 100%-ით. ეს ვერავინ აღასრულა ქრისტეს გარდა. აქედან გამომდინარე, ისევ ვუბრუნდებით სახარებას, ქრისტეს ჭეშმარიტებებსა და ბიბლიურ სწავლებას და არა ჩვენს კეთილმსახურებას.

არსებითად, ქრისტიანობა ნიშნავს (1) გჯეროდეს და გწამდეს იმისა, რაც ჩვენამდე ძალიან დიდი ხნის წინ მოხდა; (2) გჯეროდეს და გწამდეს ადამიანისა, ვინც ეს აღასრულა; გჯეროდეს და გწამდეს (3) წერილისა, რომელიც ამ ამბებს აღწერს და (4) გჯეროდეს და გწამდეს იმ ფაქტისა, რომ ეს ყველაფერი პირადად ჩვენ გვეხება, რადგან ღმერთმა გადაწყვიტა ასე. ქრისტიანობა არ შედგება იმისგან, რომ ჩვენ გვიყვარს ღმერთი და მოყვასი, მიუხედავად იმისა, რომ ეს სიყვარული წმინდა ცხოვრებაში აისახება. ჩვენი ზრდა ამ სიყვარულში განპირობებულია მადლით, რადგან ღვთის სული ჩვენს მიერ და ჩვენთვის იმაზე გაცილებით მეტს აკეთებს, ვიდრე თავად ჩვენ შეგვიძლია. „კეთილმსახურება“, იმ გაგებით, როგორც მე ვიყენებ ამ ტერმინს, ნიშნავს, რომ ქრისტიანობა შედგება ჩვენი საქმეებისგან, ანუ საქმეების რელიგიაა.

კეთილმსახურება კარგია, როგორც განწმენდის[11] პროცესის ნაწილი. ის კარგია, როდესაც მადლისმიერია და არა როდესაც მივიჩნევთ მას მთავარ მოვლენად, რომელიც ჩვენი სიკეთისგან მომდინარეობს.

 



[1] Wayward - გზააბნეული, გზას აცდენილი.

[2] Exhortation - დარიგება.

[3] Connotation - სიტყვის, ცნების ძირითადი მნიშვნელობის თანმდევი მნიშვნელობა.

[4] Relinquishes - უთმობს.

[5] To elevate - ამაღლება.

[6] Commensurate - თანაბარი, თანაზომიერი, პროპორციული.

[7] Sanctification - განწმენდა, წმინდანად გახდომა, წმინდანად შერაცხვა.

[8] To shirk - თავის არიდება.

[9] Diatribe - მხილება.

[10] Pietism.

[11] Sanctification.

იდეის ავტორი , ტექსტის კორექცია  : მ.მ

თარმნა : ლ. ხომასურიძე