იღუმენი ნიკონ ვორობიოვი - სასულიერი სასწავლებლის პრობლემებზე .

სასულიერო განათლების შესახებ

სასულიერო სკოლა იძლევა ქრისტიანობის გარკვეულ თეორიულ ცოდნას. ამ ცოდნის გამო, შეიძლება, სავსებით დამსახურებულად გქონდეს ღვთისმეტყველების დოქტორის წოდება, მაგრამ ამასთანავე სავსებით არ გწამდეს არა მარტო ქრისტე, არამედ ღვთის არსებობასაც კი უარყოფდე. მხოლოდ გამოცდილება, ქრისტესთან რეალური ურთიერთობა იძლევა ცოცხალ, ხილულ რწმენას. ის მოიპოვება მრავალი განსაცდელით, დაბრკოლებით, დაცემით, აღდგენითა და სხვა გზებით, რომელთაც ჯერ სიმდაბლემდე მივყავართ (სიმდაბლის ხარისხი სხვადასხვაა), შემდეგ კი სხვა სულიერ მონაპოვრებამდეც. შეევედრე უფალს, მოგმადლოს გონიერება, რათა ცოდვით დაცემაცა და დაბრკოლებაც შენს სასარგებლოდ, სულიერი ზრდისთვის, გამოიყენო. მთავარი კი ისაა, რომ ყოველთვის ღვთის სასუფეველს უნდა ვეძიებდეთ, რათა ვპოვოთ...

"სემინარიებსა და აკადემიებში სქოლასტიკით კი არ უნდა კავდებოდნენ , არამედ უნდა მოქმედებდნენ კეთილად გულსა და ნებელობაზე და არა მხოლოდ გონებასა და მახსოვრობაზე "

სასულიერო სასწავლებელში არსებულ მდგომარეობაზე

“…სახეზე გვაქვს სასულიერო სასწავლებლების ცრუ მიმართულება, რადგან მათ მექანიკურად აიღეს გარეგნული წყობა ძველი სკოლისა მისი ღირსების გარეშე, ამჟამინდელი მდგომარეობის გაუთვალისწინებლად. აქ გამეფებულია მოსწავლეების, როგორც მონების და არა როგორც თავისუფალი ცოცხალი პიროვნებების მიმართ დამოკიდებულება… უნებურად გახსენდება წმ. ტიხონ ზადონელის სიტყვები, რომ ქრისტიანობა შეუმჩნევლად ტოვებს ადამიანებს და რჩება მხოლოდ ფარისევლობა. ეს ნათქვამია ორასი წლის წინ. და ახლა რა მდგომარეობაა? სასულიერო სკოლა მკვდარია და შესაბამისად მკვდრებს უშვებს. მალე მკვდრები დაასაფლავებენ მკვდრებს…” 

სასულიერი სასწავლების დანიშნულებასა და მის მიერ დასასახ ამოცანებზე .

სასულიერო  სემინარია - აკადემია ვალდებულია მოსწავლეს :

1 -  რწმენა განუმტკიცოს .

2 - ასწავლოს ლოცვა .

3 - ასწავლოს საკუთარი დაცემულობის შეცნობა .

4 - ასწავლოს ცოდვასთან და ვნებებთან ბრძოლა , ისე როგორც წმ. მამები იბრძოდნენ.

5 -  ასწავლოს წმ. მამათა შრომების  არა  მხოლოდ გონებით, არამედ გულით გაგება და  განცდა  , ხოლო მათი მეშვეობით კი სახარების  სულით შემეცნება ; რათა ეს ყოველივე გულის ცოცხალ  ნაწილად იქცეს , რომელიც სულის ყველა მოთხოვნილებას გამოეხმაურება და უპასუხებს  . რათა სახარება არ იქცეს მხოლოდ  თეორიულ საგნად , რომელიც ოდენ დაზეპირებას მოითხოვს.

6 -  ასწავლოს  , სახარებისეული მცნებები  აღიქვას  არა როგორც დაბრკოლებები თვითნებური ცხოვრების გზაზე  ან  როგორც  ერთგვარი ეთიკის ნორმები და მორალი  , რომელიც საზოგადოებრივ ცხოვრებაშია  მიღებული  , არამედ  როგორ გზა , რომელსაც იგი ძვირადღირებული მარგალიტის აღმოჩენისაკენ მიყავს , რომელსაც შეხედავს რა ადამიანი, მზად იქნება ყოველივე გაყიდოს  ( ანუ ამ ცხოვრებისეული ამაო ინტერესები , მისწრაფებები , სიამოვნებანი და სხვა ყოველივე, რითიც ეს სოფელი ცოცხლობს) და ეს ყოველი აღასრულოს არა იმდენად თავის იძულებით , რამდენადაც ამ ,,ძვირადღირებული მარგალიტის“ ( ცათა სასუფევლის) შეძენის სურვილით . ამის შეძენა კი ყველა იმ ადამიანს შეუძლია, ვისაც სწამს ქრისტე  და ყველა ღონით ცდილობს მისი მცნებებით ცხოვრებას ...

რამდენი საინტერესო საკითხის  უწყებაა  შესაძლებელი სტუდენტებისათვის ახალი აღთქმიდან (იგავთა ,პავლე მოციქულის ეპისტოლეებისა და სხვა რთულად გ ასაგები ადგილების წმ. მამებისეული განმარტებები  , პავლე მოციქულის სწავლება ძველ და ახალ კაცზე (ადამზე) , სულიერი ცხოვრების საფუძვლების ახსნა , ცხონების მართლმადიდებლური გაგება და სხვა მრავალი ) ნაცვლად ტექსტის უშინაარსო კრიტიკისა და დროის უქმად ფლანგვისა , რომელსაც არანაირი კავშირი არ აქვს იმ უმთავრესი მიზანთან , რისთვისაც ჩვენი მაცხოვარი განკაცდა , რისთვისაც დააარსა ეკლესია  და რისთვისაც უნდა არსებობდნენ კიდევაც  სასულიერო სასწავლებლები .  მიზანი ამ ყოველივესი კი  ერთადერთია -  ადამიანის სულის განკურნება , ცხონება . . .

.. უკვე მოკლე ,  არასრული ჩამონათვალი სასულიერო სასწავლების გგემებისა ცხადჰყოფს  იმას , თუ როგორ შორს არის თანამედროვე  სემინარია- აკადემია  ნამდვილი,  ზემოთქმული ამოცანების დასახვისაგან . ყველაფერი შეცვლას საჭიროებს ,  სასწავლო პოლიტიკით დაწყებული -ადმინისტრაციით დასრულებული , თვით შენობაც კი შესაცვლელია . იტყვიან -  ეხლა ამ ცვლილებების დრო არ არისო  . და ყველაფრის  თუ არა , რაღაცის შეცვლა მაინც შესაძლებელია კეთილი ნების არსებობის შემთხვევაში . მთავარია  ყველას ქონდეს მხედველობაში ეს მიზანი და ვისაც რა ძალუძს თავისი მხრიდან მაქსიმუმი გააკეთოს , და ეს თუ ასე იქნება, მოსწავლეების მიმართ მაინც აღარ იქნება ის საშინელი ბატონ-ყმური დამოკიდებულება რაც სამწუხაროდ ასე ძლიერ არის დამკვიდრებული ,  არამედ იქნება მათ მიმართ  სწორი მიდგომა, როგორც ცოცხალი და ღირსეული პიროვნებებისადმი , რომელთა წინაშეც რექტორიდან დაწყებული , უკანასკნელი თანამშრომლით დამთავრებული , თავს იმ მოვალეებად უნდა თვლიდნენ , რომელთაც ვალის გადახდაც არ ძალუძთ ..