,,არა მოვედ წოდებად მართალთა, არამედ ცოდვილთა სინანულად“ ანუ ვინ ვართ ეკლესია ?!

  ძველ აღთქმაში არსებობს ერთი ძალიან მნიშვნელოვანი  ადგილი ოსია წინასწარმეტყველის წიგნში , სადაც საუბარია იმაზე , თუ ერთის მხრივ რა მდგომარეობაში იყო  კაცობრიობა და მეორეს მხრივ იმაზე თუ როგორ სწყურია მოწყალე ღმერთს ამ კაცობრიობის გამოხსნა, თვით თავის უკიდურესი დამცრობისა და წარმოცალიერების ( კენოზისის) გზით , ვინაიდან უმიზეზი და დაუსაბამო სიყვარულს არ ძალუძს გულგრილად უჭვრეტდეს მისი საყვარელი ქმნილების დაღუპვას და გადაგვარებას . ამ წინასწარგანზრახული ღვაწლის ერთ ერთ მთავარ წინასახედ  ძველ აღთქმაში წინასწარმტყველ ოსიასადმი მიმართული ღვთის ბრძანება შეგვიძლია მივიჩნიოთ , სადაც ნათქვამია  : ,, როცა იწყო უფალმა ქადაგება ოსიას პირით, უთხრა ოსიას: წადი, მოიყვანე გარყვნილი ქალი და გააჩინე გარყვნილების შვილები, რადგან გაირყვნა ქვეყანა და განუდგა უფალს „ .(ოსია 1 ; 2) ამ ადგილს წმ. ირინეოს ლიონელი ამგვარად განმარტავს : ,,  წინასწარმეტყველი ოსია არა მხოლოდ სიტყვებით  იუწყება მომავალზე , არამედ მას მოქმედებით გადმოგვცემს , ამიტომ წინასწარმეტყველ ოსიას ცოლად მეძავი მოჰყავს , რითიც წინასწარმეტვლებს იმაზე , რომ მიწაზე მცხოვრებნი განუდგებიან ღმერთს და მრუშობას მიეცემიან მის (ღვთის) წინააღმდეგ  , და სწორედ ამ ხალხიდან კეთილინებებს ღმერთი შექმნას თავისი ეკლესია, რომელიც განწმენდილი იქნება მის ღვთაებრივ ძესთან თანაზიარებით ისე , როგორც მეძავი იქნა განწმედილი წინასწარმეტყველთან შეუღლების გზით „  (- „არა უხმს ცოცხალთა მკურნალი, არამედ სნეულთა. ხოლო თქვენ წარვედით და ისწავეთ, რაჲ არს: წყალობაჲ მნებავს და არა მსხვერპლი, რამეთუ არა მოვედ წოდებად მართალთა, არამედ ცოდვილთა სინანულად“ (მათე 9 , 12-13  მ.მ ) სწორედ ამ წინასწარმეტყველების აღსრულებაში მოყვანაა . იგივეს ბრძანებს   წმ. იოანე ოქროპირიც , როდესაც პავლე მოციქულის ეფესელთა მიმართ ეპისტოლის ამ ნაწილს განმარტავს : ,,  25. ქმრებო, გიყვარდეთ თქვენი ცოლები, როგორც ქრისტემ შეიყვარა ეკლესია და თავი გასწირა მისთვის , 26. რათა სიწმიდით შეემოსა, მას შემდეგ, რაც გაწმინდა წყლის საბანელით და სიტყვით , 27. და ამრიგად განემზადებინა იგი თავის დიდებულ ეკლესიად, ყოველგვარი ნაკლის, მანკის და სხვა მისთანათა გარეშე, არამედ რათა წმიდა და უმწიკვლო ყოფილიყო.“ (ეფს.5)

/- თქვა რა : ,, თავი გასწირა მისთვის „ მოციქულმა თან დაურთო  ,, 26. რათა სიწმიდით შეემოსა, მას შემდეგ, რაც გაწმინდა წყლის საბანელით და სიტყვით „  . სიტყვით ,,განწმინდა „ მან იმაზე მიანიშნა , რომ მანამდე იგი ( ეკლესია) იყო უწმინდური და შებილწული , და არა უბრალოდ შებილწული , არამედ სრულიან შერყვნილი . რადგან იგი შეიბილწა ცეცხლითა და წუნწუბით , ჩირქითა და სისხლით  და სხვა მრავალი მსგავსი სიბინძურით . თუმცა მან ( ღმერთმა) არა გარემიიქცია პირი თვისი ამ უმსგავსობისაგან , არამედ შესცვალა მისი სახე , გამოასწროა მისი ყოფა , მიუტევა მისი ცოდვები . და მან ამით არა მხოლოდ განწმინდა მისი ბიწიერება , არამედ მისი სიმჭკნარე და სიბერეც განაახლა და ცოდვისაგან შემდგარი ძველი კაცი შემუსრა . ,, და ამრიგად განემზადებინა იგი თავის დიდებულ ეკლესიად, ყოველგვარი ნაკლის, მანკის და სხვა მისთანათა გარეშე, არამედ რათა წმიდა და უმწიკვლო ყოფილიყო „.  ქრისტემ ეკლესია არა მხოლოდ შვნეიერად გარდაქმნა , არამედ გააახალგაზრდავა კიდეც და არა მხოლოდ სხეულებრივი თვისობრიობით , არამედ ნების სიმტკიცითა და კეთილმიდრეკილებით . და არა მხოლოდ ის არის გასაკვირი , რომ მან შეიუღლა უსახური , ულამაზო , მოხუცი და მჭკნარი და არ იბრუნა პირი მისი შეუხედავობისაგან , არამედ ის , რომ მან თავიც კი გასწირა მისთვის (ეკლესიისთვის) და ამგვარად გამოუთქმელი სილამაზე შესძინა მას . და ის რომ ქრისტე  ხშირად ხედავს მას კვლავაც შებილწულს და უწმინდურობით გათხვრილს იგი არ ტოვებს მას თავისი ღვთაებრივი მზრუნველობის გარეშე ,  არამედ მარადის კურნავს და აღადგინებს  ‘’

მრავალი ამგარი განმარტება შეიძლება მოიძებნოს ქრისტესა და ეკლესიის ურთიერთდამოკიდებულებაზე , თუმცა ვფიქრობ აქ გაჟღერებული სწავლებანი საკმარისი იქნება იმის დასანახად , თუ რა მდგომარეობაში ვიყავით და რა მოიმოქმედა ( და მარადის მოქმედებს) სიყვარულის ღმერთმა ჩვენს გამოსახსნელად . სამწუხარო კი ის არის , რომ ეკლესიას გარდა ამ ღვთის მიერ განახლებებული და განათლებული მხარისა, მუდამ თან დაყვება , როგორც სერგეი ფუდელი იტყოდა ,,ბნელი ორეული’’ , რომელიც პირქუშია , გარეგნულად იღებს იმ პატივს და ნათელს რაც ეკლესიას ეკუთვნის, თავად კი სბნელესა და წყვდიადშია . ამ ე.წ ,, ბნელი ორეულის „ ეკლესიის წევრები ვერ იღებენ თავის თავში ღვთიურ სიყვარულს , სიკეთესა და სინათლეს რადგან არ იციან საკუთარი თავი , ვერ შეიცნეს ღვთის სიყვარული და მოწყალება საკუთარ დაცემულობაში . ამიტომ  სავსე არიან შურით , ბოღმით , უსიყვარულობით , განმკითხველობით , მუდამ მტრის ძიებით ,  და ამ შინაგან მდგომარეობას გაურბიან გარეგანი წესების და კანონების ზედმიწევნითი დაცვით , რასაც თვითკმარ სათნოებად მიიჩნევენ . მათში სჭარბობს ცრუ თავდაბლობა და თავხედური კადნიერება , ფანატიზმი და უგონო რადიკალიზმი . სწორედ ეს ჯოჯოხეთური ეკლესია იკავებს ხშირად იმ ნათელი ეკლესიის ადგილს , რომელზეც ზემოთ არის საუბარი . ამიტომ თითოეულ ჩვენგანზეა დამოკიდებული ის , თუ რამდენად ვიცხოვრთ ქრისტეს მცნებებით , რამდენად იბრწყინებს ჩვენში საღვთო ნათელი , რამდენად გვექნება  რწმენის მიერ კეთილი საქმეები , რათა არათუ იგმობოდეს ,,ეკლესიის ბნელი ორეულის“  გამო მისი წმინდა სახელი - ,, 24. ვინაიდან, როგორც წერია, თქვენს გამო იგმობა ღვთის სახელი წარმართთა შორის.“(რომ.2) -  ,, მათ მიერ რომ იგმობა, თქვენით კი იდიდება.“(პეტრე -1) , , არამედ იდიდებოდეს ჩვენი,  ნათლის ეკლესიის კეთილმსახური , სიხარულიათა  და სიყვარულით სავსე ცხოვრებით , როგოც ნათქვამია წმ. მახარებელი მათეს მიერ : ,, "ეგრეთ ბრწყინევდინ ნათელი თქუენი წინაშე კაცთა, რაჲთა იხილონ საქმენი თქუენნი კეთილნი და ადიდებდენ მამასა თქუენსა ზეცათასა". (მთ. 5;16) .

იღუმენი ნიკონ ვორობიოვი - სასულიერი სასწავლებლის პრობლემებზე .

სასულიერო განათლების შესახებ

სასულიერო სკოლა იძლევა ქრისტიანობის გარკვეულ თეორიულ ცოდნას. ამ ცოდნის გამო, შეიძლება, სავსებით დამსახურებულად გქონდეს ღვთისმეტყველების დოქტორის წოდება, მაგრამ ამასთანავე სავსებით არ გწამდეს არა მარტო ქრისტე, არამედ ღვთის არსებობასაც კი უარყოფდე. მხოლოდ გამოცდილება, ქრისტესთან რეალური ურთიერთობა იძლევა ცოცხალ, ხილულ რწმენას. ის მოიპოვება მრავალი განსაცდელით, დაბრკოლებით, დაცემით, აღდგენითა და სხვა გზებით, რომელთაც ჯერ სიმდაბლემდე მივყავართ (სიმდაბლის ხარისხი სხვადასხვაა), შემდეგ კი სხვა სულიერ მონაპოვრებამდეც. შეევედრე უფალს, მოგმადლოს გონიერება, რათა ცოდვით დაცემაცა და დაბრკოლებაც შენს სასარგებლოდ, სულიერი ზრდისთვის, გამოიყენო. მთავარი კი ისაა, რომ ყოველთვის ღვთის სასუფეველს უნდა ვეძიებდეთ, რათა ვპოვოთ...

"სემინარიებსა და აკადემიებში სქოლასტიკით კი არ უნდა კავდებოდნენ , არამედ უნდა მოქმედებდნენ კეთილად გულსა და ნებელობაზე და არა მხოლოდ გონებასა და მახსოვრობაზე "

სასულიერო სასწავლებელში არსებულ მდგომარეობაზე

“…სახეზე გვაქვს სასულიერო სასწავლებლების ცრუ მიმართულება, რადგან მათ მექანიკურად აიღეს გარეგნული წყობა ძველი სკოლისა მისი ღირსების გარეშე, ამჟამინდელი მდგომარეობის გაუთვალისწინებლად. აქ გამეფებულია მოსწავლეების, როგორც მონების და არა როგორც თავისუფალი ცოცხალი პიროვნებების მიმართ დამოკიდებულება… უნებურად გახსენდება წმ. ტიხონ ზადონელის სიტყვები, რომ ქრისტიანობა შეუმჩნევლად ტოვებს ადამიანებს და რჩება მხოლოდ ფარისევლობა. ეს ნათქვამია ორასი წლის წინ. და ახლა რა მდგომარეობაა? სასულიერო სკოლა მკვდარია და შესაბამისად მკვდრებს უშვებს. მალე მკვდრები დაასაფლავებენ მკვდრებს…” 

სასულიერი სასწავლების დანიშნულებასა და მის მიერ დასასახ ამოცანებზე .

სასულიერო  სემინარია - აკადემია ვალდებულია მოსწავლეს :

1 -  რწმენა განუმტკიცოს .

2 - ასწავლოს ლოცვა .

3 - ასწავლოს საკუთარი დაცემულობის შეცნობა .

4 - ასწავლოს ცოდვასთან და ვნებებთან ბრძოლა , ისე როგორც წმ. მამები იბრძოდნენ.

5 -  ასწავლოს წმ. მამათა შრომების  არა  მხოლოდ გონებით, არამედ გულით გაგება და  განცდა  , ხოლო მათი მეშვეობით კი სახარების  სულით შემეცნება ; რათა ეს ყოველივე გულის ცოცხალ  ნაწილად იქცეს , რომელიც სულის ყველა მოთხოვნილებას გამოეხმაურება და უპასუხებს  . რათა სახარება არ იქცეს მხოლოდ  თეორიულ საგნად , რომელიც ოდენ დაზეპირებას მოითხოვს.

6 -  ასწავლოს  , სახარებისეული მცნებები  აღიქვას  არა როგორც დაბრკოლებები თვითნებური ცხოვრების გზაზე  ან  როგორც  ერთგვარი ეთიკის ნორმები და მორალი  , რომელიც საზოგადოებრივ ცხოვრებაშია  მიღებული  , არამედ  როგორ გზა , რომელსაც იგი ძვირადღირებული მარგალიტის აღმოჩენისაკენ მიყავს , რომელსაც შეხედავს რა ადამიანი, მზად იქნება ყოველივე გაყიდოს  ( ანუ ამ ცხოვრებისეული ამაო ინტერესები , მისწრაფებები , სიამოვნებანი და სხვა ყოველივე, რითიც ეს სოფელი ცოცხლობს) და ეს ყოველი აღასრულოს არა იმდენად თავის იძულებით , რამდენადაც ამ ,,ძვირადღირებული მარგალიტის“ ( ცათა სასუფევლის) შეძენის სურვილით . ამის შეძენა კი ყველა იმ ადამიანს შეუძლია, ვისაც სწამს ქრისტე  და ყველა ღონით ცდილობს მისი მცნებებით ცხოვრებას ...

რამდენი საინტერესო საკითხის  უწყებაა  შესაძლებელი სტუდენტებისათვის ახალი აღთქმიდან (იგავთა ,პავლე მოციქულის ეპისტოლეებისა და სხვა რთულად გ ასაგები ადგილების წმ. მამებისეული განმარტებები  , პავლე მოციქულის სწავლება ძველ და ახალ კაცზე (ადამზე) , სულიერი ცხოვრების საფუძვლების ახსნა , ცხონების მართლმადიდებლური გაგება და სხვა მრავალი ) ნაცვლად ტექსტის უშინაარსო კრიტიკისა და დროის უქმად ფლანგვისა , რომელსაც არანაირი კავშირი არ აქვს იმ უმთავრესი მიზანთან , რისთვისაც ჩვენი მაცხოვარი განკაცდა , რისთვისაც დააარსა ეკლესია  და რისთვისაც უნდა არსებობდნენ კიდევაც  სასულიერო სასწავლებლები .  მიზანი ამ ყოველივესი კი  ერთადერთია -  ადამიანის სულის განკურნება , ცხონება . . .

.. უკვე მოკლე ,  არასრული ჩამონათვალი სასულიერო სასწავლების გგემებისა ცხადჰყოფს  იმას , თუ როგორ შორს არის თანამედროვე  სემინარია- აკადემია  ნამდვილი,  ზემოთქმული ამოცანების დასახვისაგან . ყველაფერი შეცვლას საჭიროებს ,  სასწავლო პოლიტიკით დაწყებული -ადმინისტრაციით დასრულებული , თვით შენობაც კი შესაცვლელია . იტყვიან -  ეხლა ამ ცვლილებების დრო არ არისო  . და ყველაფრის  თუ არა , რაღაცის შეცვლა მაინც შესაძლებელია კეთილი ნების არსებობის შემთხვევაში . მთავარია  ყველას ქონდეს მხედველობაში ეს მიზანი და ვისაც რა ძალუძს თავისი მხრიდან მაქსიმუმი გააკეთოს , და ეს თუ ასე იქნება, მოსწავლეების მიმართ მაინც აღარ იქნება ის საშინელი ბატონ-ყმური დამოკიდებულება რაც სამწუხაროდ ასე ძლიერ არის დამკვიდრებული ,  არამედ იქნება მათ მიმართ  სწორი მიდგომა, როგორც ცოცხალი და ღირსეული პიროვნებებისადმი , რომელთა წინაშეც რექტორიდან დაწყებული , უკანასკნელი თანამშრომლით დამთავრებული , თავს იმ მოვალეებად უნდა თვლიდნენ , რომელთაც ვალის გადახდაც არ ძალუძთ ..