ეკლესია და დრო .

  წინამდებარე სტატიის ავტორია ,  თანამედროვეობის ერთ-ერთი დიდი ფილოსოფოსი და მოაზროვნე , იტალიელი მეცნიერი -  ჯორჯიო აგამბენი .  მიმართვა რომელსაც ამ სტატიაში შემოგთავაზებთ მის მიერ წაკითხული იქნა პარიზის ღვთისმშობლის კათოლიკურ ტაძარში . სტატია მიემართება საკუთრივ კათოლიკურ ეკლესიას , თუმცა არანაკლებ აქტუალური შეიძლება იყოს მართლმადიდებელი ეკლესიისათვისაც . 

ერთ-ერთი უძველესი ქრისტიანული ტრადიციის ტექსტის შესავალი, რომელსაც წარმოადგენს მღვდელმოწამე კლიმენტი რომაელის ეპისტოლე კორინთელთა მიმართ,  ასეთი სიტყვებით იწყება: ,,რომში მყოფი ღვთის ეკლესია და კორინთოში მყოფი ღვთის ეკლესიები". ბერძნული სიტყვა ,,παροικουσα - პაროიკუსა”, რომელიც მე გამოვიყენე, როგორც ,, მყოფი " ეტიმოლოგიურად ნიშნავს დროებით განდევნილობაში მყოფს, დროებით ბინადარს,  სხვა მხრიდან მოსულს,  რომლის არსიც  წინააღმდეგობრივია  ადგილობრივი, სრულუფლებიანი მოქალაქეობრივი ცნებისა, რომელიც ბერძნულად გამოითქმის, როგორც ,,κατοικείν - კატაიკინ". ეს შესავალი და ეს მიმართვა ისტორიის ყოველ კონკრეტულ მომენტში მეორდება, და მეორდება აქ და ამჟამად, ღვთის ეკლესიებში, რომლებიც მსხემობენ და იმყოფებიან პარიზში. ჩემი დღევანდელი მიმართვის თემაა - მესია, ბერძნულად ,,παροικείν"  უცხოტომელის მყოფობა. ტერმინი, რომელიც განსაზღვრავს ქრისტიანის ადგილს სამყაროში და მისი მესიანური დროის გამოცდილებას. ასევე  მოციქული პეტრე თავის ეპისტოლეში (1 პეტ. 1, 17)  საუბრობს რა ეკლესიის დროზე, იყენებს  ბერძნულ სიტყვას  -  ,, ho χρονος tēs παροικιας -  ჰო ხრონოს ტეს პარიკიას" - რაც თავის მხრივ ნიშნავს - ,,მსხემობის (მწირობის) ან უცხოდყოფნის  დროს.

ტერმინი ,,მყოფობა" არ შეიცავს არანაირ ქრონოლოგიურ მითითებას. ეკლესიის მყოფობა დედამიწაზე შეიძლება გრძელდება,  მაგრამ რეალურად იგი უკვე გაგრძელდა საუკუნეებისა და ათასწლეულების განმავლობაში იმგვარად, რომ სრულიადაც არ არღვევს მესიანური დროის გამოცდილების განსაკუთრებულ უნიკალურობას. საჭიროა განსაკუთრებულად აღინიშნოს ამ უკანასკნელის დაპირისპირება ეგზომ ხშირად გაჟღერებულ საღვთისმეტყველო აზრთან,  ე.წ (მეორედ მოსვლის შეყოვნებასთან). ამ დებულების თანახმად, რომელიც მე პირადად მუდამ მკრეხელობად მიმაჩნდა, პირველსაწყისი ქრისტინული კრებული ელოდა რა  მესიის მეყსეულ დაბრუნებას, მალევე გააცნობიერა რა , რომ დაიწყო ე.წ ,,შეყოვნება", რომლის აღსრულების დროის  განსაზღვრაც შეუძლებელი ხდება, შეცვალა თავისი არსებობის პრინციპი იურიდიულ-ორგანიზაციული მხარისაკენ.

ეს იმას ნიშნავს,  რომ ეკლესიამ შეწყვიტა ,,παροικείν- პაროიკენი"  მწირობა და მსხემობა სამყაროში. დაიწყო  ( κατοικείν - კატაიკინ) სრულუფლებიანი მოქალაქეობრივი ცხოვრება თავისი უფლებებითა და ვალდებულებებით, როგორც ნებისმიერმა საერო ორგანიზაციიამ, მაგრამ ეს  რომ სიმართლე იყოს, მაშინ გამოვიდოდა, რომ ეკლესიამ დაკარგა დროის მესიანური შინაარსი, რაც ამავდროულად ეკლესიის თანაარსი და მისი ყოფის განმსაზღვრელია.

სინამდვილეში კი ,,მესიის დრო“ აღნიშნავს არა ქრონოლოგიურ ხანგრძლივობას,  არამედ განცდილი დროის ხარისხრობრივ ტრანსფორმაციას, ანუ გარკვეულწილად ქრონოლოგიური დაგვიანების მსგავსს, როდესაც, მაგალითად, ამბობენ: ,,მატარებელი იგვიანებს" - ამაში დრო სრულიადაც არ იგულისხმება. ,,1. ხოლო დროთა და ჟამთათვის, ძმანო, არ გჭირდებათ რამეს მოწერა. 2. რადგან თქვენ თვითონაც მშვენივრად იცით, რომ დღე უფლისა მოვა, როგორც მპარავი ღამით." - წერს პავლე მოციქული თესალონიკელებს  (1 თეს . 5 , 12). სიტყვა  ,,მოვა " ბერძნულად ,,έρχεται - ერცეტაი" ორიგინალ ტექსტში გამოიყენება აწმყო დროში, ზუსტად იმგვარადვე, როგორც სახარებაში მესია იწოდება ,,მომავალად" (ho ερχομενος - ჰო ერხომენოს), ანუ იმად, ვინც არასდროს წყვეტს მოსვლას (ანუ მარადის მოვალს მ.მ).  ვალტერ ბენიამინმა  შესანიშნავად აითვისა რა პავლე მოციქულის მიერ თქმული, იმეორებს თავისი ჩვეული მანერით: ,,ყოველ დღე და  ყოველ  წამს -  ეს ის პატარა კარებია,  რომელშიც მესია შემოდის ".

მოდით, ვისაუბროთ დროის იმ სტრუქტურაზე, რომელზეც (დროზე)  პავლე მოციქული საუბრობს. პირველი შეცდომა, რაც ჩვენ შეიძლება დავუშვათ, ეს არის ის, რომ ჩვენს მსჯელობაში გავაიგივოთ ,,მესიანური" და ,,აპოკალიპსური" დროები. აპოკალიფსისი ეხება მხოლოდ ბოლო ჟამს - ,,ჟამსა მრისხანებისასა და სასჯელისასა". აპოკალიფსისი ჭვრეტს მხოლოდ სამყაროს აღსასრულს და აღწერს იმას, რასაც ხედავს. ხოლო დრო, რომელზეც მოციქული საუბრობს, არ არის ჟამთა აღსასრული. თუ შევეცდებით, ერთი სიტყვით მოვახდინოთ აპოკალიპტურ და მესიანურ დროებს შორის არსებული ფორმულირება, მაშინ გამოვა ის, რომ მესიანური დრო არის არა აღსასრული ჟამისა, არამედ ჟამი აღსასრულისა. მესიანური დრო  - არა ჟამის აღსასრულია, არამედ თანაფარდობა ყოველი წამისყოფისა, ყოველი ჟამისა (καιρός- კაიროს) ჟამის აღსასრულთან და მარადისობასთან. ამგვარად, პავლე მოციქულის ყურადღება მიმართულია არა უკანასკნელ  ჟამზე და წამზე, რომელშიც დრო იწურება,  არამედ იმ დროზე, რომელიც იკუმშება და იწყებს დასრულებას,  ანუ იმ დროზე, რომელიც რჩება დროსა და აღსასრულს შორის .

იუდაური ტრადიცია ორ დროსა და ორ სამყაროს შორის  ახდენდა განსხავებას: ,,עולם הזה - ოლამ ჰაზზეჰ", ანუ ჟამი სამყაროს შექმნიდან მის აღსასრულამდე, და  ,, עולם הבא - ოლამ ჰ'აბაა " -  დრო, რომელიც იწყება სამყაროს აღსასრულის შემდგომ. ეს ორივე ტერმინი არის ეპისტოლის ტექსტის ბერძნულ თარგმანში, და ამგვარად, მესიანური დრო, რომელშიც პავლე მოციქული ცხოვრობს და რომელსაც განსაკუთრებით ყურადღებას უთმობს, არ იგივდება არც ერთ ზემოხსენებულ დროით კატეგორიებთან: არც ,,עולם  הזה - ოლამ ჰაზზეჰ"- თან და არც ,,עולם הבא - ოლამ ჰ'აბაა"- სთან, არამედ ეს არის დრო, რომელიც დარჩენილია ამ ორ დროით კატეგორიას შორის, ანუ  როდესაც დრო დაყოფილია მესიანური მოვლენების ჭრილში, როგორც ეს  პავლე მოციქულისთვის ყოველგვარი ეჭვის გარეშე არის აღდგომა (კვირა დღე ).

როგორ უნდა გვესმოდეს ჩვენ დროის ამგვარი გააზრება? ჩემი ახლანდელი განსაზღვრების თანახმად,   როგორ ჩანს,  არაფერი ქმნის იმის წინაღობას, რომ ეს (დრო) გეომეტრიულად იქნას გააზრებული, ანუ მისი აღქმა, როგორც გარკვეული ხაზიდან გამოყოფილი შუალედური მონაკვეთისა, ანუ იმ დროისა, რომელიც დარჩენილია აღდგომასა და სამყაროს აღსასრულს შორის. მაგრამ ყოველივე იცვლება, როგორც კი ვეცდებით, გავიაზროთ გამოცდილება დროისა, რომელსაც ეს დრო გულისხმობს. რამეთუ ცხადია, რომ იცხოვრო „დროით, რომელიც რჩება“,  გამოცდილებით კი შეიმეცნო  „დასასრული ჟამისა“, შეუძლებელია, არ ნიშნავდეს დროის გამოცდილებისა და მასზე  ჩვეული წარმოდგენების რადიკალურ სახეცვლილებას. ამასთან, საუბარი აღარ არის არც ქრონოლოგიური დროის წარმოსახვით, მაგრამ ყოველგვარი გამოცდილებისაგან უცხო ერთგვაროვან და გაურკვეველ ხაზზე  და არც დროის აღსასრულის გარკვეულ, მაგრამ წარმოუდგენელ მომენტზე. იგი (დრო) ასევე  არც ქრონოლოგიური დროის გარკვეული მონაკვეთია, რომელიც გაგრძელდებოდა აღდგომიდან დროის აღსასრულამდე. არა, ჩვენ საქმე გვაქვს დროსთან, რომელიც ქრონოლოგიური დროის შიგნით იზრდება და ჩქარდება და რომელიც მას შიგნიდან გადაამუშავებს და სახეს უცვლის. ეს არის დრო, რომელიც სჭირდება დროს, რათა დასრულდეს და ამავდროულად არის დრო, რომელიც საჭიროა ჩვენთვის, რათა დროს დასრულების საშუალება მივცეთ, იმისათვის, რათა დროის შესახებ ჩვენი ჩვეული წარმოდგენის ზღვარს მივაღწიოთ და გავთავისუფლდეთ მისგან. დრო, რომლის შესახებაც ვფიქრობთ, რომ ვარსებობთ მასში, საკუთარი თავისგან გვაუცხოებს და იმის უმწეო მაყურებლად გვხდის, რასაც წარმოვადგენთ. მესიის დრო კი - ოპერატიული დროა (καιρός- კაიროს), რომელშიც ჩვენ პირველად ვეუფლებით დროს, ეს არის დრო, რომელიც ჩვენ თვითონ ვართ. და მესიის დრო, ეს რაღაც სხვა დრო კი არ არის, რომელიც სადღაც მომავალში და დაუჯერებელშია. პირიქით, ეს ერთადერთი რეალური დროა, რომელიც შეიძლება გვეკუთვნოდეს. ამ დროის გამოცდილება გულისხმობს თვით ჩვენს და ჩვენი ყოფიერების (ყოფნის) სრულ ფერისცვალებას (მთლიან გარდასახვას).

შესაძლოა, მესიანური ცხოვრების საუკეთესო განსაზღვრება იყოს პავლე მოციქულის საოცარი სიტყვები:  ,,29. აი, რას გეტყვით ძმანო: უკვე იწურება ჟამი [χω καιρός συνεσταλμένος εστί - ხო კაიროს სინესტალმენოს ესტი -  ზმნა ,,συστέλειν-სისტელეინ"  ნიშნავს იალქნების შებრუნებას, ცხოველის ერთგვარ შემკუმშულ და დაძაბულ მოქმედებას ნახტომის გასაკეთებლად,  ამიტომ ცოლიანები ისე იყავით, როგორც უცოლონი [χος με- ხოს მე ], 30. თვალცრემლიანნი - როგორც უცრემლონი; მოხარულნი - როგორც გაუხარელნი და მქონენი - როგორც არას მქონენი; 31. ამ ქვეყნით მოსარგებლენი კი - როგორც მოზარალენი, ვინაიდან წარმავალია საწუთროს ხატი".( 1 კორ. 7, 29-31). მანამდე კი პავლე საუბრობს მესიანური მოწოდების შესახებ ( κλήσης - კლესის): ,,20. ყველა დარჩეს იმად, რადაც იქნა ხმობილი. 21. მონად ხარ ხმობილი? ნუ სწუხარ, მაგრამ თუ შეგიძლია მოიპოვო თავისუფლება, უმალვე ისარგებლე ამით." (1კორ. 7 , 20-21).  ,,χος με- ხოს მე"-ს   ,,უ" (ამ შემთხვევაში უარყოფითი შინაარსის გამომხატველი ბგერაა. უ-ცოლო ანუ უ-ქონელი იხ. ამავე ტექსტის 29-31 მუხლები) ნიშნავს  იმას,  რომ  მესიანური მოწოდების საბოლოო მნიშვნელობა ყოველგვარი მოწოდების უკან განხმობასა და გაწვეევაში მდგომარეობს. მსგავსად მესიანური დროისა, რომელიც შინაგანად, ერთის მხრივ, ახდენს რა ქრონოლოგიური დროის ტრანსფორმირებას,  მეორეს მხრივ, გაურბის უბრალოდ განქარვებას (გაუქმებას).  მესიანური მოწოდება სიტყვებით: ,,χος με- ხოს მე" აქარწყლებს ყოველგვარ მოწოდებას, აცარიელებს შინაარსისაგან და შიგნიდან ცვლის მის გამოცდილებასა და ყოველგვარ ხელოვნურ მდგომარეობას იმისათვის,  რომ ისინი ახლებურად იქნენ შეთვისენულნი და გამოყენებულნი.

მნიშვნელოვანია საკითხის ამგვარი გააზრება, ვინაიდან  ეს გვაძლევს შესაძლებლობას, ადეკვატურად აღვიქვათ თანაფარდობა უკანასკნელ და მის წინამორბედ საგნებს შორის, რაც საკუთრივ ახდენს კიდევაც მესიანური არსებობის განსაზღვრას.  შეუძლია კი ქრისტიანს, იცხოვროს მხოლოდ ,,უკანასკნელი ჟამის" ცნობიერებით? დიტრიხ ბიონხიოფერი საუბრობს რადიკალიზმსა და კომპრომისს შორის ცალმხრივი არჩევნის შესაძლებლობის სიყალბეზე, ხოლო ალტერნატივები კი   ორივე შემთხვევაში ახდენენ გარდაუვალ გამიჯვნას უკანასკნელ და მის წინამორბედ საგნებს შორის, ანუ მათ შორის, რაც განსაზღვრავს ჩვენს ყოველდღიურ ადამიანურ და სოციალურ არსებობას (მყოფობას). მსგავსად მესიანური დროისა, რომელიც არის არა სხვა რამ დრო,  არამედ შინაგანი ტრანსფორმაცია ქრონოლოგიური დროისა, ხოლო შესაძლებლობა - იცხოვრო უკანასკნელი რამით (последними вещами) - ნიშნავს შესაძლებლობას იცხოვრო სხვაგვარად იმაში, რაც ამ უკანასკნელს წინაუძღვის. ამ გაგებით ესქატოლოგია არის სხვა არაფერი, თუ არა  ტრანსფორმაცია საგანთა გამოცდილებისა, რომელიც უკანასკნელ საგანთა წინამორბედია, და რამდენადაც  უკანასკნელი რამ აღესრულება მის წინამორბედში, იმდენად   უკანასკნელი არის წინააღმდეგობრივი ყოველგვარი რადიკალიზმისა, რაც შედეგად შეუძლებელია, არ იყოს უგულებელყოფილი - დაუსჯელად. მიუხედავად ყოველგვარი ცდუნების საპირისპიროდ კომპრომისის გზის არჩევა, ვერ შეძლებს წინამორბედი საგნების გამოყენებას მისი შემდგომი (უკანასკნელი)  საგნების წინააღმდეგ. ამიტომაც პავლე მოციქული ზმნით ,,καταργείν -  კატარგეინ" (რაც ნიშნავს არა განადგურებას, არამედ დეაქტივაციას ანუ გათიშვას), გამოხატავს მესიანურ დამოკიდებულებას უკანასკნელ და წინამორბედ საგნებს შორის, რომელიც საკუთრივ არ განეკუთვნება არც ერთს (არც წინამორბედს) და არც მეორეს (უკანასკნელს).

უკანასკნელი რეალობა, მისი წინამორბედის დახმარებით, ახდენს ნამდვილი რეალობის დეაქტივაციასა და ტრანსფორმაციას, და ამავდროულად, მხოლოდ მასში იძენს იგი (უკანასკნელი)  მოწმობას და ნამდვილობის დადასტურებას.

და ახლახანს თქმული  გვაძლევს საშუალებას გავიგოთ, თუ როგორ აღიქვამს მოციქული  სასუფევლის მდგომარეობას. ესქატოლოგიაზე  საყოველთაოდ არსებული  წარმოდგენის საპირისპიროდ, საჭიროა გავიხსენოთ ის,  რომ პავლე მოციქულისათვის მესიის დრო არ შეიძლება იყოს მომავლის დრო (ჟამი).  ტერმინი, რომლითაც იგი ამ დროს სახელდებს - ,, აჰა აწ ჟამი", ბერძნულად: ,,χω νυν καιρός -  ჰო ნაინ კაიროს“: ,,აჰა, აწ  ჟამი არს (ιδού νυν - იდუ ნაინ) მოწყალებისა, აჰა, ახლაა ხსნის დღე" - ნათქვამია კორინთელთა მიმართ ეპისტოლეში (2 კორ . 6 , 2). ტერმინებს:  მყოფობა ( παροικια- პარიკია)  და მოსვლა ( παρουσία - პარუსია), მწირის ყოფნა და მესიის მყოფობას, ბერძნულ ენაში  ერთნაირი სტრუქტურა გააჩნიათ, რომელიც იწყება წინდებულით ,,παρ - პარა":  მყოფობა,  გაწელილი დრო; - ,,უკვე", რომელიც იმავდროულად არის- ,,ჯერ არა",  გადადება, რომელიც არ ნიშნავს უფრო  მოგვიანო დროით გადატანას, არამედ არის ნიშანი დისტანციისა და არმიჯაჭვულობისა, რომელიც  შინაგანად აწმყოს თანდაყოლილია და ამავდროულად,   გვაძლევს დროის ფლობის საშუალებას.

გამოდის,  რომ ეკლესიას არ აქვს არჩევანი მესიანური გამოცდილების მიღებასა და მის უარყოფას შორის, ვინაიდან ეკლესია ხომ მხოლოდ მესიანურ დროში არსებობს. შევნიშნავთ, რომ  სიტყვებით  ,,მას ჟამსა შინა" -თი იწყება სახარებისეული ტექსტების უმრავლესობა.

ეკლესია და მესიანური დროის გამოცდილება ჩვენს დღეებში - სახელდობრ,  ამ საკითხით მინდოდა მიმართვა აქ და ამ ჟამს ქრისტეს ეკლესიებისადმი, რომლებიც პარიზში მყოფობენ. ბოლოს ნახსენები ზოგიერთი რამ იმდენად გამქრალია საეკლესიო ლექსიკონიდან, რომ ერთ-ერთმა პროტესტანტმა თეოლოგმა ერნესტ ტროლჩმა ( 1865-1923) ირონიით თქვა: ,,ეკლესიის ესქატოლოგიური მაღაზია დაკეტილია". ხოლო  ერთ-ერთი ფრანგი კათოლიკე თეოლოგი ალფრედ ლუაზი (1857—1940) უფრო მწვავე ირონიით წერდა: ,,ქრისტემ  გვაუწყა სასუფეველი, მაგრამ გაჩნდა ეკლესია". დავფიქრდეთ ამ დებულებებზე, რომლებიც ვნებათაღელვას იწვევენ.

ვინაიდან ყოველივე იმის შემდგომ, რაც ითქვა მესიანური დროს სტრუქტურაზე, ნათელი ხდება ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს არც უფლება და არც საფუძველი გადმოცემისადმი, რადიკალური ერთგულების სახელით  ვუსაყვედუროთ ეკლესიას ამასოფელთან მისი კომპრომისის გამო. სხვა შემთხვევაში შეუძლებელია, არ დაეთანხმო დოსტოევსკის, ამ უდიდეს თეოლოგს, რომელმაც დიდ ინკვიზიტორში გამოსახა რომის კათოლიკური ეკლესია.

და მაინც დავფიქრდეთ ეკლესიის შესაძლებლობებზე, გამოიცნოს ,,დროის ნიშნები" (τα σημεια τον καιρον - ტა სიმეა ტონ კიერონ), რაზეც საუბარია მათეს სახარებაში (მათ . 16 , 3).  რას ნიშნავს ეს ,,ნიშნები", რომელსაც ქრისტე ,,პირი სამი ცისაი" -ს გარჩევის უაზრო სურვილს უპირისპირებს? ისტორია წინ უსწრებს უკანასკნელს, წინ უსწრებს სასუფეველს, მაგრამ სასუფეველსაც თავისი ადგილი აქვს ისტორიაში. იცხოვრო მესიის დროით - ნიშნავს,  ფლობდე  შესაძლებლობას ისტორიაში, მისი მყოფობის ნიშნები შენიშნო და ამ მოძრაობაში  გაიგო გადარჩენის იკონომია .

ეკლესიის მამების მოწმობის თანახმად, რომელიც მოცემულ შემთვევაში ემთხვევა იმ ფილოსოფოსთა აზრებს, რომელნიც მსჯელობენ ფილოსოფიის ისტორიაზე, თავისი არსით მუდამ იყო და რჩება ქრისტიანულ დისციპლინად, თვით კარლ მარქსთანაც კი. ისტორია ის ბრძოლის ველია, სადაც მუდამ ერთმანეთს ეჯახება ორი ურთიერთსაპირისპირო ძალა. პირველი მათგანი, რომელსაც პავლე თესალონიკელთა მიმართ მეორე ეპისტოლეში მოიხსენიებს ტერმინით ,,შემკავებელი, ხელისშემშლელი" (κατεκον - კატეკონ)  (2 თეს. 2,7), აკავებს და განუწყვეტლივ გადადებს აღსასრულს ქრონოლოგიური დროის სწორხაზოვანი გაგრძობითობით; მეორე კი მუდამ ქმნის რა დაძაბულობას დასაწყისსა და დასასრულს შორის,  თანდათანობით  წყვეტს დროს და მას აღასრულებს. პირველი ძალა  თავის თავს სრულიად უძღვნის ამა სოფელს, კანონს და სახელწიფოს, ეკონომიკასა და ამქვეყნიურ მოწყობას, ხოლო მეორე ძალა - მესია, ეკლესია, იკონომია, რომელიც არის გადარჩენის საღვთო განგება (აღმშენებლობა)  მთლიანობაში აღსრულებულია.

ადამიანური ურთიერთობა შესაძლებელია შედგეს და შენარჩუნდეს მხოლოდ იმ პირობით, თუ ეს ორი ძალა თავიანთი დიალექტური დაძაბულობით იქნება თანაარსებობაში. და სწორედაც ეს დაძაბულობა ჩანს დღეს ამოწურული. მაშინ, როდესაც ისტორიის დროში ხსნის იკონომიის  აღქმა თანდათან უფრო სუსტი და შეწყვეტადი ხდება, ესქატოლოგიური მოწოდება, რომელიც ეკლესიის დანატოვარია,  უბრუნდება სეკურალიზირებულ პაროდიულ ფორმას  საერო ცოდნის ფარგლებში, რომელიც ბაძავს რა წინასწარმეტყველის უარყოფილ სიტყვას, შეუქცევად კატასტროფას პროგნოზირებს.

<<მიმდინარე კრიზისი და საგანგებო მდგომარეობა, რომელიც ყველგან ერთხმად გაისმის სახელმწიფო მეთაურებისგან, არის სხვა არაფერი, თუ არა სეკულარიზებული პაროდია  ეკლესიის ისტორიაში საყოველთაო სამსჯავროს მუდმივი შეყოვნებისა (შენელებისა).>>>

ადამიანური ურთიერთობების ტოტალური იურიდიზაცია და ეკონომიზაცია, აღრევაა მათ შორის თუ - რისიც შეგვიძლია გვწამდეს, რას შეგვიძლია ვენდოთ და რაც შეგვიძლია გვიყვარდეს  და მათ შორის თუ რა უნდა გავაკეთოთ და არ გავაკეთოთ და ვთქვათ თუ არა. და ეს უკანასკნელნი  თავის თავში გამოსახავენ არა მხოლოდ უფლებებისა და სახელმწიფოს კრიზისს, არამედ უწინარესად  ეკლესიის კრიზისს, ვინაიდან ეკლესიას, როგორც ინსტიტუტს, შეუძლია იარსებობს მხოლოდ მაშინ, თუ შეინარჩუნებს თავისი დასასრულის უშუალო აღქმას. ნუ დავივიწყებთ იმას,  რომ ღვთისმეტყველება გვესაუბრება იმაზე,  რომ არსებობს  მხოლოდ ერთი სამართლებრივი სტრუქტურა,  რომელსაც არც გაუქმება ემუქრება და არც სასრული აქვს. მისი სახელია - ჯოჯოხეთი. გამოდის, რომ თანამედროვე პოლიტიკის მოდელი, რომელიც პრეტენზიას აცხადებს სამყაროს უსაზღვრო ეკონომიკურ მართვაზე, ჭეშმარიტად ინფერნალურია (ჯოჯოხეთური მ.მ). ეკლესია კი, ემიჯნება რა მის პირველსაწყის დამოკიდებულებას ამა სოფელში საკუთარი მყოფობის მიმართ ( παροικια - პაროიკია), ძალიან რისკავს იმაში, რომ შესაძლებელია  დაიკარგოს დროში .

ამიტომ, არ ფლობს რა (ეკლესია) სხვა რაიმე ავტორიტეტს, გარდა იმისა, რომ მტკიცე ჩვეულებით განჭვრიტოს ,,დროის ნიშნები", მებადება ლოგიკური შეკითხვა: ,,გადაწყვეტს კი საბოლოოდ ეკლესია იმას,  რომ ისარგებლოს თავისი ისტორიული შესაძლებლობით  - აღიქვას მისი მესიანური მოწოდება ?

სხვა შემთხვევაში რჩება დიდი რისკი იმისა, რომ იგი (ეკლესია) იქნეს მოყოლილი იმ ნანგრევებში, რომელშიც მოყოლა უეჭველად ემუქრება ამასოფლის სულის მატარებელ ყველა ინსტიტუტს.

თარგმანის შემსრულებელი :  მიქაელ მთაწმინდელი .

http://www.bogoslov.ru/text/2331830.html