четверг, 13 апреля 2017 г.

გოლგოთა, სიკვდილი და აღდგომა .

-ჭეშმარიტი ქრისტიანის გულში ჯვარცმის ტკივილი და აღდგომის სიხარული განუყოფელად მყოფობს და ეს ორი გრძნობა ერთგვარი ფონია მისი ცხოვრების.. თუმცა ეს ტკივილიც დროებითია,რადგან იგია დასაბამი აღდგომისა , ამ ტკივილში განიცდება რწმენა, იმედი და სიხარული, მადლიერება და სინანული რაც ყველაზე მეტად აახლოვებს ადამიანს აღმდგარ ქრისტესთან! გისურვებთ ყველა თქვენთაგანს ვისთვისაც ეს უმთავრესია ცხოვრებაში, განგეცადოთ და მიახლებულიყავით აღმდგარ ქრისტეს-  მ .მ



სიკვდილი ...

    არ ვიცი , შესაძლოა ზამთარი მოქმედებს ჩემზე ასე ,  თუმცა ამ ბოლო დროს ხშირად მეძალება სიკვდილზე ფიქრი .  ვფიქრობ შიშისა და შეძრწუნების გარეშე ,  მაგრამ ამ სიტყვის უღრმესი განცდით და გაანალიზებით .
ვინაიდან მხოლოდ ორ გზას მიყავს ადამიანი დადებითი რელიგური დამოკიდებულებისაკენ ცხოვრების მიმართ .
პირველი- გზა  უმაღლესი (ზესავსე) სიხარულისა
მეორე -  გზა სიკვდილისა .
პირველი გზით მცირედნი მიდიან. ამ  ადამიანებს სულიერი  ჰარმონია  დაბადებიდან აქვთ მიცემული . მათ არ იციან,  სიკვდილის საშინელება , რადგან ეს საშინელება  უკვე დაამარცხხებულია მათ გულში მსუფევი  ჰარმონიისაგან. მაგალითისთვის შეიძლება პუშკინი გავიხსენოთ
უმრავლესობა ტოლსტოისა და დოსტოევსკის გზით მიდიან ამ გზაზე. პირად ,,ოსანასთან" მოდიან არა მხოლოდ ,,ეჭვებითა და მერყეობით " არამედ ასევე აუტანელი , სიკვდილის მტანჯველი შიშით .
 რათქმაუნდა , ამ გზით მავალთა უმრავლესობა ბოლომდე ვერ გადის სარბიელს ,  ვერ გამოდიან აქედან როგორც ტოლსტოი და დოსტოევსკი ,   ნათელი და სულის მხრიარული მდგომარეობით , არამედ შუაგზაში იჭედებიან და რჩებიან, იმიტომ, რომ ,, უდროობა", იმიტომ , რომ ,,შვილებს უნდა ასწავლონ გიმნაზიაში“, იმიტომ, რომ ,,უსიამოვნებათა მთელი კასკადი“ და ა.შ..
მაგრამ ის ვინც ბოლომდე აღწევს, აუცილებლად ,,იმარჯვებს „ სიკვდილზე .
აი, ამიტომ არ უნდა განაგდოს ადამიანმა სიკდილზე ფიქრი  , როგორც ავადმყოფური და ერთგვარად ,,პირქუში მდგომარეობა" . ის უშიშრად უნდა ზრახვიდეს სიცოცხლის ბოლომდე . ვინაიდან თუ ის ვერ გაიმარჯვებს ამ სიტყვაზე ,  იგი მისი სულიერი ცხოვრების განმავლობაში ვერასოდეს ვერ დადგება მყარ და მტკიცე საფუძველზე .
აზრი სიკვდილზე და მის უაზრობაზე ( უშინაარსობაზე) ბავშვებს ხშირად ძალიან ადრე მოსდით ხოლმე  . ეს პირადი გამოცდილებით ვიცი . ( უშუალოდ  მეც ჯერ კიდევ სიყრმის ასაკში , არაერთხელ მიფიქრია სიკვდილზე, როგორც საშიშსა და გარდაუვალ მოვლენაზე. წარმომიდგენია როგორ ვხუჭავ თვალებს და ადამიანები მიყურებენ და სულ მაინტერესებდა რას ვიგრძნობდი ამ დროს მე ,  რამდენად შევძლებდი იმ ადამიანების ხმის გაგონებას ვინც ჩემზე იტირებდნენ . მ.მ) .
მე სიკვდილზე პირველად შვიდი წლის ასაკში დავფიქრდი . და პირდაპირ უნდა ითქვას , რომ  მძლავრი ჩემი იმდროინდელი განცდებიდან პირველი  ეს განცდა იყო ყველაზე მეტად დაძაბული   , ხოლო განცდები მე ბევრი მქონდა.. იყო პერიოდები ,  როდესაც სხვაზე არაფერზე შემეძლო ფიქრი .
ეს ასე მოხდა :
ბაღში მარტო ვთამაშობდი , ტოტებისაგან და ბალახებისაგან  პატარა ქოხი გავაკეთე  და წარმოვიდგინე , რომ დაუსახლებელ -უკაცრიელ კუნძულზე ვიყავი  და თავი კარგად ვიგრძენი  . ჩემს მიერ მოგლეჯილი ბალახები სურნელებას გამოცემდნენ , თითოეულ მათგანში მზე კაშკაშებდა , გარშემო ყველაფერი ლივლივებდა , მოძრაობდა და მელოდიას გამოსცემდა .
და გავიფიქრე  :  დიდები რატომ არ თამაშობენ ,,უკაცრიელ კუნძულობანას" ? მათ რატომ ურჩევნიათ უფრო მეტად იჯდნენ დიდ ოთახებში ,  მოწიონ სიგარეტი და ისაუბრონ , ისაუბრონ და ისაუბრონ დაუსრულებლად სხვადასხვა თემებზე ?
,,როდესაც მე გავიზრდები, -  ვფიქრობდი მე ,  - ვიცხობვრებ როგორც პატარა . და ამგვარად მუდამ  ვიცხოვრებ . დიდები ასე არ ცხოვრობენ, მე კი -  ვიცხოვრებ ".
და მე ცრემლებამდე სიხარული მომგვარა იმის ფიქრმა, რომ ,,ყოველივე ასე იქნებოდა მუდამ". და მექნება მე პატარა ქოხი , და ბალახიც ამგვარად იკეთილსურნელებს , მზეც იკაშკაშებს , ჩიტები იჭიკჭიკებენ და ფუტკრები იბზუილებენ ბალახებზე .
,,არა, მუდამ ასე ვერ იქნება" - გავიფიქრე მე
და მოულოდნელად ვიგრძენი მკერდის შგნიდან ჩემში აუტანელი სიცივე და სიმძმე .
,,სამუდამოდ ? ეს ხომ დასრულდება . რადგან სიცოცხლე დასრულდება .. ესეიგი  არა სამუდამოდ“.
ეეჰ მე ეხლაც არ შემიძლია ცრემლების გარეშე გავიხსენო , უცებ ყველაფერი როგორ შემებრალა , ქოხი , ბალახები ,  მზე და ცა . არა, მე არ უნდა მოვკვდე, ხოლო ეს ყოველივე კი გაქრება  და არასოდეს, არარასოდეს იქნებიან ისინი .  როგორ გაოცდებოდნენ ,,უფროსები" მათ რომ ჩემს ქოხში შემოეჭყიტათ. რადგან მე მთელი ძალით ვიხუტებდი მოგლეჯი ბალახებს , ვკოცნიდი მათ როგორც გარდაცვალებულთ და გონებისდაკარგვამდე ვტიროდი .
მთელი ზაფხულის განმავლობაში რაც არ უნდა მეკეთებინა და მესაუბრა , ვფიქრობდი მხოლოდ ერთზე : ,, ეს ყოველივე დასრულდება, ეს მუდამ არ გაგრძელდება" .
რას შეეძლო მაშინ ჩემი ნუგეშსცემა ?  მხოლოდ ერთადერთ სიტყვას - უკვდავებას და მარადიულობას.
მაგრამ მე მაშინ, ჯერ კიდევ არ შემეძლო ამ სიტყვების წარმოთქმა მისი სრული გააზრებით.
ერთიღა დამრჩენოდა - მიმემართა ბებიისათვის , მაგრამ როგორ ვკითხო მას ამის შესახებ? - ვფიქრობდი მე . მრცხვენოდა ჩემი ,,საიდუმლოს" გამხელა . ბოლოს  მოვიკრიბე ძალა, მივუცუცქდი მას და შორიდან დავიწყე :
-         ბებია , მე  ბაღში მინდორზე პატარა ქოხი ავაშენე .
-         იცი, რომ შეიძლება გაცივდე?ვინაიდან ნამიანია ბალახი .
-         ბებია მე ქოხის შიგნით ხის ტოტები  დავაგე .  ის უკვე სრულიად გამხმარიყო. ისე რატომ გახმა?
-         მოწყვეტის შედეგად გახმა .
-         ცოდოა ბებია.
და მე ვიგრძენი ჩემი ფარული გრძნობებისაგან ცრემლი იწყებს  დენას თვალებიდან . ბებია ყურადღებით მიმზერს და მეუბნება.
-         უკვე ძილის დროა, დაღამდა .
-         ბებია ჩვენც მოვკვდებით არა?
-         კი მოვკვდებით ....
-         მამაც მოკვდება?
-         რათქმაუნდა .
-         მეეტლეც ?
-         კი, მეეტლეც..
-         შეენც ბებია?
-         და მეც მოვკვდები და დამასაფლავებენ . მოხვალ ხოლმე ჩემს საფლავზე?
-         მოვალ , ჩურჩულით წავილუღლუღე და უფრო და უფრო მეტად ვეხუტებოდი ბებიას და მდუღარე ცრემლი მდიოდია .
     ბებია შეშინდა და ჩემი დამშვიდება დაიწყო , მეუბნებოდა , რომ ის ,,ხუმრობდა“  , მაგრამ მე უკვე ვიცოდი , რომ ,,ყველა მოკვდებოდა“ .
ეს იყო ჩემი სულის პირველი ჭრილობა , რომელიც გარკვეული დროის გასვლის შემდეგ მომიშუშდა. თუმცა რამოდენიმე წლის გასვლსი შემდეგ კვლავაც მახსენებდა თავს , ამა თუ იმ ფორმით , ამათუ იმ ძალით , მოგონება სიკვდილის შესახებ, რომელიც  წარმოიშვება ხოლმე ბავშვის სულში . და ეს სულაც არარის ცუდი, დაე იტირონ , ვინაიდან ოდესღაც ისინი გაიხარებენ .
სიკვდილი ისეთი ფაქტია ,  იმან კი არ უნდა გაგაკვირვოს ,  რომ ადამიანები  ,,ხანდახან" ფიქრობენ ამაზე , არამედ იმან , რომ ძალიან ცოტას ფიქრობენ მასზე .  როგორც სიტუაცია გვანახებს ,  ან უნდა გაიმარჯვო მასზე უკვდავების რწმენით ,  ან არასოდეს გაიღიმო და გაიცინო ცხოვრებაში ,  მხოლოდ დაჯდე და დაელოდო საშინელ აღსასრულს .
,,მაგრამ ჩვენ არაგვიშავს  , ეს ჯერ შორს არის , ჩვენ ხომ ჯერ  კიდევ მთელი  50 წლის ცხოვრება წინ გვაქვს“  გაიფიქრებენ მავანნი !
ხანდახან ეუბნებიან ადამიანს  ,,ჩვენ ყველანი მოვკვებით“ და ,,თქვენც მოკვდებით „ ,მაგრამ მას გონია რომ ეს მასთან არანაირ კავშირში არ არის .
არა კავშირშია, უფალთანაც და ყველა დანარჩენთანაც .
აღსასრული  , რის შემდგომაც არაფერი არსებობს , ყოველივეს უაზროს ხდის რაც მანამდე იყო ( არსებობდა) . და თუ თქვენ არა გონებით ,  არამედ მთელი თქვენი არსებით გრძნობთ , რომ რასაც ცხოვრება ქვია - არ არის საზრისს მოკლებული ,  მაშინ თქვენ უნდა იგრძნოთ ასევე შემდეგი : არავითარი დასასრული არ არსებობს , არსებობს ახალი მყოფობა ახალ ფორმებში .
მარადიულობა -  აი სასიხარულო , დიდებული სიტყვა , რომელსაც ძალუძს ადამიანის სულის დამშვიდება .

გოლგოთა :

   ქრისტეს თვალებში წუხილი იყო , მაგრამ მათში მწვანე გალილეა ირეკლებოდა . წუხილი და ,,მწვანე გალილეა“  შეერთდნენ მასში არა მონაცვლეობითი თანმიმდევრობით , არამედ გარკვეული ერთობით ; ჩვენს ფსიქიკაში - ეს არის რეზულტატი ჩვენი უუნარობისა მუდამ ვიყოთ შინაგან კონცენტრირებასა  და მზადყოფნაში .  ( წმ თეოფანე დაყუდებული ბრძანებს :  ქრისტიანი მუდამ მოჭიმული მშვილდივით უნდ აიყოს, არ უნდა მოეშვასო. მ . მ ) .

მწუხარებისა და სიხარულის ერთობა ქრისტიანობაში , პირიქით არის ნიშანი უმაღლესი აბსოლუტური ძალისა . აპოკროფული გადმოცემის  მიხედვით მოციქული პეტრე ,, მოტირალთან ტიროდა და მოხარულთან მხიარულობდა " . და ეს არა იმიტომ , რომ ის ან ტიროდა ან იცინოდა , არამედ იმიტომ რომ მის რელიგიურ ცნობიერებაში ცრემლსაც და სიხარულსაც მუდამ შეეძლო ეპოვნა ცოცხალი გამოხმაურება . ვინაიდან ცრემლიცა და სიხარულიც მისი გოლგოთისეულ  ქრისტიანობაში განუყოფელი ერთობით  მყოფობდნენ . ქრისტეს სწავლებაში მცნებები გარვეული ურთიერთსაპირისპირო მოწოდებებით ხასიათდება . ერთის მხრივ  ,, აირღე ჯვარი შენი " და მეორეს მხრივ  ,,მარადის გიხაროდენ " , მაგრამ გოლგოთა ცოცხალი აღსრულებაა მთელი ქრისტიანობისა ერთ აქტში . ეს ერთგვარი სინთეზია მთელი ქრისტიანობისა .  ამიტომ გოლგოთის  ჯვარი თავის თავში აერთიანებს იმდროინდელი გაგებით სამარცხვინო ტანჯვა-წამების იარაღებს  , რომლითაც მაცხოვარმა სამყაროში გაუგონარი გამარჯვება აღასრულა ,,სიკვდილსა და ცოდვაზე " . და ამგვარად გააერთიანა ერთის მხრივ დიდი მწუხარება ჯვარცმული ღმერთისა და უდიდესი სიხარული და გამარჯვება მისივე მკვდრეთით აღდგომისა . ჯვარზე გაკრული იყო ღმერთკაცი ,მაგრამ სამყარო ძლეული იყო . მართალი შერცხვენილი იყო ამგვარი სიკვდილით , მაგრამ კაცობრიობა გამოსყიდული . აი რატომ არ უნდა ქონდეს ადგილი მწუხარებას და ისტერიულ მოთქმას ქრისტეს  ჯვარცმის ქვეშ .
მე ვამტკიცებ , რომ ლოგიკური დასკვნა მთელი ჩვენი ცხოვრებიდან - ან სისულელე და უაზრობაა ,  ან გოლგოთის რწმენა და იმ განსაკუთრებული ფსიქოლოგიის მიღება ,  რომელიც იძლევა ძალას ერთ ცხოვრებისეულ ჯაჭვში ცრემლისა და სიხარულის შეერთებისა . მესამე გამოსავალი რომლისაკენაც მრავალნი მიემართებიან , - არა გამოსავალია ,  არამედ უგუნური სიზმარი ,  რომელიც ცოცხალ ადამიანებს მოძავ მარიონეტებად აქცევს . არ ვეძლევი რთულ განსჯას იმის შესახებ, თუ რა არის ,,ტანჯვა"  , არამედ  ვიღებ რა  მას როგორც უბრალო ფაქტს  , მე ვგრძნობ , რომ თუ შესაძლებელია შევეწინააღმდეგო და არ განვიცადო პირადი ტანჯვა ,  მაშინ ზოგადად  ადამიანური ფსიქოლოგიის მიხედვით შეუძლებელია გაქცევა თანაგრძნობისაგან   და თანალმობისაგან მაშინ, როდესაც სხვები ( ახლობლები) იტანჯებიან . შესაძლებელია დახუჭო თვალები და ცხოვრება დახუჭობანის თამაშად აქციო ,  მაგრამ თუ გულწრფელობა ,პატიოსნება და სიმამაცე გაგაჩნია ,  რომ თვალებში ცახედო სამყაროსეულ მწუხარებას, ტანჯვას და განსაცდელებს ,  ასევე წარმოიდგინო მთელი სინამდვილით ის ,  რაც ყოველწამიერად ხდება ჩვენს მიწაზე , არ შეიძლება ,,ნორმალურ" ადამიანად დარჩე . მხოლოდ 1 საათის განმავლობაში დედამიწაზე ათასობით ადამიანებს კლავენ ( თავად ადამიანები)  ,  ძალმომრეობენ ბავშვებზე , ამახინჯებენ ადამიანების სულებს .  და თუკი თქვენ  თქვენივე წარმოსახვის ძალით დასხდებით თქვენსავე პატარა ოთახებში  და წარმოიდგენთ მკვლელობის , ძალადობის და ყველა სხვა საშინელებათა რეალიების სცენას  როგორც თქვენს თვალტა წინაშე მომხდართ , თქვენ მიღებული განცდებისაგან და ემოციებისაგან ჭკუიდან შეიშლებით .  ან  უბრალოდ იტვირთავთ ჯვარს  ,  ახვალთ გოლგოთაზე და მას ქრისტეს ჯვრის გვერდით ჩაასობთ და გახდებით მისი თანამონაწილე  იმის განცდით, რომ მონაწილეობთ დიდებულ მოვლენაში ,  რომელიც ადამიანურ სიკვდილს და მის აღდგომას აერთიანებს .
 მე არ ვიჩემებ  ,  მხოლოდ ხაზს ვუსვამ იმას ,  რომ გოლგოთის რწმენა  საჭიროა ,  სხვა შემთხვევაში კაცობრიობა უაზრობად გადაიქცევა . უარყოფთ გოლგოთას ? -  მაშინ ან იმ უგუნურებად გადაიქცევით , რომლებიც ვერაფერს ხედავენ , ვერაფერს გრძნობენ  , არაფერი არ სტკივათ და აწუხებთ მსგავსად უსულო მანეკენებისა და უპიროვნო ნახევრადადამიანებისა , ან გააღეთ თქვენი პატარა ოთახის კარები სადაც კაცობრიობის კვნესისა და მოთქმის  გასაგონად   , ხოლო თქვენ გონებაცდომილნი გაიქეცით სამყაროს მეორე კუთხეში . მიიღეთ გოლგოთა  - და დაე ნუ მიეცემით გლოვას  და თავის ისტერიულ რტყმას გოლგოთის ჯვარზე , არამედ ირწმუნეთ მთელი თქვენი არსებით  , რომ სიკვდილი უკვე ძლეულია , რომ სამყარომ მიიღო ძალები თავისი გადარჩენისათვის ,  -  და საჭიროა  მხოლოდ  ამ ძალების გამოვლინება . და მაშინ ნუ გაგიჟდებით , არამედ სერიოზულობით ,  ღრმა სიხარულით სადაც ცრემლი და სიხარული საოცრად შეერთდნენ  - მიეახლეთ სიცოცხლეს , თქვენი ცხოვრებისეული ღვაწლის აღსასრულებლად . თუკი თქვენ ნამდვილად ირწმუნებთ გოლგოთას - სხვათა ტანჯვისა და განსაცდელის დანახვისას თქვენ სასოწარკვეთილნი არ შემოირტყავთ თავზე ხელებს და არც საკუთარი წარუმატებლობები და პრობლემები არ მოგეჩვენებათ ,,მოწამეობად "  , არამედ თქვენ შეძლებთ ღრმა თანაგრძნობას ტანჯულთადმი  და იმავ დროს შეაკავშრებთ  რა ამ წამს მარადისობასთან , კერძოს -  საერთოსთან , ინდივიდუალურს ზოგადსაკაცობრიოსთან  ,  მიწიერს - კოსმიურთან და სიკვდილს - აღდგომასთან ,  თქვენ აღმოაჩენთ თქვენში ღვთაებრივ ენერგიებს იმისათვის ,  რომ არ დაეცეთ ამ უზზარმაზარი სამყაროს მწუხარებების ქვეშ  , არამედ პირიქით , თქვენ შეძლებთ ამ ბრძოლაში  მათთან ერთად გამარჯვების მოპოვებას.
  რწმენა გოლგოთისა გაგებული  არა როგორც სასჯელი ,  არამედ როგორც გამარჯვება ყველაზე საშინელ ,,სამყაროსეულ სასჯელზე" , სიკვდილზე -   ადამიანს უვნებოს ხდის ხორცის სიამოვნებაზე   მონური მიჯაჭვულობისაგან განთავისუფლებით , ხოლო გულგრილს ყველა პირადი წარუმატებლობისადმი ,  ძლიერს და შეუპოვარს სამყაროსეულ ბოროტებასთან ბრძოლაში  ,  ყველა მის უსაზღვრო გამოვლინებებში .
 ჯვარი -  სიმბოლოა არა სამგლოვიარო და ტანჯვის რელიგიისა, არამედ გამარჯვებისა და აღდგომის რელიგიის , მან შეაერთა ,, დაბნელებული ცის" მწუხარება და ,,მწვანე გალილეის" სიხარული .



ავტორი :  დეკანოზი ვალენტინ სვენციცკი .
მთარგმნელი :  მიქაელ მთაწმინდელი .